دارشاهی

دارشاهی، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد ایران است. این روستا یک روستای طولی به موازات اتوبان یاسوج - اصفهان و رودخانهٔ رؤیایی «بشار» است و در دشت بسیار زیبایی واقع شده که سراسر سرسبز و شالیزار و باغ و مزارع مختلف است. اگر از نقشه های ماهواره ای و از بالا به این روستا بنگرید تراکم منازل مسکونی در هفت قسمت و هفت محله واقع شده که به ترتیب از شرق آن محلهٔ «تِش بَرقی» «منطقه دومِ تِش برقی» «پَستُل» «مال وسطی» «مال دومِنی» و به دو محله که درغربی ترین گوشه دارشاهی واقع است و از پنج محله پیشین جدا افتاده اند «تل اِسپید» {یا تل سفید} و «خمینی آباد» و «اسلام آباد دارشاهی» و مخصوصاً «خمینی آباد دارشاهی» معروفند.
واژه نامه اسم های محلی ( محله ها ) :
تِش بَرقی: صاعقه زده ⬅پَستُل: پشت تپه⬅مال وسطی: محلهٔ وسطی⬅مال دومنی: محلهٔ پایینی⬅تلسپی: ( تَل اِسپید ) ⬅تل سَفی: تپهٔ سفید⬅خمینی آبای: خمینی آباد
روستای دارشاهی ⬅ از جنوب: با رودخانه بسیار زیبای بشار ( موازی با اتوبان یاسوج - اصفهان ) ⬅ از شرق با روستای رؤیایی و زیارتگاه امامزاده ابراهیم عسکر کریک ⬅ از غرب با روستای نوعی ها ⬅ از شمال نیز با جنگل بسیار زیبای بلوط حاشیه جنوبی زاگرس مجاور است.
شالیزارهای سرسبز پهنهٔ دارشاهی را پوشیده و جویبارها و باغها خنک زایی و دنا با تاج سپیدش فرمانروایی می کند و از این حیث دارشاهی از زیباترین و دلنشین ترین روستاهای نه تنها استان کهگیلویه و بویراحمد بلکه ایران است. آب و هوای دارشاهی در همه فصلها تقریباً به تعادل نزدیک است و با وجود اینکه در مجاورت قله دنا قرار دارد در زمستانها سرمایش سخت نیست و در تابستان نیز بخاطر مجاورت با رودخانه بشار و جریان جویبارها گرمایش هرم ندارد. در زیر جدول اطلاعات هواشناسی نزدیکترین مرکز به دارشاهی که شهر یاسوج می باشد قرار داده شده است.
مردم دارشاهی از طایفه گودرزی های بویراحمد هستند که اکثراً قرابت فامیلی با همدیگر دارند و به چند زیر مجموعه تقسیم می شوند و هر کس با نام خاندان خویش شناخته می شود که مهمترین آنها از این قرار است:
«کا حسینی»
«کا حسن خانی»
«کا شاهبانی»
«کا یارعلی»
«کا علیرضا»
«کا برخورداری»
«کا علی»
«کا امیرخانی»
نسبت های این خاندان ها چنان به هم آمیخته است که تقریباً همه شهروندان دارشاهی در هنگام ملاقات همدیگر در کوچه و خیابان همدیگر را با نسبت فامیلی و خونی که دارند صدا می زند، بعنوان مثال: عمو، دایی، خاله، عمه، پسر عمه، پسر خاله و… و این قرابت فامیلی حس همدلی و اتحاد اشخاص را به میزان قابل توجهی افزایش داده است. اهالی دارشاهی در مهمان نوازی شهره اند و طبیعت خوش مشرب و شاد و بذله گو و خوش سخنی در آنها قابل توجه است و معاششان از طریق کشاورزی و باغداری و دامداری و کارخانجات تولید شن و ماسه و طرحهای کشاورزی و تولید صیفی جات و… تأمین می شود.