داستایوسکی فیودور

دانشنامه آزاد فارسی

داسْتایِوْسْکی، فیودور (۱۸۲۱ـ۱۸۸۱)(Dostoevsky, Fyodor)
فیودور داستایِوسکی
فیودور داستایِوسکی
فیودور داستایِوسکی
فیودور داستایِوسکی
رمان نویس روسی. رمان هایش، که به سبب بینش روان شناختی عمیقشان اهمیت دارند، بر نویسندگان روسی تأثیر زیادی داشته اند و از آغاز قرن ۲۰ در خارج از روسیه نیز نفوذی فزاینده یافته اند. داستایوسکی در ۱۸۴۹ به جرم چاپ تبلیغات سوسیالیستی، به چهار سال کار با اعمال شاقه در سیبری محکوم شد و پس از آن به خدمت ارتش درآمد. رمان خاطرات خانۀ مردگان (۱۸۶۱) یادآور تجربه های زندان اوست، که درپی آن آثار مهم خود، ازجمله جنایت و مکافات (۱۸۶۶)، ابله (۱۸۶۸ـ۱۸۶۹)، و برادران کارامازوف (۱۸۷۹ـ۱۸۸۰) را منتشر کرد. پدرش پزشک بود؛ در مسکو زاده شد و مدت کوتاهی افسر ارتش بود. نخستین رمان او، مردم فقیر، در ۱۸۴۶ منتشر شد. در ۱۸۴۹ درخلال دورۀ سانسور شدید تزاری، به جرم عضویت در گروه ادبی آزاد اندیش توقیف و به مرگ محکوم شد. حکم اعدام در آخرین دقیقه لغو، و داستایوسکی برای چهار سال به تبعیدگاه محکومان در اومسک فرستاده شد. شرایط وحشتناک تبعیدگاه سبب تشدید بیماری صرع او شد. سرانجام، داستایوسکی در ۱۸۵۹ عفو شد و به سن پترزبورگ بازگشت. در آن جا داستان خنده دار دهکدۀ استپانچیکوف، خاطرات خانۀ مردگان، و آزردگان (۱۸۶۲) را منتشر کرد. در ضمن، دو نشریۀ آزاداندیش ناموفق دایر کرد، که در نشریۀ دوم یادداشت های زیرزمینی (۱۸۶۴) به چاپ رسید. داستایوسکی که مجبور بود برای پرداخت بدهی های خود با تمام توان کار کند، به سرعت جنایت و مکافات (۱۹۶۶) و قمارباز (۱۸۶۷) را منتشر کرد و برای رهایی از طلبکارانش از کشور گریخت. سپس ابله، که قهرمانش مانند خود او گرفتار صرع است، و نیز همیشه شوهر (۱۸۷۰) و جن زدگان (۱۸۷۱ـ۱۸۷۲) را نوشت. در ۱۸۷۱ به روسیه بازگشت و مجدداً به روزنامه نگاری روآورد و مجموعۀ شخصی یادداشت های یک مؤلف را منتشر کرد که در آن به بحث دربارۀ مسائل روز می پرداخت. داستایوسکی در ۱۸۷۵ جوان خام را به چاپ رساند، اما برادران کارامازوف اثر بزرگ آخرین سال های عمر اوست.

پیشنهاد کاربران

بپرس