خیزاب موج

خیزآب موج. خیزآب موج به معنی افزایش تراز متوسط سطح آب ناشی از حضور امواج شکنا است. به صورت مشابه، به کاهش تراز متوسط سطح آب بر اثر امواج پیش از شکست موج ( در فرایند کم ژرفایی ) فروآب گفته می شود. معمولاً کل این فرایند، ( شامل افزایش و کاهش تراز متوسط سطح آب ) به اختصار خیزآب موج نامیده می شود. این خیزآب درون و نزدیک به ناحیهٔ شکست رخ می دهد. ممکن است که افزون بر تغییرات مکانی، تغییرات زمانی نیز در خیزآب موج وجود داشته باشد که منجر به پرتو موج فروگرانشی می شود.
می توان خیزآب موج را با لحاظ کردن تغییرات تنش تشعشعی به صورت ریاضی مدل سازی کرد. تنش تشعشعی تنسور شار اندازهٔ حرکت افقی اضافی ناشی از حضور امواج است.
بر اثر پدیدهٔ کم ژرفایی، با نزدیک شدن موج به ساحل و کاهش عمق آب، ارتفاع موج افزایش می یابد. در نتیجه، شار اندازهٔ حرکت افقی اضافی ناشی از موج به وجود می آید. باید این شار اضافی در معادلات اندازهٔ حرکت افقی جریان اعمال شود؛ بنابراین کاهشی در تراز متوسط سطح آب پدید می آید که فروآب نامیده می شود. این کاهش پیش از شکست موج اتفاق می افتد.
پس از شکست موج، شار انرژی موج به دلیل اتلاف انرژی کاهش می یابد. این کاهش منجر به کم شدن تنش تشعشعی پس از نقطهٔ شکست می شود و در نتیجهٔ آن، تراز سطح آزاد افزایش می یابد تا تعادل اندازهٔ حرکت حفظ شود که خیزآب خوانده می شود. دو فرایند یادشده تنها در شرایطی که شیب بستر ساحلی ملایم باشد، رخ می دهند.