خواجه نظام الدین عبیدالله زاکانی

مه پیش خویش خرمنی از نور گرد کرد
تا خوشه چین خرمن عثمان با حیاست
شمعی که روشن است شبستان جان او
نور درون روشن عثمان با حیاست
خصم خدا و خصم رسول است و خصم خود
آن بی حیا که دشمن عثمان با حیاست
تا دامن قیامت و تا روز رستخیز
دست عبید و دامن عثمان با حیاست
آن کو نخست بهر نبی سیم و زر بباخت
وانگه برای قوت دین جان و سر بباخت
صرف نظر از این که عبید شاعر بوده است، همگان نام او را با طنز و هزل عجین و اغلب عامه او را به لطایفش می شناسند. برخی عبید زاکانی را پدر طنز فارسی لقب داده اند. در این میان منظومه موش و گربه شهرت بسیار داشته و ریش نامه و صد پند از همه لطیف ترند.
مانند بسیاری از طنزپردازان متقدم مانند سعدی شیرازی، طنز و هزل به یکسان در لطایف او راه یافته است
�عبید زاکانی� بزرگ ترین شاعر طنزپرداز در تاریخ ادبیات فارسی محسوب می شود. او پرچمدار طنز انتقادی و دارای آثار مهمی چون �موش و گربه� و �رساله دلگشا� است.
�خواجه نظام الدین عبیدالله زاکانی�، اهل قزوین، معروف به �عبید زاکانی�، شاعر اواخر قرن هفتم یا اوایل قرن هشتم هجری قمری است. آثار او بیشتر به زبان طنز است. اگرچه وی اشعار و غزلیات جدی نیز دارد، شهرت او بیشتر به خاطر اشعار طنزش است. او با زبان شعر و طنز از رنج مردم، نالایقی و جهالت حاکمان و تزویر و ریای زاهدان می گوید. از این رو، محبوب مردم و مغضوب برخی حاکمان و زاهدان بود.
https://ganjoor. net/obeyd/divan - obeyd/tarkibat - obeyd/sh4