دشمن

پس "دشمن" می شود "بد اندیش، کسی که افکار پلیدی دارد".
کاربران ترک می گویند:
"دشمن در ترکی دوشمان بوده است که از دو بخش "دوش" و "مان" درست شده است. دوش در ترکی از دوشمک برابر "افتادن، در افتادن" آمده است و. . . . "
همینجا درنگ کنید! واژه "افتادن" و "در افتادن" چه نزدیکی با هم دارند که یک واژه "دوشمک" برابر هر دو باشد؟ در زبان پارسی این دو واژه تنها از نگاه نوشتاری ( هر دو افتادن دارند ) نزدیک هستند ولی درونشان خیلی ناهمسانی دارد! اینجوری نیست که چون دو واژه "افتادن" و "در افتادن" با هم همسانی نوشتاری دارند بتوانید "در افتادن" را برابر "دوشمک" جا بزنید!
من همه برابر های این بن واژه "دوشمک" را در واژه نامه ها و دیکشنری ها خواندم، ولی تنها برابر ها "افتادن، افتادن روی، پایین افتادن" بودند و هیچ نشانه ای از "جنگ، در افتادن" نبود!
آری دوستان، این واژه ترکی نیست و از پارسی به ترکی رفته است.
بدرود!

شمارگان هجا 2
منبع واژگان مترادف و متضاد
فرهنگ فارسی عمید
فرهنگ لغت معین
فرهنگ کوچک زبان پهلوی
فرهنگ واژه های اوستا
خدایش کار دارم به اینکه این واژه ترکی یا واژه پارسی ولی یکم تحقیق کردن بد نیست جماعت پان ترکیسم این ها همیشه بدون مدرک حرف می زنند هر وقت مدرک دارند معتبر نیست ایرانی کتاب مثل اوستا خیلی کهن پر از واژگان اصل پارسی سنگ نوشته پارسی کهن شما هیچ کدام آن ندارد یا به قول معروف مدرک درست حسابی ندارید پان ترکیسم غیرمنطقی هستند پایان

معادیان تو نافرخند و نافرزان.
بهرامی ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) .
به هر جنگ اندرنخستین تو کردی
زمین را ز خون معادی معصفر.
فرخی.
نزول مرگ باشدبر معادی
سر شمشیر او روز نزالا.
عنصری ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) .
چون روز ببینند این معادی را
هر کس که بر او خردش بگمارد.
ناصرخسرو.
چو چرخ گردان بر تارک معادی گرد
چو مهر تابان بر طلعت موالی تاب.
مسعودسعد.
گاه از برای قهر معادی به چنگ تو
آن آبدار پرگهر تابدار باد.
مسعودسعد.
بکش به گرد معادی دین سکندر وار
بزرگ حصنی سخت استوار از آتش و آب.
مسعودسعد.
برق مانند بر معادی زن
ابر کردار بر موالی بار.
مسعودسعد.
عیش تو خوش و ناخوش از او عیش معادی
کار تو نکو وز تو نکوکار موالی.
سوزنی.
شکر و حنظل ز کین و مهر تو پیدا شدند
بر موالی شکری و بر معادی حنظلی.
سوزنی.
چو خورشید زر افشانم ز نور و نار با بهره
موالی را همه نورم معادی را همه نارم.
سوزنی ( دیوان چ شاه حسینی ، ص 69 ) .
معادی مبادت و گر چاره نبود
مبادی تو هرگز به کام معادی.
انوری ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ) .
جز بخیلان را مروب و جز لئیمان را مبند
جز معادی را مکوب و جز موالی را مپای.
خاقانی.
خواجه امام اجل همام. . . در مسند فضایل مستند افاضل باد، موالی او کالسراج المنیر در صدر بساط کرامت و معادی او کالفراش المبثوث در صف نعال آفت. ( منشآت خاقانی چ محمد روشن ص 116 ) . فرزند مرا از قصد دشمن حمایت کرد و از مکر معادی رعایت نمود. ( سندبادنامه ص 153 ) .
و رجوع به معادات و معاداة شود.

( نگاه کنید به واژه های زایمان - سازمان )
یش ( وش ) تنها پسوند اسم فعل ساز ترکی="ئش"فارسی
( نگاه کنید به واژه های گردش - نرمش )
ان ( َن ) تنها پسوند اسم فاعل ساز ترکی= "آن"فارسی
"فارسی
( نگاه کنید به واژه های باران - خواهان )
ین ( ون ) تنها پسوند اسم مفعول ساز ترکی="ین"فارسی
( نگاه کنید به واژه های زرین - غمین )
یم ( وم ) تنها شناسه برای ضمیر ملکی و شناسه فعل متکلم="ام"فارسی
( نگاه کنید به دستم - رفتم )
- - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ریشه ی تنهای فعل ( بن ) در ترکی=فعل امر
در فارسی نگاه کنید به اشعار : خور ( بخور ) - شو ( بشو ) - کن ( بکن )
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
اؤز ( خود ) = از ( در پهلوی یعنی من )
اود ( آتش ) = آت ( در اوستایی یعنی آتش )
کد - کند ( روستا ) =کد ( از پهلوی نگاه کنید به واژه های کدخدا - کدبانو - کدیور )
وار ( هست ) که به معنای داشتن بکار میرود="وَر" فارسی
( نگاه کنید به واژه های پیشه ور - دانشور )
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
من= من ( من در تمام زبانهای هندواروپایی بکار میرود )
ا ُ= او ( حتی گاهی اون هم تلفظ می شود!! )
دَء=دیه ( در قزوین ) = دیگه ( در تهران )
کیم= کی ( مثلا در واژه ی پرسشی کیست: کی است )
پانبوق ( ترکی ) = پنبه
هه - هیه - هن= هان ( حرف تائید فارسی )
زامان= زمان
جاوان= جوان
آدام= آدم
شالوار= شلوار
جؤت:جفت
لؤت: لخت
باغیش:بخشش
باغ= باغ
بستان= بوستان
کوت= کند
چینه= شانه ( دوش )
و. . .
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
توپراق ( ترکی ) = تراب ( عربی ) = خاک
پیس ( ترکی ) = بئس ( عربی ) = بد
آرواد ( ترکی ) = عورت ( عربی )
ساعات ( ترکی ) = ساعت
کیفون ( ترکی ) = کیف ( چگونه عربی ) ون ( شناسه ی مخاطب ترکی )
حیوان ( درترکی ) = حیوان ( عربی )
و. . . .

پانترکال الاف و مزدور ریشه واژگان خودتون رو از زبانهای آلتایی مانند مغولی و چینی پیدا کنید نه فارسی

راه در جهان یکی است و آن راستی است

برخی از واژگان با پسوند مان که در بالا یاد شد، تازه ساز هستند ولی بیشتر آنها واژگانی کهن و حتا پاره ای از آنها بکار رفته در نوشته های پهلوی هستند، اینک کاربر بالا تنها همان واژگان نوین، در نگاهش آمده و به گمان خودش آنها را ساخته شده از پسوند مان فرانسه می داند مانند جاویدمان!!!
کِلک تو چون نام تو اقلیم گیر /عمر تو چون عقل تو "جاویدمان" - خاقانی
شاید خاقانی این پسوند را از فرانسه گرفته بوده!
خانمان: به چم خانه و سر وسامان است و بی خانمان به معنای آواره و سرگردان، بی سروسامان، و پیوندی با خان یعنی رئیس قبیله ندارد هرچند خان در این معنا، خود وامواژه ای در ترکی ست.
که در ارگ باشد مرا "خانمان"/ به آسودگی امشب آنجا بمان - فردوسی
دوستمان، کشمان و کشتمان را واژگانی نوین دانسته که پس از کپی برداری پسوند از فرانسه ساخته شده!
از حبوبات در همه "کشمان"/ نیست چندانکه درکشند بفخ - نزاری قهستانی بیرجندی ( سده هفتم )
ما در پارسی واژه ای بنام الیمان یعنی چیزی که خورده می شود، نداریم در ترکی را نمی دانم، ما به این می گوییم "خوراک"، ولی " اِلیمان نام روستایی در نزدیکی شهرری است که استوارنده سخن ما نیز بود.
دوختمان: از نگاه کاربر بالا واژه ای نو است و برای کثرت نمایی آورده شده!
جبه او بود نادوخته همچنان جبه بافته بی"دوختمان" - ( برگردان پارسی انجیل دیاتسارون سده 13 م ) .
چایمان ( چاییدن ) : مگر هر مصدری در پارسی به گفته شما جعلی بود باید زود آن را ترکی کنیم؟ دویدن، شنیدن، پوشیدن و. . به همین گونه ساخته شده اند و مانند چاییدن پارسی هستند؛ در برخی گویشهای کردی واژه "چایی" به معنای سرد است و در پارسی، چاییدن یعنی سرد شدن چه انسان یا هر چیز دیگری، درباره پیشینه واژه چایمان چیزی نمی دانم ولی در گویش اصفهان این واژه ( چایمون=سرماخوردگی ) از قدیم کاربرد داشت و اگر تازه ساز بود در زبان کهنسالان بکار نمی رفت.
قهرمان: چگونه کارفرمان به قهرمان دگردیس می شود؟ این واژه در پهلوی کهرومان است به چم کار اندیش که در گذر زمان، دگرش اندکی در آوا و معنا به خود دیده و دارای پسوند مان است.
سازمان: واژه ای بکار رفته در بنمایه های پهلوی ست به چم ساختن و نظم و ترتیب ولی در معنای کنونی آن مصوبه فرهنگستان اول است.
زایمان: از پیشینه این واژه آگاهی ندارم ولی می دانم که واژه ای تازه ساز نیست و کاربرد از گذشته دور دارد ازجمله واژاک ( اصطلاح ) "حموم زایمون" که کاربرد زبانی از گذشته تاکنون دارد.
واژگانی مانند پشیمان، پیمان، نریمان، آسمان، دودمان، رادمان یا بهمن، دشمن، اهرمن و و و یا واژگانی با پسوندهای مند یا منت یا اومند و اومنت در زبان پهلوی و اوستایی فراوانند و اگر بنا به وامواژه باشد از زبانهای ایرانی به فرانسه رفته اند ولی درواقع این پسوندی هموند در زبانهای هند ُ اروپایی است.
در ترکی نیز این پسوند، وامواژه از پهلوی ست و ساخته شدن آن از دو بخش ما و نگ ادعایی بیش نیست که ریشه تراشان پانترک از جیب خود درآورده اند.
آری برخی واژگان مانند یادمان، گفتمان، پودمان، چیدمان و. . نوساخته هستند که نشان از پویایی و پیشرفت زبان پارسی دارد که از ابزارها، پودمانها و وندهای پرشمار خود برای واژه سازی بهره می جوید و نیازی به زبانهای دیگر ندارد.

زرمان ( این واژه ترکیبی است زر - مان از فعل ماندن )
دوختمان ( کلمات نو را به هدف کثرت نمایی برای اثبات قدمت واصالت آورده اند )
چایمان ( فعل چاییدن مصدر جعلی برگرفته از ترکی است از فعل چایماک یا جایماق برگرفته از ریشه فعلی "کای"و این واژه نیز جدیدالساخت است )
سازمان
ساختمان
گفتمان
قهرمان : که به یک استدلال از واژه فارسی میانه "کارفرامان" یا همان کارفرمان ( تحت الفظی ترکی آن ایش بویوران اما واژه معادل آن بویورمان ) به شکل امروزی رسیده که در آن بخش "فرما" ریشه فعلی بوده و از فعل فرمادن یا فرمودن و از پسوند ژرمانیک " ن"که در آن ادغام شده تشکیل شده است که در این مورد نیز به عنوان یک واژه قدیمی هیچ پسوند مانی وجود ندارد .
و به استدلالی از فعل ترکی " قاغئماق " یا " قاغئرماق" به معنی خشمگین شدن ، به ستوه آمدن ، از بی عدالتی عصیان کردن که از آن مصدر "قاغراما" و " قاغرامان" به دست می آید که به شکل " قاهرامان" در آمده و وارد فارسی شده است.
یا زایمان که جدیدالساخت است
و….
اگر تعداد معدودی واژه با حالت پایانی هم در فارسی موجود باشد در آن مان ریشه فعلی از فعل مانستن در فارسی است که آن نیز یک مصدر جعلی است و از ریشه فعلی "بان" از فعل بانماک گرفته شده که به معنی فرو رفتن و حل شدن در چیزی ، با چیزی از لحاظ جوهره و ماهیت یکی شدن می باشد که از آن ریشه مان با معنی شبیه شدن ، شباهت پیدا کردن به دست آمده است.
در ترکی نیز مان از ترکیب بخش های " ما" و " ن" ( نگ ) شکل گرفته است .

بنابراین از واژه دشمن، همان چم " انسانِ پست و بد" دریافت می شود که آشکارا دشمنی می کند با اینحال معنای بداندیش و بدخواه را هم در سرشت خود داراست.
بودن این واژه در ترکی، که یکی از انبوه واژگان پهلوی و پارسیِ درون شده به این زبان است، نشان از روامندی زبان ایرانی پهلوی پیش از رواج ترکی در آذربایجان است.
-
پسوند "مان" :
بودن این پسوند در برخی از واژگان زبان پهلوی و همچنین سروده های شاعران کهن، نشان دهنده تبارمندی و ریشه دار بودن آن در زبان پارسی ست،
واژگانی چون پشیمان، پژمان، پیمان، آسمان، گرزمان ( آسمان ) ، قهرمان، بهرمان ( بهرامن=یاقوت ) ، مهمان، شادمان، رادمان ( سردار خسروپرویز ) ، خانمان، دودمان، ریسمان، نریمان، هومان، شیرمان، جاویدمان، زرمان ( نام دیوی در مزدیسنا ) و. . .
و نیز در نام شهرها و روستاهای بسیاری مانند کرمان، زرمان، فریمان، بهرمان، کَلمان، نیرمان و. . .
همچنین در زایمان، چایمان ( سرماخوردگی ) ، کشمان و کشتمان ( زمین کشت شده ) ، دوختمان ( دوخته شده، کاربرد در گذشته ) ، سازمان، ساختمان، چیدمان، گفتمان
و به دیسه ی"من" و "مند" در واژگانی مانند بهمن، دشمن، هومن، اهریمن و فرمند، هنرمند، هیرمند، ارجمند، آزمند، خردمند، برومند، آرزومند، دردمند، مستمند و. . .
این پسوند به دیسه های من، مند، وند و اومند در بُنمایه های پهلوی و به ریخت مَنت، اومَنت، آوَنت در اوستا بکار می رفت ( همخانواده با ment لاتین )

یا در کلمه دویوشمن به معنی جنگاور یا رزمآور که از فعل دویوشمک به معنی جنگیدن ، رزم کردن ، رودرو شدن و دعوا کردن و…که با ساده سازی تلفظی به شکل دوشمن در آمده است نیز به وضوح مشهود است همان طور که در بسیاری از کلمات ترکی.
و مادامی که در فارسی واژه دِژمَن به معنی بداندیش وجود دارد که در رابطه با یک فرد نسبت به دیگری بیشتر به معنی بدخواه یا بدنگر معنی می دهد و مفهومی است که معمولا صورت تقابلی نداشته و به صورت یک طرفه و گاه پنهانی در نظر گرفته می شود بهتر است به همان شکل دژمن به کار گرفته شود
زیرا که واژه دشمن در فارسی با مفهوم دشمنی که امروزه به کار میرود بیشتر اشاره به حالت علنی داشته و برای طرفین معلوم بوده و مفهوم تقابل و درافتاده گی در خود دارد که هم از لحاظ معنایی و هم از لحاظ ساختاری و کلمه ساختی و تلفظ به مورد " دوشمن" در زبان ترکی نزدیکتر است .
مثلا اگر به جای دژ در واژه دژمن با این تفاسیر بد را جاگزین کنیم و بگوییم بدمن به معنی بدمنش ، بداندیش آیا می توانیم به آن از لحاظ معنایی همانند واژه دشمن امروزی نگاه کنیم ؟
مثلا بگوییم تو با من بداندیشی می کنی ( تو با من دشمنی می کنی ) یا این که معنای درافتندگی و در افتاده گی را به کار ببریم
بداندیشان خاک سرزمین ما را تسخیر کردند ( دشمنان خاک سرزمین ما را تسخیر کردن )
یا این که در مواردی این چنینی مفهوم جنگجویان ، رزمندگان ، جنگاوران و…. مناسب تر و نزدیکتر است ؟
دشمن واژه ای ترکی است .
مان نیز در فارسی در تعداد معدودی از کلمات به شکلی مبهم و نامشخص وجوددارد و جدیدا نیز که در کلمه سازی به کار گرفته می شود از روی پسوند لاتین ment - با تلفظ مان از زبان فرانسه برداشته شده حتی کلماتی چون آپارتمان ، مبلمان ، آبونمان و… مستقیما از فرانسه گرفته شده است یعنی فارسی ساخت نیست و زبان فارسی باز دست به دامن زبان فرانسه و امثالهم به بهانه ی هم خانواده بودن برای احیای خود می باشد چون اگر این پسوند از قدیم در فارسی می بود باید هزاران واژه را با پسوند مان در اشعار و ادبیات شاعران و متون اعصار قدیم در فارسی می دیدیم .
اما اگر به زبان ترکی رجوع کنید خواهید دید که این شکل پسوندی هم از لحاظ توجیه و توضیح پذیری ( ساختاری نه از طریق نتیجه گیری مبتنی بر مشاهده ظاهر ی کلمات در ارتباط با معنای آن و رسیدن به یک استنباط صوری ) توضیح پذیرتر هم از لحاظ کثرت کاربرد کثیرتر و هم از لحاظ قدمت به کار گیری با قدمت تر می باشد.

در اوستایی:
دژمت= اندیشه بد
دژرشت= کردار بد
دوستان ترک زبان ریشه زبانی خودتون رو از زبان آلتایی پیدا کنید نه هندواروپایی
ضمنا پسوند مان در فارسی وجود دارد و به معنای قلمرو، مکان یا خانه میباشد مانند آسمان، یادمان، دودمان و. . .
و دیگه اینکه کی گفته آشپز ترکی هست که به نام خودتون جعل میکنید

اهورامزدا این کشور را بپاید از سه چیز:
از *دشمن* ، از *خشکسالی* و از *دروغ*
این را من با ستایش ( نماز ) از اهورامزدا خواستارم و امیدوارم که اهورامزدا و ایزدان آن این مهربانی را بر ما ارزانی دارند!

( ( نباشد جز از بی پدر دشمنش
که یزدان به آتش بسوزد تنش ) )
( نامه ی باستان ، جلد اول ، میر جلال الدین کزازی ، 1385، ص 209 )
به نظر نگارنده "من " در واژه ی دشمن با man انگلیسی و آلمانی Mann فرانسوی Homme و . . از یک ریشه هستند به معنی انسان و بشر و دشمن به معنی " انسان بد " معنی می دهد که همان بد اندیش است .

در بعضی جاها نیز دژخیمان بهش میگویند
دژ همان قلعه است
یا همان خیمه یا دخمه به کار برده میشود
مان به معنی خانه است