داگلاس سیسیل نورث ( به انگلیسی: Douglass Cecil North ) ( زاده ۵ نوامبر ۱۹۲۰ – درگذشته ۲۳ نوامبر ۲۰۱۵[ یادداشت ۱] ) اقتصاددان اهل ایالات متحده آمریکا بود. زمینه اصلی مطالعات و تحقیقات او تاریخ اقتصادی ( تاریخ نگاری ) بوده است؛ نورث از پیشگامان تاریخ نگاران اقتصادی و اقتصاددانانی است که تاریخ اقتصادی جدید ( تاریخ سنجی ) را ابداع و فعالیت هایشان را در این حوزه متمرکز کردند. او برای پاسخ دادن به سوالاتی که هنگام تاریخ سنجی برایش مطرح می شد، به دنبال مدلی کارا می گشت. نورث در نتیجه این جست وجو در کنار برخی اقتصاددانان دیگر اقتصاد نهادگرایی جدید را بنیان نهاد. [ ۱] [ ۲]
او جایزهٔ نوبل اقتصاد را ( به همراه روبرت ویلیام فوگل ) در ۱۹۹۳ دریافت کرد. جایزهٔ نوبل به نورث و فوگل برای اینکه «تحقیق در تاریخ اقتصادی را با به کارگیری تئوری اقتصادی و روش های کمی، به منظور توضیح تغییرات اقتصادی و نهادی، بازسازی کردند» اهدا شد. [ ۳]
دو سال قبل ترش اولین تاریخ نگار اقتصادی بود که توانست جایزه جان آر کامونز را بگیرد. [ ۴] و سه سال بعدترش در اکتبر ۱۹۹۶ نخستین استادی لقب گرفت که موفق شد Spencer T. Olin Professor بالاترین کرسی استادی دانشگاه واشینگتن در سن لوئیس[ ۵] را به دست آورد. [ ۶] و…
زندگی علمی بیش از نیم قرنی او می تواند در چند کلمه خلاصه شود: «کاوش»، «جست وجو»، «کندوکاو» و… که حاصل بی تابی و دغدغه و سؤالی عمیق بود که در پس چند سال تردید و مطالعه وسط جنگ جهانی دوم در وجودش جوانه زد؛ وقتی نورثِ بیست و اندی ساله مردد بود چه رشته ای را برای تحصیلات تکمیلی ادامه دهد و اقتصاد را برگزید. خودش این دغدغه را چنین بیان می کند:
من با قصدی کاملاً مشخص به دانشکده تحصیلات تکمیلی برگشتم؛ آنچه می خواستم در زندگی ام انجام دهم این بود که جوامع را بهبود ببخشم و راه آن این بود که بفهمم چه عواملی باعث موفقیت یا شکست نظام های اقتصادی بوده است؟ معتقد بودم به محض اینکه به درکی از عامل تعیین کننده نحوه عملکرد نظام های اقتصادی در طول زمان برسیم می توانیم به بهبودبخشی عملکرد آن ها بپردازیم. [ ۷]
به جرات می توان گفت بیش از نیم قرن پژوهش های او، تلاش برای یافتن پاسخی به این سؤال کلیدی بود؛ تمام پروژه های علمی و دستاوردهای فکری اش را می توان قطعاتی برای حل این پازل و معمای پیچیده و شگرف دانست؛ و شاید بیش از هر کسی نورثِ نود و اندی ساله به طولانی و صعب العبور بودن این مسیر آگاه باشد، آن چنان که جان والیس استاد دانشگاه مریلند، دانشجوی سابق و از مهم ترین همکارانش، می نویسد:
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاو جایزهٔ نوبل اقتصاد را ( به همراه روبرت ویلیام فوگل ) در ۱۹۹۳ دریافت کرد. جایزهٔ نوبل به نورث و فوگل برای اینکه «تحقیق در تاریخ اقتصادی را با به کارگیری تئوری اقتصادی و روش های کمی، به منظور توضیح تغییرات اقتصادی و نهادی، بازسازی کردند» اهدا شد. [ ۳]
دو سال قبل ترش اولین تاریخ نگار اقتصادی بود که توانست جایزه جان آر کامونز را بگیرد. [ ۴] و سه سال بعدترش در اکتبر ۱۹۹۶ نخستین استادی لقب گرفت که موفق شد Spencer T. Olin Professor بالاترین کرسی استادی دانشگاه واشینگتن در سن لوئیس[ ۵] را به دست آورد. [ ۶] و…
زندگی علمی بیش از نیم قرنی او می تواند در چند کلمه خلاصه شود: «کاوش»، «جست وجو»، «کندوکاو» و… که حاصل بی تابی و دغدغه و سؤالی عمیق بود که در پس چند سال تردید و مطالعه وسط جنگ جهانی دوم در وجودش جوانه زد؛ وقتی نورثِ بیست و اندی ساله مردد بود چه رشته ای را برای تحصیلات تکمیلی ادامه دهد و اقتصاد را برگزید. خودش این دغدغه را چنین بیان می کند:
من با قصدی کاملاً مشخص به دانشکده تحصیلات تکمیلی برگشتم؛ آنچه می خواستم در زندگی ام انجام دهم این بود که جوامع را بهبود ببخشم و راه آن این بود که بفهمم چه عواملی باعث موفقیت یا شکست نظام های اقتصادی بوده است؟ معتقد بودم به محض اینکه به درکی از عامل تعیین کننده نحوه عملکرد نظام های اقتصادی در طول زمان برسیم می توانیم به بهبودبخشی عملکرد آن ها بپردازیم. [ ۷]
به جرات می توان گفت بیش از نیم قرن پژوهش های او، تلاش برای یافتن پاسخی به این سؤال کلیدی بود؛ تمام پروژه های علمی و دستاوردهای فکری اش را می توان قطعاتی برای حل این پازل و معمای پیچیده و شگرف دانست؛ و شاید بیش از هر کسی نورثِ نود و اندی ساله به طولانی و صعب العبور بودن این مسیر آگاه باشد، آن چنان که جان والیس استاد دانشگاه مریلند، دانشجوی سابق و از مهم ترین همکارانش، می نویسد:
wiki: داگلاس نورث