دلوک

لغت نامه دهخدا

دلوک. [ دَ ] ( ع اِ ) بوی خوش که به خود درمالند. ( منتهی الارب ). هرچه بر خویشتن مالند.( دهار ). آنچه بر تن مالند، چون خطمی و روغن و چیزهای خوش بو. ( تحفه حکیم مؤمن ). دارو که در خویشتن مالند. ( یادداشت مرحوم دهخدا ). آنچه بر تن مالند از طیب و دارو و جز آن. ( از اقرب الموارد ). آنچه بر تن مالند چون روغن خوش بودار. ( غیاث ). || آنچه از سفوفات با انگشت بر دندان مالند. ( مخزن الادویة ).

دلوک. [ دَل ْ لو ] ( ص ) در لهجه گناباد خراسان ، آدم ولگرد که از خانه بیرون می رود و این سوی و آن سوی می رود. غالبا به زنانی که همیشه از خانه بیرون روند دلوک می گویند. ( یادداشت لغت نامه ).

دلوک. [ دُ ] ( ع مص ) فروشدن آفتاب یا زردرنگ گردیدن یا برگشتن. ( از منتهی الارب ). بگشتن آفتاب بوقت زوال و فروشدن آن. ( از المصادر زوزنی ) ( تاج المصادر بیهقی ). گشتن آفتاب وقت زوال. ( ترجمان القرآن جرجانی ). گشتن آفتاب وقت زوال و فرورفتن آن. ( دهار ). برگشتن آفتاب از نصف النهار. ( یادداشت مرحوم دهخدا ). غروب کردن و زرد شدن آفتاب ، و گویند مایل و زایل گشتن آن است از دل آسمان ، که در این صورت آنرا دالک گویند. ( از اقرب الموارد ) : أقم الصلاة لدلوک الشمس الی غسق اللیل ( قرآن 78/17 )؛ نماز را برپا دار از زوال آفتاب تا تاریکی شب. || مالیدن روی خود رابا طیب و بوی خوش. ( از اقرب الموارد ). || ستم کردن در حق کسی. || آسان گرفتن بر بدهکار. ( از اقرب الموارد ). دلک. رجوع به دلک شود.

فرهنگ فارسی

( مصدر ) فرو شدن آفتاب گشتن آفتاب وقت زوال .
در لهجه گناباد خراسان آدم ولگرد که از خانه بیرون می رود و این سوی و آن سوی می رود .

فرهنگ عمید

مایل شدن آفتاب به سمت مغرب.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] دُلُوک: به معنای زوال خورشید است.
عنوان دلوک با اضافه به شمس در آیه ی مربوط به بیان اوقات نماز های یومیّه به کار رفته است. و فقها به تبع در باب صلاة از آن سخن گفته اند.
منظورازدلوک
دراینکه مراد از دلوک چیست، لغویان و مفسر ان بین سه قول، اختلاف نظر دارند:
الف)زوال خورشید
ب)از زوال تا غروب خورشید
ج)غروب
لیکن بنا به تصریح جمعی از لغویان و نیز روایات صحیح از ائمه علیهم السّلام، مراد از دلوک، زوال خورشید است.

پیشنهاد کاربران

مایل شدن آفتاب به سمت مغرب
الإسراء
أَقِمِ الصَّلَاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلَىٰ غَسَقِ اللَّیْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کَانَ مَشْهُودًا
ﻧﻤﺎﺯ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﻣﻐﺮﺏ [ ﻛﻪ ﺷﺮﻭﻉِ ﻇﻬﺮِ ﺷﺮﻋﻲ ﺍﺳﺖ ] ﺗﺎ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﺎﺭﻳﻜﻲ ﺷﺐ ﺑﺮ ﭘﺎ ﺩﺍﺭ ، ﻭ [ ﻧﻴﺰ ] ﻧﻤﺎﺯ ﺻﺒﺢ ﺭﺍ [ ﺍﻗﺎﻣﻪ ﻛﻦ ] ﻛﻪ ﻧﻤﺎﺯ ﺻﺒﺢ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ [ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎﻥ ﺷﺐ ﻭ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎﻥ ﺭﻭﺯ ]ﺍﺳﺖ . ( ٧٨ )
...
[مشاهده متن کامل]

از نیمروز گذشته به بعد ، ابتدایش میشود دلوک
دلوک:[ اصطلاح طب سنتی ]به معنی مالیدن است و مراد از آن آنچه از سنونات با انگشت بر دندان و غیر آن بمالند.
ولگرد در لهجه خراسانی

بپرس