دسته های فرد ؛ در اصطلاح مالیه دوره صفویه و قاجاریه ، رونوشت دستورالعمل و فرامین و غیره هر سال در اوراق مجزائی موسوم به �فرد� ثبت می گشت و این فردها دسته دسته نزد مستوفیان ضبط میشد. و این دسته ها چنانچه
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
حجیم بود آنهارا در یک بسته تیماجی که بندی از قیطان داشت حفظ می کردند. ثبت کتابچه دستورالعملهای یک سال ایالات و ولایات کل مملکت چون همیشه حجیم بود هریک جداگانه بین دو تخته با ریسمان نازکی بسته میشد، یک نسخه در دفتروزیر دفتر و نسخه دیگر نزد سررشته دار کل ضبط میشد. ثبت فرامین را هم علی حده می گذاشتند. سررشته عبارت از مجموع فردهایی بود که از روی کتابچه های دستورالعمل یا فرامین و بروات نوشته میشد و نسخه دوم این اسناد بود که اصطلاحاً آنرا ثبت می گفتند. ثبت کتابچه های دستورالعمل بعد از اینکه به صحه ملوکانه میرسید رسمیت داشت و در محل مخصوصی ضبط میشد. ( از مقاله دکتر احمد متین دفتری در مجله راهنمای کتاب شماره اول سال نهم اردیبهشت 1345 ص 31 ) . و نیز رجوع به دستورالعمل شود.