دارالتبلیغ اسلامی

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] دارالتبلیغ اسلامی، مؤسسه ای علمی-مذهبی که آیت الله سید کاظم شریعتمداری آن را در سال ۱۳۴۴ شمسی با هدف تربیت مبلغ دینی و مقابله با تبلیغات ضد دین و ضدشیعی در قم تأسیس کرد. انتشار مجلات و کتاب، فراهم ساختن امکان تحصیل زنان و طلاب خارجی و آشنایی طلاب با دروس جدید، از فعالیت های این مرکز بود. برخی روحانیان و اساتید حوزه، از جمله امام خمینی، به این تشکیلات بدبین بودند و تأسیس آن را در راستای کوشش رژیم پهلوی برای نفوذ به سازمان تعلیم و تبلیغ دینی روحانیت و به انحراف کشاندن طلاب و روحانیان از مبارزه با رژیم شاهنشاهی می دانستند. بعد از انقلاب ۱۳۵۷ ایران و ماجرای کودتای نورژه و خلع مرجعیت آیت الله سید کاظم شریعتمداری از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دارالتبلیغ در سال ۱۳۶۱ در اختیار دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم قرار گرفت.
وجود مدرسه ای برای تربیت مبلغ از خواسته های دیرین در تهران و قم بود و در دهه ۲۰ شمسی چندین مقاله و نوشته در این باره در مجله آیین اسلام به چاپ رسید. از زمان آیت الله بروجردی به ویژه پس از انتشار ماهنامه مکتب اسلام، تأسیس چنین مدرسه ای، قدمی برای ایجاد اصلاح در حوزه دانسته می شد.
بانیان ایجاد دارالتبلیع اسلامی، گروهی از نویسندگان جوان ماهنامه مکتب اسلام به همراهی آیت الله شریعتمداری بودند. این مرکز در مهرماه ۱۳۴۴ شمسی افتتاح شد و در مراسم افتتاح آن، آیت الله شریعتمداری، امام موسی صدر و صدر بلاغی سخنرانی کردند. هدف اصلی این مؤسسه تربیت مبلغان بر اساس برنامه ای منظم و دقیق برای مقابله با تبلیغات ضددینی و ضدتشیع بود.

دانشنامه آزاد فارسی

دارُالتّبلیغ اسلامی
مؤسسه ای آموزشی ـ تبلیغی اسلامی در حوزۀ علمیۀ قم، پایه گذاری شده در ۱۳۴۴ش توسط آیت الله سید کاظم شریعتمداری و با همکاری تنی چند از روحانیان در قم. این مؤسسه در راستای اندیشه های آیت الله بروجردی که قصد داشت اصلاحات و تحولاتی در نظام آموزشی و فرهنگی حوزه های علمیه پدید آورد، پی ریزی شد. در دورۀ اول ۱۲۵ و در دورۀ دوم ۱۴۵ تن تحصیل در آن را آغاز کردند و برخلاف مدارس علمیۀ آن زمان، دروسی چون عقاید، نهج البلاغه، تراجم علمای اسلام، فن نویسندگی، فن خطابه، تاریخ اسلام، ادبیات فارسی و تفسیر قرآن در زمرۀ مواد درسی طلاب و دانشجویان قرار گرفت. با این حال، دارالتبلیغ آماج انتقادات چند گروه قرار گرفت که ازجملۀ آن ها طرفداران نظام قدیم حوزوی، طلاب انقلابی و طرفدار مبارزۀ سیاسی با رژیم پهلوی بودند. برخی نیز آن را متهم کردند که رژیم پهلوی با تقویت نهادی همچون دارالتبلیغ اسلامی قصد نفوذ در حوزه و ایجاد دانشگاهی به سبک جدید برای ازبین بردن حوزه های علمیه را دارد. در هر حال، دارالتبلیغ اسلامی از همان آغاز با چالش های سیاسی گسترده ای درگیر بود ولی به رغم این درگیری ها، توانست باب تازه ای را به لحاظ فرهنگی در قم بگشاید. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، مؤسسۀ دارالتبلیغ و سرنوشت آیت الله شریعتمداری به حزب جمهوری خلق مسلمان گره خورد و در ۱۳۵۸ با تنازع و درگیری شدیدی که میان این حزب و طرفداران جمهوری اسلامی درگرفت، مجبور به انزوا و کناره گیری شد. در ۱۳۵۹ سازمان دارالتبلیغ اسلامی تعطیل و محل و امکانات آن به دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم واگذار شد. از عمده ترین فعالیت ها و اثرات فرهنگی دارالتبلیغ اسلامی می توان به تحول در دروس قدیم اسلامی، ایجاد سازماندهی جدید آموزشی، انتشار مجلات و نشریات و کتب بسیار به زبان فارسی، ایجاد محل و مرکزی برای آموزش طلاب خارجی، تدریس علوم اسلامی برای زنان طلبه، ارتباط با دانشگاه های اسلامی معتبر در کشورهای دیگر و ایجاد جلسات سخنرانی عمومی اشاره کرد، اما در زمینۀ مبارزۀ سیاسی یا نقد شرایط رژیم گذشته فعالیتی نداشت.

پیشنهاد کاربران

بپرس