قانع بنشین و هرچه داری بپسند
خواجگی و بندگی بهم نتوان کرد.
عنصری.
خواجگی سخت بزرگ بودی در روزگار اکنون خواجگی طرد شده است و این ترتیب گذاشته است. ( تاریخ بیهقی ).از گلوبنده خواجگی دور است.
سنائی.
چو چاکر در او خواست بود جوهر عقل بس است بر شرف و خواجگی دلیل و گواش.
سنائی.
از خواجگی هر چیز فخر ترا کز کمال قدر.خاقانی.
نوبت خواجگی زنم بهر هوای تو مگرنشکند از شکستگان قدر هوای چون تویی.
خاقانی.
آن کز می خواجگی است سرمست بر وی نزنند عاقلان دست.
خاقانی.
من در ره بندگی کشم بارتو پایه خواجگی نگه دار.
نظامی.
شمع که او خواجگی نور یافت از کمر خدمت زنبور یافت.
نظامی.
سمن کز خواجگی بر گل زدی دوش غلام آن بناگوش از بن گوش.
نظامی.
گه کلهت خواجگی گل دهدگه کمرت بندگی دل دهد.
نظامی.
ای شرف نام نظامی بتوخواجگی اوست غلامی بتو.
نظامی.
سعدیا قدری ندارد طمطراق خواجگی چون گهر در سنگ زی ، چون گنج در ویرانه باش.
سعدی.
قرب خواهی گردن از طاعت مپیچ خواجگی خواهی سر ازخدمت متاب.
سعدی.
آن کز توانگری و بزرگی و خواجگی بیگانه شد به هر چه رسد آشنای اوست.
سعدی ( بدایع ).
من غلام نظر آصف عهدم کاو راصورت خواجگی و سیرت درویشان است.
حافظ.
هوای خواجگیم بود بندگی تو کردم.حافظ.
کسی مرد تمام است از تمامی کند با خواجگی کار غلامی.
شبستری.
- خواجگی از سر گذاشتن ؛ کنایه از غرور و نخوت گذاشتن : یوسف مصر وجودیم از عزیزیها ولیک
هر که با ما خواجگی از سر گذارد بنده ایم.
صائب ( از آنندراج ).
- خواجگی تنخواه کردن ؛ کنایه از عرض غرور و نخوت کردن. ( از آنندراج ) : چو زر بقرض دهی خواجگی مکن تنخواه
بقرض دار میاموز بدادائی را.
اثر ( از آنندراج ).
