درمان به یاری حیوان

درمان به یاری حیوان ( انگلیسی: Animal - assisted therapy ) یک شیوه جایگزین یا تکمیلی درمان بر اساس فعالیت هایی است که شامل گذران وقت با حیوانات می شود. هدف از بازدید و صرف وقت با حیوانات، بهره برداری از بازده تفریحی و انگیزشی این نوع از فعالیتها است. [ ۱] مطالعات انجام شده تا این زمان، حاکی از اثرات مفید روحی و جسمی این نوع درمان بر بیماران بوده است. توجه به اثرات مثبت همجواری با حیوانات خانگی، امری نوظهور نیست؛ وهر چند نظر به نوع حیوان و شیوه همجواری، متنوع است، اما نکات اصلی آن در شعر و ادب و فرهنگ بسیاری از کشورها بازتاب یافته است. فلورانس نایتینگل که بسیاری وی را به عنوان بانی پرستاری نوین می شناسد، در یادداشتی نوشته است که بهترین همدم یک بیمار یک حیوان کوچک خانگی است. به نظر می رسد که از آن زمان به بعد این باور رواج بیشتری در میان درمانگران یافته است. با این حال شاید همدمی با حیوانات به عنوان یک روش درمانی، نخستین بار توسط روان شناس آمریکایی بوریس ام. لوینسون به جهان امروز معرفی شد. در سال ۱۹۶۲م، وی در یک مقاله علمی - مردمی از سگ به عنوان درمانگر پیاده روی یاد کرد. تقویت حس مسئولیت و ایجاد نظم و ترتیب در زندگی روزمره بیمار از جمله مزایای عام و آشکاری است که درمانگران اساس فلسفهٔ شیوهٔ درمان به یاری حیوان قرار داده اند. اما در عمل فواید مشخص درمانی در هر موردی بستگی به شرایط خاص بیمار، مناسبات فرهنگی، ملاحظات اقتصادی و جزئیات دیگر در همان مورد دارد. تا به حال مزایای همدمی با جانوران خاصی از جمله سگ و اسب، در جوامع غربی به خوبی مطالعه شده و در درمان نارسایی هایی مانند اختلال استرس پس از سانحه ( PTSD ) ، افسردگی، اضطراب و زوال عقل، قابل استناد است. در عین حال شیوه درمان به یاری حیوان، قابل انطباق با محیطهای متفاوتی از خانه گرفته تا بیمارستان و حتی زندان بوده و تأثیرات مثبت آن تجربه شده است. [ ۲] [ ۳]
علاوه بر سابقه دیرین دوستی انسان و سگ و بهره برداری سنتی از این دوستی، سالهاست که از وجود سگ در برنامه های درمانی استفاده می شود. از جمله معروف است که زیگموند فروید، از سگ خانوادگی خود برای ایجاد ارتباط با بیماران بارها بهره برده است. در سال ۱۹۷۶م، اولین مؤسسه تربیت سگ به منظور درمان، در انگلستان و ایالات متحده تأسیس شد و امروزه مؤسسات خاصی به تربیت سگهای درمانگر اشتغال دارند. [ ۴] از سگهای آموزش یافته، در تشکیلاتی مانند بیمارستان، آسایشگاه، مدرسه و ندامتگاه به منظور تقویت روند بهبودی بیماران استفاده می شود. فرق سگهای درمانگر با سگهای راهنما یا دیگر سگهای کاری این است که سگهای درمانگر به گونه ای تربیت می شوند که رفتار دوستانشان اختصاص به صاحب خاصی نداشته باشد و شامل همه شود. [ ۵] [ ۶]