دانْس اِسْکوتُس، جان (ح ۱۲۶۶ـ۱۳۰۸م)(Duns Scotus, John)
دانْس اِسْکوتُس، جان
فیلسوف و متأله فرانسیسی، مشهور به استاد هوشمند. در ۱۲۹۱م جامۀ کشیشی به تن کرد اما از زندگی او تا پیش از آن اطلاعی در دست نیست. در کیمبریج و آکسفورد و سپس در پاریس به تدریس پرداخت، در دانشگاه پاریس به مقام استادی ارشد الهیات نایل آمد و در شهر کلن در گذشت. مرگ نابهنگام اش، تفسیرهای او از احکام پتروس لومباردوس را ناتمام گذاشت. اسکوتس در وهلۀ اول فیلسوفی مابعدالطبیعی و علاقه مند به ذات و واقعیت خدا بود. دربارۀ مقولاتی استعلایی نظیر وجود، اگزیستانس، واحد، حقیقی، و خیر و نسبت میان مفاهیمی همچون علیت، ماده و صورت، و وابستگی و تناهی نیز به بحث پرداخت. ازجمله علائق او بررسی اصل تفرد یا تمایز بود که بر آن اساس مثلاً اسبی از اسب دیگر یا انسانی از انسان دیگر متمایز می شود. اسکوتس به طبقه بندی ارسطویی انواع اینستی را اضافه کرد که مفهومی منحصربه فرد و متمایزکننده است و فقط یک عضو تحت آن قرار می گیرد. در جدل در باب کلیات، اسکوتس موضعی واقع گرا داشت. تأکید او بر وجود افراد متمایز و یگانه و اهمیت آن در مابعدالطبیعه و معرفت، در بینش اخلاقی او انعکاس یافته و تقدمی که او برای آزادی فردی قایل است و مخالفتش با دیدگاه تقدیرگرایانه در مسئلۀ قدرت مطلق و علم قبلی خدا تجلی آن است. اسکوتس همچون آنسلم آزادی را در توانایی ما در دوری جستن از امیال و روی آوردن به عدالت می دانست. اندیشمندانی نظیر پرس و هایدگر او را ستوده اند.
دانْس اِسْکوتُس، جان
فیلسوف و متأله فرانسیسی، مشهور به استاد هوشمند. در ۱۲۹۱م جامۀ کشیشی به تن کرد اما از زندگی او تا پیش از آن اطلاعی در دست نیست. در کیمبریج و آکسفورد و سپس در پاریس به تدریس پرداخت، در دانشگاه پاریس به مقام استادی ارشد الهیات نایل آمد و در شهر کلن در گذشت. مرگ نابهنگام اش، تفسیرهای او از احکام پتروس لومباردوس را ناتمام گذاشت. اسکوتس در وهلۀ اول فیلسوفی مابعدالطبیعی و علاقه مند به ذات و واقعیت خدا بود. دربارۀ مقولاتی استعلایی نظیر وجود، اگزیستانس، واحد، حقیقی، و خیر و نسبت میان مفاهیمی همچون علیت، ماده و صورت، و وابستگی و تناهی نیز به بحث پرداخت. ازجمله علائق او بررسی اصل تفرد یا تمایز بود که بر آن اساس مثلاً اسبی از اسب دیگر یا انسانی از انسان دیگر متمایز می شود. اسکوتس به طبقه بندی ارسطویی انواع اینستی را اضافه کرد که مفهومی منحصربه فرد و متمایزکننده است و فقط یک عضو تحت آن قرار می گیرد. در جدل در باب کلیات، اسکوتس موضعی واقع گرا داشت. تأکید او بر وجود افراد متمایز و یگانه و اهمیت آن در مابعدالطبیعه و معرفت، در بینش اخلاقی او انعکاس یافته و تقدمی که او برای آزادی فردی قایل است و مخالفتش با دیدگاه تقدیرگرایانه در مسئلۀ قدرت مطلق و علم قبلی خدا تجلی آن است. اسکوتس همچون آنسلم آزادی را در توانایی ما در دوری جستن از امیال و روی آوردن به عدالت می دانست. اندیشمندانی نظیر پرس و هایدگر او را ستوده اند.
wikijoo: دانس_اسکوتس،_جان_(ح_۱۲۶۶ـ۱۳۰۸م)