دایرهٔ مینا فیلمی ایرانی ساخته سال ۱۳۵۳ به کارگردانی داریوش مهرجویی است. این فیلم پنجمین فیلم داریوش مهرجویی و دومین فیلم رنگی او و دومین کار مشترک او با غلامحسین ساعدی است. به علت همزمانی با تأسیس سازمان انتقال خون ایران این فیلم به مدت سه سال توقیف بود. چون گمان می رفت که سیاهنمایی صورت گرفته است. ولی سرانجام در ۱۳۵۶ پروانهٔ نمایش گرفت و در جشنواره پاریس ۱۹۷۷ ( پاییز ۱۳۵۶ ) و سپس در برلین به نمایش درآمد و جوایزی نیز از این دو جشنواره دریافت کرد. اکران عمومی آن در ایران در ۲۳ فروردین ۱۳۵۷ آغاز شد. توقیف چند ساله فیلم و موضوع متفاوت و جسورانه آن به همراه استفاده از ستاره های سینمای تجاری مانند فروزان، دایرهٔ مینا را به جنجالی ترین ساختهٔ مهرجویی تا آن زمان تبدیل کرد. این فیلم محصول مشترک تل فیلم، شرکت سینمایی و فیلم بردای ایران، وزارت فرهنگ و هنر، و شرکت تعاونی سینماگران ایران است.
... [مشاهده متن کامل]
پسر جوانی به نام علی ( سعید کنگرانی ) که با خانواده اش در محله های حاشیه نشین تهران زندگی می کند پدر بیمارش ( اسماعیل محمدی ) را برای معالجه به بیمارستان بزرگی می برد. اما نمی تواند پدرش را بستری کند. آنها چند روزی را در پیاده رو کنار نرده های بیمارستان سپری می کنند تا این که با شخصی به نام سامری ( عزت الله انتظامی ) روبه رو می شوند. پدر از او کمک می خواهد. سامری به پدر و پسر می گوید که اگر می خواهند به سادگی پول زیادی به دست آورند فردای آن روز صبح زود ساعت شش، سر چهارراه منتظر او باشند. صبح روز بعد سامری، علی و پدرش را سوار کامیونی می کند که چند نفر دیگر در آن هستند. آن ها نمی دانند برای چه و به کجا می روند و پرسش های شان بی پاسخ می ماند. در آزمایشگاه پدر متوجه می شود که می خواهند از او خون بگیرند او اعتراض می کند و اجازه نمی دهد از او خون بگیرند. ولی از علی خون گرفته می شود و سامری در مقابل ۲۰ تومان به او می دهد. سامری دلال خون است و خون مستمندان و معتادان را ارزان می خرد و به بیمارستان ها می فروشد. علی طی رفت وآمد به بیمارستان با راننده آمبولانس به نام اسماعیل ( علی نصیریان ) و پرستار جوانی به نام زهرا ( فروزان ) آشنا می شود. سامری از پسر می خواهد برای او کار کند و برای آزمایشگاه خون گیری دهندهٔ خون جمع آوری کند و بدین ترتیب علی تبدیل به یکی از پادوهای سامری می شود. حال پدر روز به روز وخیم تر شده تا این که می میرد. علی در این کار روز به روز جلوتر می رود و زندگی تازه ای را شروع می کند.
... [مشاهده متن کامل]
پسر جوانی به نام علی ( سعید کنگرانی ) که با خانواده اش در محله های حاشیه نشین تهران زندگی می کند پدر بیمارش ( اسماعیل محمدی ) را برای معالجه به بیمارستان بزرگی می برد. اما نمی تواند پدرش را بستری کند. آنها چند روزی را در پیاده رو کنار نرده های بیمارستان سپری می کنند تا این که با شخصی به نام سامری ( عزت الله انتظامی ) روبه رو می شوند. پدر از او کمک می خواهد. سامری به پدر و پسر می گوید که اگر می خواهند به سادگی پول زیادی به دست آورند فردای آن روز صبح زود ساعت شش، سر چهارراه منتظر او باشند. صبح روز بعد سامری، علی و پدرش را سوار کامیونی می کند که چند نفر دیگر در آن هستند. آن ها نمی دانند برای چه و به کجا می روند و پرسش های شان بی پاسخ می ماند. در آزمایشگاه پدر متوجه می شود که می خواهند از او خون بگیرند او اعتراض می کند و اجازه نمی دهد از او خون بگیرند. ولی از علی خون گرفته می شود و سامری در مقابل ۲۰ تومان به او می دهد. سامری دلال خون است و خون مستمندان و معتادان را ارزان می خرد و به بیمارستان ها می فروشد. علی طی رفت وآمد به بیمارستان با راننده آمبولانس به نام اسماعیل ( علی نصیریان ) و پرستار جوانی به نام زهرا ( فروزان ) آشنا می شود. سامری از پسر می خواهد برای او کار کند و برای آزمایشگاه خون گیری دهندهٔ خون جمع آوری کند و بدین ترتیب علی تبدیل به یکی از پادوهای سامری می شود. حال پدر روز به روز وخیم تر شده تا این که می میرد. علی در این کار روز به روز جلوتر می رود و زندگی تازه ای را شروع می کند.
دایرهٔ مینا فیلم سینمایی ایرانی ساخته شده در ۱۳۵۳ به کارگردانی داریوش مهرجویی است. این فیلم پنجمین فیلم داریوش مهرجویی و نخستین فیلم رنگی او و دومین کار مشترک او و غلامحسین ساعدی است. فیلم به مدت سه سال توقیف بود و سرانجام در ۱۳۵۶ پروانهٔ نمایش گرفت و در جشنواره پاریس در ۱۹۷۷ ( پاییز ۱۳۵۶ ) و سپس برلین به نمایش درآمد و جوایزی نیز از این دو جشنواره دریافت کرد. اکران عمومی آن در ایران در ۲۳ فروردین ۱۳۵۷ آغاز شد. توقیف چند ساله فیلم و موضوع متفاوت و جسورانه اش به همراه استفاده از ستاره های سینمای تجاری مانند، فروزان، «دایرهٔ مینا» را به جنجالی ترین ساختهٔ مهرجویی تا آن زمان تبدیل کرد. این فیلم محصول مشترک تل فیلم، شرکت سینمایی و فیلم بردای ایران، وزارت فرهنگ و هنر و شرکت تعاونی سینماگران ایران است.
... [مشاهده متن کامل]
محتویات
نمایش
دایره مینا در ۱۳۵۳ ساخته شد اما پروانه نمایش نگرفت. تا آن که سرانجام در ۱۳۵۶ پروانهٔ نمایش گرفت و خیلی زود در جشنوارهٔ پاریس ( پاییز ۱۳۵۶ ) به نمایش درآمد و در زمستان همان سال ( ۱۹۷۸ ) در جشنوارهٔ برلین هم نمایش داده شد. اما اکران عمومی آن در روز ۲۳ فروردین ۱۳۵۷ در سینما آتلانتیک و دیانا در تهران بود که مورد توجه تماشاگران و منتقدین قرار گرفت. «نمایش دایرهٔ مینا پس از تأخیری چهار ساله، پنج هفته در سینما آتلانتیک و شش هفته در سینما دیانا روی پرده بود و بیش از ۱۶ میلیون ریال کارکرد داشت. فیلم صرفنظر از اینکه با اقبال عمومی مواجه شد، تحسین صاحبنظران و منتقدان را نیز کسب کرد. »[۱]
بازیگران و نقش ها
علی نصیریان ( در نقش اسماعیل ) و اسماعیل محمدی ( در نقش پدر علی ) در نمایی از دایرهٔ مینا
داریوش مهرجویی در پشت صحنهٔ فیلم برداری دایرهٔ مینا
بازیگر نقش
علی نصیریان اسماعیل
سعید کنگرانی علی
عزت الله انتظامی سامری
فروزان زهرا
بهمن فرسی دکتر داودزاده
اسماعیل محمدی پدر علی
سروش خلیلی آشپز بیمارستان
ایرج راد انترن
محمد مطیع دلال خون فروش
اسماعیل شنگله پزشک بیمارستان
جمشید لایق پزشک بیمارستان
رفیع حالتی پزشک بیمارستان
فریده سیگارودی پرستار
محمد بخش پزشک بیمارستان
حسین عالمی پزشک بیمارستان
خلاصهٔ داستان
سعید کنگرانی در نقش علی
خطر لوث شدن: آنچه در زیر می آید ممکن است قضیه یا پایان ماجرا را لو دهد!
پسر جوانی به نام علی، سعید کنگرانی، که با خانواده اش در محله های حاشیه نشین تهران زندگی می کند پدر بیمارش، اسماعیل محمدی، را برای معالجه به بیمارستان بزرگی می برد، نمی تواند پدرش را بستری کند و در پیاده رو کنار نرده های بیمارستان چند روزی را سپری می کنند تا این که با شخصی به نام سامری، عزت الله انتظامی، روبه رو می شوند. پدر از او کمک می خواهد، سامری به پدر و پسر می گوید که اگر می خواهند به سادگی پول زیادی به دست آورند فردای آن روز صبح زود ساعت شش سر چهارراه منتظر او باشند. صبح روز بعد سامری، علی و پدرش را سوار کامیونی می کند که چند نفر دیگر در آن هستند. آن ها نمی دانند برای چه و به کجا می روند و پرسش های شان بی پاسخ می ماند. در آزمایشگاه پدر متوجه می شود که می خواهند از او خون بگیرند او اعتراض می کند و اجازه نمی دهد از او خون بگیرند ولی از علی خون گرفته می شود و سامری در مقابل ۲۰ تومان به او می دهد. سامری دلال خون است و خون مستمندان و معتادان را ارزان می خرد و به بیمارستان ها می فروشد. علی طی رفت و آمد به بیمارستان با اسماعیل، علی نصیریان و پرستار جوانی به نام زهرا، فروزان، آشنا می شود. سامری از پسر می خواهد برای او کار کند و برای آزمایشگاه خون گیری دهندهٔ خون جمع آوری کند و بدین ترتیب علی تبدیل به یکی از پادوهای سامری می شود. حال پدر روز به روز وخیم تر شده تا این که می میرد. علی در این کار روز به روز جلوتر می رود و زندگی تازه ای را شروع می کند.
پایان خطر لوث شدن
اقتباس
بعد از فیلم «گاو» که اقتباسی بود از مجموعه داستان های غلام حسین ساعدی به نام عزاداران بیل، دایره مینا دومین فیلمی است که مهرجویی براساس داستانی از ساعدی و با هم کاری و مشارکت او ساخته است. فیلم نامهٔ دایرهٔ مینا اقتباس شده از داستان آشغالدونی از مجموعه داستان های گور و گهواره است. مهرجویی در «دایرهٔ مینا»، به یک واقع گرایی ناب اجتماعی دست می یابد. سهم عمده ای از این موفقیت - هم چون فیلم «گاو» - از نوشتهٔ غلامحسین ساعدی است. »[۲] غلامحسین ساعدی در بازنویسی و حتی هنگام ساخت فیلم با مهرجویی و گروه همکاری می کرد. انتظامی ( بازیگر نقش سامری ) در این باره می گوید: «به هر حال در کار با مهرجویی، روال مانند همیشه بود و بحث دربارهٔ چندوچون شخصیت سامری و ویژگی های اخلاقی و رفتاری او؛ منتها این بار دکتر ساعدی هم بود و با ساعدی هم هر وقت داستانی از او را کار می کردم، وضع همین طور بود. همیشه با دکتر ساعدی صحبت می کردم و از او هم کمک می گرفتم. »[۳] تغییراتی که فیلم نسبت به داستان دارد عمدتاً یا به ضرورت های هنری است یا به دلیل شدیدتر بودن ممیزی در سینما نسبت به کتاب است. جواد طوسی در پانویس مقاله ای که درباره فیلم شیرک مهرجویی نوشته است می نویسد: «ساعدی در داستان «آشغالدونی»، با مطرح کردن همکاری علی با مأموران ساواک در جهت لو رفتن و دستگیری دکتر معترض بیمارستان، به سقوط کامل شخصیت علی تأکید دارد. ولی مهرجویی در «دایرهٔ مینا»، به لحاظ عدم امکان بیان صریح این مطلب در آن زمان، اوج سیر قهقرایی شحصیت علی را، با بی تفاوتی او در قبال مرگ پدرش به تصویر می کشد. »[۲] امید روشن ضمیر در این باره می نویسد: «مهرجویی در اقتباس این داستان، همان سبک واقع گرایانهٔ ساعدی را اختیار کرده است و وقایع را بدون حشو، با تکنیکی حساب شده، نمایش می دهد. به خاطر شرایط دوران تهیهٔ فیلم، قسمت خبرچین شدن علی کنار گذاشته شده و در عوض، داستان دکتر جوانی به آن اضافه ش . . .
... [مشاهده متن کامل]
محتویات
نمایش
دایره مینا در ۱۳۵۳ ساخته شد اما پروانه نمایش نگرفت. تا آن که سرانجام در ۱۳۵۶ پروانهٔ نمایش گرفت و خیلی زود در جشنوارهٔ پاریس ( پاییز ۱۳۵۶ ) به نمایش درآمد و در زمستان همان سال ( ۱۹۷۸ ) در جشنوارهٔ برلین هم نمایش داده شد. اما اکران عمومی آن در روز ۲۳ فروردین ۱۳۵۷ در سینما آتلانتیک و دیانا در تهران بود که مورد توجه تماشاگران و منتقدین قرار گرفت. «نمایش دایرهٔ مینا پس از تأخیری چهار ساله، پنج هفته در سینما آتلانتیک و شش هفته در سینما دیانا روی پرده بود و بیش از ۱۶ میلیون ریال کارکرد داشت. فیلم صرفنظر از اینکه با اقبال عمومی مواجه شد، تحسین صاحبنظران و منتقدان را نیز کسب کرد. »[۱]
بازیگران و نقش ها
علی نصیریان ( در نقش اسماعیل ) و اسماعیل محمدی ( در نقش پدر علی ) در نمایی از دایرهٔ مینا
داریوش مهرجویی در پشت صحنهٔ فیلم برداری دایرهٔ مینا
بازیگر نقش
علی نصیریان اسماعیل
سعید کنگرانی علی
عزت الله انتظامی سامری
فروزان زهرا
بهمن فرسی دکتر داودزاده
اسماعیل محمدی پدر علی
سروش خلیلی آشپز بیمارستان
ایرج راد انترن
محمد مطیع دلال خون فروش
اسماعیل شنگله پزشک بیمارستان
جمشید لایق پزشک بیمارستان
رفیع حالتی پزشک بیمارستان
فریده سیگارودی پرستار
محمد بخش پزشک بیمارستان
حسین عالمی پزشک بیمارستان
خلاصهٔ داستان
سعید کنگرانی در نقش علی
خطر لوث شدن: آنچه در زیر می آید ممکن است قضیه یا پایان ماجرا را لو دهد!
پسر جوانی به نام علی، سعید کنگرانی، که با خانواده اش در محله های حاشیه نشین تهران زندگی می کند پدر بیمارش، اسماعیل محمدی، را برای معالجه به بیمارستان بزرگی می برد، نمی تواند پدرش را بستری کند و در پیاده رو کنار نرده های بیمارستان چند روزی را سپری می کنند تا این که با شخصی به نام سامری، عزت الله انتظامی، روبه رو می شوند. پدر از او کمک می خواهد، سامری به پدر و پسر می گوید که اگر می خواهند به سادگی پول زیادی به دست آورند فردای آن روز صبح زود ساعت شش سر چهارراه منتظر او باشند. صبح روز بعد سامری، علی و پدرش را سوار کامیونی می کند که چند نفر دیگر در آن هستند. آن ها نمی دانند برای چه و به کجا می روند و پرسش های شان بی پاسخ می ماند. در آزمایشگاه پدر متوجه می شود که می خواهند از او خون بگیرند او اعتراض می کند و اجازه نمی دهد از او خون بگیرند ولی از علی خون گرفته می شود و سامری در مقابل ۲۰ تومان به او می دهد. سامری دلال خون است و خون مستمندان و معتادان را ارزان می خرد و به بیمارستان ها می فروشد. علی طی رفت و آمد به بیمارستان با اسماعیل، علی نصیریان و پرستار جوانی به نام زهرا، فروزان، آشنا می شود. سامری از پسر می خواهد برای او کار کند و برای آزمایشگاه خون گیری دهندهٔ خون جمع آوری کند و بدین ترتیب علی تبدیل به یکی از پادوهای سامری می شود. حال پدر روز به روز وخیم تر شده تا این که می میرد. علی در این کار روز به روز جلوتر می رود و زندگی تازه ای را شروع می کند.
پایان خطر لوث شدن
اقتباس
بعد از فیلم «گاو» که اقتباسی بود از مجموعه داستان های غلام حسین ساعدی به نام عزاداران بیل، دایره مینا دومین فیلمی است که مهرجویی براساس داستانی از ساعدی و با هم کاری و مشارکت او ساخته است. فیلم نامهٔ دایرهٔ مینا اقتباس شده از داستان آشغالدونی از مجموعه داستان های گور و گهواره است. مهرجویی در «دایرهٔ مینا»، به یک واقع گرایی ناب اجتماعی دست می یابد. سهم عمده ای از این موفقیت - هم چون فیلم «گاو» - از نوشتهٔ غلامحسین ساعدی است. »[۲] غلامحسین ساعدی در بازنویسی و حتی هنگام ساخت فیلم با مهرجویی و گروه همکاری می کرد. انتظامی ( بازیگر نقش سامری ) در این باره می گوید: «به هر حال در کار با مهرجویی، روال مانند همیشه بود و بحث دربارهٔ چندوچون شخصیت سامری و ویژگی های اخلاقی و رفتاری او؛ منتها این بار دکتر ساعدی هم بود و با ساعدی هم هر وقت داستانی از او را کار می کردم، وضع همین طور بود. همیشه با دکتر ساعدی صحبت می کردم و از او هم کمک می گرفتم. »[۳] تغییراتی که فیلم نسبت به داستان دارد عمدتاً یا به ضرورت های هنری است یا به دلیل شدیدتر بودن ممیزی در سینما نسبت به کتاب است. جواد طوسی در پانویس مقاله ای که درباره فیلم شیرک مهرجویی نوشته است می نویسد: «ساعدی در داستان «آشغالدونی»، با مطرح کردن همکاری علی با مأموران ساواک در جهت لو رفتن و دستگیری دکتر معترض بیمارستان، به سقوط کامل شخصیت علی تأکید دارد. ولی مهرجویی در «دایرهٔ مینا»، به لحاظ عدم امکان بیان صریح این مطلب در آن زمان، اوج سیر قهقرایی شحصیت علی را، با بی تفاوتی او در قبال مرگ پدرش به تصویر می کشد. »[۲] امید روشن ضمیر در این باره می نویسد: «مهرجویی در اقتباس این داستان، همان سبک واقع گرایانهٔ ساعدی را اختیار کرده است و وقایع را بدون حشو، با تکنیکی حساب شده، نمایش می دهد. به خاطر شرایط دوران تهیهٔ فیلم، قسمت خبرچین شدن علی کنار گذاشته شده و در عوض، داستان دکتر جوانی به آن اضافه ش . . .