در میمون خودم پدربزرگم

در میمون خودم پدربزرگم پنجمین مجموعهٔ بکتاش آبتین، شاعر، کارگردان و زندانی سیاسی ایرانی، است که در سال ۱۳۹۲ به چاپ رسید.
این مجموعه، اشعار آزاد شاعر را شامل می شود و آخرین مجموعه ای است که در زمان حیات او به چاپ رسید.
بکتاش آبتین در سال ۱۳۹۲ مجموعه «در میمون خودم پدربزرگم» را با انتشارات نگاه در ۸۶ صفحه راهی بازار کرد. [ ۱] نام کتاب از یکی از شعرهای مجموعه برگرفته شده و بکتاش آبتین آن را به علت علاقه خاص خودش به این حیوان دانسته بود. [ ۲]
این مجموعه شامل ۴۸ شعر آزاد است که همچون مجموعه قبلی وی در فضای جریان «ساده نویسی» هستند. در این اشعار معمولاً جملات سالم، بدون جابجایی ارکان یا درگیری با صنایع لفظی هستند و صفت سازی و آشنایی زدایی های کلامی کمتر دیده می شود. [ ۳]
دوری شاعر از ترفندهای زبانی و نزدیکی او به زبان روزمره در این مجموعه همراه با طنزی شاعرانه بوده است؛ هرچند این طنز در آثار اجتماعی سیاسی او موفق تر است و گاهی متن شوخ و شنگ بکتاش به عقب نشینی شعر و شاعرانگی منجر شده است. [ ۴] با وجود نگاه طنزآلود، مرگ یکی از مضامین اصلی این مجموعه است و وی در این باره گفته بود: «شاید به این دلیل باشد که مرگ در کشور ما خیلی ارزان و در دسترس است. »[ ۵]
در بسیاری از اشعار این مجموعه که آخرین اثر او قبل از مرگش بوده است، مضمون جدایی و رفتن تکرار شده که نوعی پیشگویی شاعرانه محسوب می شود. [ ۳] از دیگر مضامین کتاب، می توان به مضمون های عاطفی و اجتماعی اشاره کرد. [ ۶]
یکی از مطرح ترین اشعار این مجموعه، شعر بلندی به نام «فرشته خانم» است. این شعر از زبان یک زن تن فروش است و در آن از ریتمی تند و عصبی و قافیه های درونی بسیار استفاده شده که به قول حافظ موسوی، شاعر و منتقد، چکش وار بر سر خواننده یا شنونده فرود می آید. [ ۷] این اثر همچنین در سال ۱۳۸۵ در نمایشگاهی در تهران به نام «افسردگی عمیق تر» حضور داشت و در مجموعهٔ این نمایشگاه به چاپ رسیده است. [ ۸]
علیرضا بهنام، شاعر و مترجم، معتقد است که «زبان این شعر از حالت اقتدارگرایی که در شعر مردانه است، فاصله می گیرد و با شکستن کلمات و ایجاد تداعی های مختلف و گشتن به دور موضوع به جای بیان مستقیم، لحن و حال و هوای زنانه را در شعرش ایجاد کرده است. همچنین به لحاظ مضمونی، این شعر بکتاش بسیار خاص است چون زنِ راویِ شعر، کارگر جنسی است و اشاراتی که به تلویح در این شعر به شغل این زن می شود، جالب، دقیق و خیال انگیز است و در عین حال گویای وضعیت نابسامان راوی هم هست و هم حسی مخاطب را نیز برمی انگیزد. این که این همه ویژگی در یک شعر جمع شده باشند، کمتر در میان هم نسلان بکتاش دیده شده و این شعر او اثری بسیار برجسته است. » هرچند شوکا حسینی، شاعر و منتقد، اعتقاد دارد که اگرچه این شعر از آثار مهم فمینیستی معاصر است اما این نقد بر آن وارد است که «در سطر پایانی آن کارکرد ساخته شده نظام های عرفی، اجتماعی و دینی از زن را تعریف کرده است و می گوید زن باید پارسا، پاک دامن و فرشته باشد!»[ ۹]