ابر از هوا بر گل چکان مانند زنگی دایگان
در کام رومی بچگان پستان نور انداخته.
اما دایگان درین مورد و موارد بیشمار دیگر جمع نیست ، و در بیت شاهد اگر دایگان جمع باشد «آن دایگان » و «آن بچگان » تکرار سجع است و دیگر آنکه ابر مفردست و آنرا تشبیه به دایه ها کردن فصیح نیست بلکه باید به مفرد کلمه یعنی «دایه » تشبیه کرد. ( از یادداشت مؤلف ). و اینک شواهد کلمه در صورت جمع : مهد را آنجا فرود آوردند با بسیار زنان چون دایگان و ددگان. ( تاریخ بیهقی چ فیاض ص 401 ).
بلی دو بدره دینار یافتم بتمام
حلال و پاکتر از شیر دایگان به اطفال.
غضایری.
|| دایگان بصورت مفرد نیز بکار رود و مرادف دایه و حاضنه است و الف و نون ملحق به کلمه است و معنی جمع نمیدهد مانندمستان. ظئر. دایه. حاضنه. ( دستور اللغة ). زن که کودک دیگری را شیر دهد و بپرورد : چنان بچه شیر بودی درست
که از خون دل دایگانش بشست.
فردوسی.
نشستند زاغان ببالینشان چنو دایگان سیه معجران.
منوچهری.
همان ساعت که از مادر درافتادمر او را مادرش بر دایگان داد.
فخرالدین اسعد ( ویس و رامین ).
نه بر فرزند جانت مهربانست نه بر آنکس که ویرا دایگانست.
فخرالدین اسعد ( ویس و رامین ).
همی پرورد وی را دایگانش بپروردن همی بسپرد جانش.
فخرالدین اسعد ( ویس و رامین ).
دلی دادم بدستت زینهاری ندید از تو مگر زنهارخواری
دلت چون داد آزارش فزودی
قرارش بردی و دردش نمودی
نه بر تو همچو مادر مهربان بود
نه مهرت را همیشه دایگان بود.
فخرالدین اسعد ( ویس و رامین ).
در هر هنر زمانه بر او مادری نمودداد از برای او دگرانرا به دایگان.
سوزنی.
آهوی ماده با سیاست تودر عرین دایگان شیرانست.
رفیعالدین لنبانی.
جودتو که دایگان دنیاست تاراج ده یتیم دنیاست.
خاقانی ( تحفةالعراقین ).
ما طفل وار سرزده و مرده مادریم اقبال پهلوان عجم دایگان ماست.
خاقانی.
بهر نوزادگان خاطر خویش بخت را دایگان نمی یابم.بیشتر بخوانید ...