درازدست

/derAzdast/

مترادف درازدست: متجاسر، متجاوز، متعدی، متغلب، دست دراز، آزمند، حریص، طماع

معنی انگلیسی:
long-armed, aggressive

لغت نامه دهخدا

درازدست. [ دِ دَ ] ( ص مرکب ) آنکه دست دراز دارد. طویل الباع. طویل الید. طویل الیدین. ( یادداشت مرحوم دهخدا ). || حریص.طماع. ( ناظم الاطباء ) : اما بسیار طامع است و درازدست ، مال نه فراخور خویش می ستاند که صدهزارودویست هزار می ستاند. ( آثار الوزراء عقیلی ). || غالب و چیره. ( آنندراج ). که بر ملک غیر به قهر و غلبه دست یابد. ( از ناظم الاطباء ). مسلط :
زلف درازدست تو می آورد به دام
چندانکه چشم شوخ تو سر می دهد مرا.
صائب ( از آنندراج ).
سَلاطة؛ درازدست و چیره شدن. ( از منتهی الارب ). || ظالم. متجاوز. متعدی. تجاوزکار :
جوان که قادر گردد درازدست شود
امیر کوته دستست و قادرست و جوان.
فرخی.
یزد جردبن بهرام ولی عهد پدر بود، امامردی ظالم بدخوی درازدست بود و از این جهت او را یزد جرد اثیم خواندندی. ( فارسنامه ابن البلخی ص 22 ).

درازدست. [ دِ دَ ] ( اِخ ) لقب کی اردشیر، یعنی بهمن بن اسفندیار. ( از مفاتیح العلوم ). لقب اردشیر اول ( 466 - 424 ق. م. ) پنجمین پادشاه هخامنشی. درازانگل. ریونددست. مهابهو. درغوبازو. ماکروخیر. مقروشر. طویل الید. طویل الیدین. ( یادداشت مرحوم دهخدا ).در تاریخ ایران باستان پنجمین پادشاه هخامنشی اردشیر اول ( 466 - 424 ق.م. ) ودر داستانهای ایرانی ، بهمن بن اسفندیار کیانی را به لقب درازدست و درازانگل و ریونددست خوانده اند . مرادف این صفت در اوستا دَرِغوبازو ( = درازبازو ) و درسنسکریت مَهابهو ( = بزرگ بازو ) و در یونانی ماکروخیر ( معرب آن مقروشر ) و درلاتینی لُنژی مانوس است.
وجه تسمیه نادرست - در وجه تسمیه این القاب و نعوت ، اغلب نویسندگان شرق و غرب راه خطا سپرده اند. بیرونی ( آثار الباقیه ص 111 ) نویسد: اردشیربن اخشویرش و هوا الملقب بمقروشر؛ أی طویل الیدین. و در جای دیگر ( ص 105آثار الباقیه ) لقب او را طویل الباع آرد. قفطی در تاریخ الحکماء ( چ لیپزیگ ص 18 ) او را طویل الید گفته. ابوالفرج ابن العبری در مختصرالدول ( ص 87 ) وی را طویل الیدین نامیده است. مؤلف مجمل التواریخ و القصص در ص 30 نویسد: «کی بهمن پسر اسفندیار بود... و نام او رااردشیر بود که اردشیر درازانگل خواندندی او را و به بهمن معروف است و او را درازدست نیز گویند، سبب آنکه بر پای ایستاده دست فروگذاشتی از زانوبند گذشتی ، واندر این معنی فردوسی از شاهنامه گفته است : بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

کسی که دستهای درازداشته باشد، غالب وچیره
لقب اردشیر اول هخامنشی.
( صفت ) ۱ - آنکه دارای دستهای دراز باشد . ۲ - مسلط غالب . ۳ - متجاوز متعدی . ۴ - حریص طماع .
لقب کی اردشیر یعنی بهمن بن اسفندیار

فرهنگ معین

( ~. دَ ) (ص مر. ) متجاوز، حریص ، طماع .

فرهنگ عمید

۱. کسی که دست های دراز داشته باشد.
۲. [مجاز] متعدی، متجاوز.
۳. [قدیمی، مجاز] شخص مسلط و چیره و غالب.
۴. [قدیمی، مجاز] حریص، طماع.

پیشنهاد کاربران

بپرس