خواکین رودریگو

خواکین رودریگو ( به اسپانیایی: Joaquín Rodrigo زاده ۲۲ نوامبر ۱۹۰۱ - درگذشت ۶ ژوئیه ۱۹۹۹ ) آهنگساز اسپانیایی بود با اینکه او خود گیتار نمی نواخت اما با آثاری که برای این ساز آفرید به گسترش و ارتقاء گیتار به عنوان یک ساز تکنواز در جهان نقش چشمگیری داشت.
در ۲۲ نوامبر ۱۹۰۱ در ساگونتو ( والنسیا ) زاده شد. در سه سالگی بر اثر دچار شدن به بیماری دیفتری تقریباً تمامی بینایی خود را از دست داد. در هشت سالگی به آموختن پیانو، ویلن و سرایش ( solfège ) پرداخت و در شانزده سالگی آموختن هارمونی و آهنگسازی را آغاز کرد. رودریگو در ۱۹۲۷ در پاریس و در مدرسه اکول نورمال به فراگیری موسیقی با پل دوکا ادامه داد. او هم چنین موسیقی شناسی را نزد موریس امانوئل فرا گرفت. رودریگو نخستین اثر خود را در سال ۱۹۲۳ منتشر کرد و در سال ۱۹۲۵ به خاطر پنج قطعه برای کودکان ( Cinco piezas infantiles ) جایزه ملی اسپانیا را دریافت نمود. در ۱۹۳۳ با یک نوازنده پیانو در والنسیا ازدواج کرد و با دریافت کمک هزینه به پاریس بازگشت و در هنرستان موسیقی پاریس و دانشگاه سوربن به آموختن موسیقی ادامه داد. او مدتی را در کشورهای فرانسه، آلمان، اتریش و سویس به کار مشغول بود اما سرانجام در ۱۹۳۹ به مادرید بازگشت. رودریگو در ۱۹۴۰ ( یک سال پس از خلق اثر ) با اجرای نخستینِ کنسرتو آرانخوئز ( Concierto de Aranjuez ) برای گیتار و ارکستر، که با موفقیت تمام همراه است به شهرت فراوان دست یافت. موفقیت این قطعه در سده بیستم و تا به امروز بسیار چشمگیر بوده است و باعث آن شد تا رودریگو سفارش هایی برای نوشتن کنسرتوهای دیگری دریافت کند از جمله کنسرتو برای فلوت و ارکستر سفارش شده توسط جیمز گال وی، کنسرتو برای ویلنسل و ارکستر سفارش شده توسط جولین لوید وبر و در ۱۹۵۴ «فانتزی برای یک نجیب زاده» ( Fantasía para un gentilhombre ) برای گیتار و ارکستر به سفارش آندرس سگوبیا، همچنین کنسرتو آندالوس برای ۴ گیتار و ارکستر را به سفارش سلدونیو رومرو ( Celedonio Romero ) برای او و ۳ پسرش آفرید.
رودریگو همزمان با آفرینش موسیقی به کار نقد هنری نیز پرداخت و در رادیو ملی اسپانیا و سازمان ملی نابینایان اسپانیا نیز به کار مشغول شد. او در ۱۹۵۰ به آکادمی هنرهای زیبا در سن فرناندو راه یافت و در سال ۱۹۶۳ در فرانسه موفق به دریافت لژیون دونور شد و سال پس از آن دکترای افتخاری دانشگاه سالامانک را دریافت کرد. رودریگو در سال ۱۹۷۸ در آکادمی سلطنتی علوم، ادبیات و هنرهای زیبای بلژیک جانشین بنجامین بریتن شد. در ۱۹۸۶ از دانشگاه ساوثرن کالیفرنیا، در ۱۹۸۸ از دانشگاه پلی تکنیک والنسیا، در ۱۹۸۹ از دانشگاه آلیکانت و در ۱۹۹۰ از دانشگاه اکستر دکترای افتخاری دریافت کرد. در سال ۱۹۹۰ خوان کارلوس پادشاه اسپانیا لقب «مارکی باغ های آرانخوئس» ( Marqueses de los Jardines de Aranjuez ) را به او و همسرش اهدا کرد. او در مجموع ۱۷۰ اثر آفرید. وی در ۶ ژوئیه ۱۹۹۹ در مادرید درگذشت.