داروی موضعی

داروی موضعی یا پوماد دارویی است که بر سطح بدن مانند پوست و یا غشاء مخاطی به کار می رود و در اشکال پماد، کرم، کف، ژل و یا لوسیون یافت می شود. در رایجترین حالت پماد ( به فرانسوی: Pommade ) نوع نیمه جامد شکل دارویی است که در درجه حرارت بدن انسان یا حیوان نرم می شود. پماد روی پوست سالم یا غیر سالم را می پوشاند.
از نظر تکنولوژی کرم ها و پمادهای چشمی شکل خاصی از پماد هستند. کرم شکلی از پماد، محتوی بیشتر از ۱۰% آب است. پماد چشمی برای معالجه بیماری های چشم و عاری از میکرب است.
پمادها قدیمی ترین شکل دارویی هستند. در دوره گذشته انسانها از حیوان های شکار شده چربی به دست می آوردند و از این چربی پماد می ساختند. امروزه از چربی حیوانات خیلی کم استفاده می شود. فقط از چربی خوک و موم زنبور عسل استفاده می شود. کارخانه های داروسازی از مواد نفتی و گیاهی استفاده می کنند.
مادهٔ اصلی پمادها یک گونه پماد است که هیچ گونه مواد دارویی ندارد و برای ساختن پمادهای دارویی به کار می رود.
• وازلین زرد
• وازلین بی رنگ
وازلین بی رنگ از وازلین زرد ساخت می شود. وازلین زرد با اسید سولفوریک تصفیه می شود.
• موم زنبور عسل
• چربی گوسفند
• چربی خوک
• چربی نهنگ
ماکروگول / یک گونه از هیدروژل است. /
بر اساس نوع پماد اصلی پمادها به دو دسته محلول در آب و محلول در چربی تقسیم می شوند.
• پمادهای روغنی
• پمادهای آبی
بر اساس محلولیت داروها در پماد اصلی، پمادها به سه دسته تقسیم می شود
• داروهای محلول در پماد
• پمادهای نامیزه ( امولسیون ) و پمادهای سوسپانسیون
• پمادهای ترکیبی ازداروهای سوسپانسیون و امولسیون