خوشنویسی در اسلام

[ویکی اهل البیت] با ظهور اسلام‎ ‎و تلاش جهت زیبانویسی کلام الهی، هنرخوشنویسی در بین مسلمانان ارزشی ویژه پیدا نمود چنانچه برخی خوشنویسی را شاخص ترین هنر در پهنه سرزمین های اسلامی دانسته اند. خطاطی در بین مسلمانان در اشکال مختلف همچون کتیبه نگاری ، خوشنویسی روی بوم ، کاغذ، سفال و غیره ظاهر گردیده است.
بسیاری از برگزیده ترین خوشنویسان، ایرانی بودند؛ آن گونه که در میان انواع شیوه های خطاطی، دو شکل عمده آن یعنی نستعلیق و شکسته، از ابتکارات ایرانیان بود.
از نظرگاه مسلمانان هنر خوشنویسی هنری مقدس است و با تهذیب نفس و طهارت روح ارتباطی نزدیک دارد. حضرت علی علیه السلام می فرمایند: «خط خوش باعث جلای روح و صفای باطن است».
خطوط اسلامی رایج در بین ملل اسلامی عبارتند از:
خط رقعه که خط تحریری زبان عرب به شمار می آید، در کنار خط دیوانی که مخصوص نگاشتن عنوان ها، سرفصل ها و مقدمه ها در کشورهای عربی است .
خط کوفی که انواع و اقسام آن به بیش از صد نوع می رسد و مادر خطوط نام گرفته و اقسام شش گانه: ثلث ، نسخ ، محقق ، ریحان ، رقاع و توقیع از آن استخراج می گردد.
بخش اصلی تبدیل نگارش معمولی کلمات به خوشنویسی هنرمندانه در جهان اسلام به عهده ایرانیان بوده است و ایرانیان رفته رفته سبک و شیوه های ویژه خود را در خوشنویسی ابداع کردند. هر چند این شیوه ها و قلم های ابداعی در سایر کشورهای اسلامی هم طرفدارانی دارد اما بیشتر مربوط به ایران و کشورهای تحت نفوذ آن همچون کشورهای آسیای میانه، افغانستان، پاکستان و هند می باشد. در این منطقه خوشنویسی همواره به عنوان والاترین شکل هنرهای بصری مورد توجه بوده و دارای ظرایف زیبایی خاصی است.
در ایران فتح شده توسط مسلمانان، خطاطی به شیوه نسخ وجود داشت. با حمایت های ابوبکر بن سعد زنگی (حاکم فارس در زمان سعدی)، ده ها نسخه قرآن به نگارش درآمد. در زمان حکومت ایلخانان به دلیل نفوذ هنر چین و تسلط مغول ها بر ایران صفحات کتب برای اولین بار تزئین شدند و هنز تذهیب شکل گرفت.