دریاچه ارال

دریاچه آرال. دریاچهٔ آرال ( به انگلیسی: Aral Lake ) یا دریاچهٔ خوارزم ( به انگلیسی: Kharazm Lake ) یک دریاچهٔ آب شور در آسیای میانه، میان قره قالپاقستان در کشور ازبکستان در جنوب و قزاقستان در شمال بود. دریای آرال میلیون ها سال پیش بخشی از دریای پاراتتیس بود. دریای آرال یک دریاچه اندورهیک ( پرشور ) بود که بین قزاقستان در شمال و ازبکستان در جنوب آن قرار داشت که در دهه ۱۹۶۰ شروع به کوچک شدن کرد و در دهه ۲۰۱۰ تا حد زیادی خشک شد. در منطقه آکتوبه و کیزیلوردا قزاقستان و منطقه خودمختار کاراکالپاکستان ازبکستان قرار داشت. این نام تقریباً از زبان های مغولی و ترکی به «دریای جزایر» ترجمه می شود، که اشاره ای به تعداد زیادی جزیره ( بیش از ۱۱۰۰ ) است که زمانی در آب های آن پراکنده بودند. حوضه آبریز دریای آرال ازبکستان و بخش هایی از افغانستان، ایران، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ترکمنستان را در بر می گیرد. دریاچه آرال که قبلاً چهارمین دریاچه بزرگ جهان با مساحت ۶۸۰۰۰ کیلومتر مربع ( ۲۶۳۰۰ مایل مربع ) بود، در دهه ۱۹۶۰ پس از منحرف شدن رودخانه هایی که از آن تغذیه می کردند توسط پروژه های آبیاری شوروی شروع به کوچک شدن کرد. تا سال ۲۰۰۷، به ۱۰٪ از اندازه اصلی خود کاهش یافت و به چهار دریاچه تقسیم شد: دریای آرال شمالی، حوضه های شرقی و غربی دریای آرال جنوبی که زمانی بسیار بزرگتر بود، و دریاچه میانی کوچکتر بارساکلمز. تا سال ۲۰۰۹، دریاچه جنوب شرقی ناپدید شد و دریاچه جنوب غربی به یک نوار نازک در لبه غربی دریای جنوبی سابق عقب نشینی کرد. در سال های بعد، جریان های گاه به گاه آب منجر به تجدید دریاچه جنوب شرقی شده است که گاهی به میزان کمی دوباره پر می شود. تصاویر ماهواره ای ناسا در آگوست ۲۰۱۴ نشان داد که برای اولین بار در تاریخ مدرن حوضه شرقی دریای آرال کاملاً خشک شده است. حوضه شرقی اکنون صحرای آرالکم نامیده می شود. در تلاشی در قزاقستان برای نجات و دوباره پر کردن دریای آرال شمالی، سد دایک کوکارال در سال ۲۰۰۵ تکمیل شد. در سال ۲۰۰۸، سطح آب ۱۲ متر ( ۳۹ فوت ) بالاتر از سال ۲۰۰۳ بود. از سال ۲۰۱۳، شوری کاهش یافت و ماهی ها دوباره به تعداد کافی برای برخی از ماهیگیری ها حضور داشتند. پس از بازدید از مویناک در سال ۲۰۱۱، بان کی مون، دبیرکل سابق سازمان ملل، کوچک شدن دریای آرال را "یکی از بدترین بلایای زیست محیطی سیاره" نامید. صنعت ماهیگیری منطقه که زمانی پر رونق بود، ویران شده و بیکاری و مشکلات اقتصادی را به همراه داشته است. آب رودخانه سیر دریا برای آبیاری حدود دو میلیون هکتار ( ۵۰۰۰۰۰ هکتار ) از زمین های کشاورزی در دره فرغانه استفاده می شود. منطقه دریای آرال به شدت آلوده است و به دنبال آن مشکلات بهداشت عمومی جدی است. یونسکو اسناد تاریخی مربوط به دریای آرال را به عنوان منبعی برای مطالعه تراژدی زیست محیطی به فهرست حافظه جهانی خود اضافه کرده است.