خواجه خضر

[ویکی فقه] خضر در ادب فارسی یکی از قهرمانان اسکندرنامه ها و همواره مشاور اسکندر و پیشرو سپاه او در سفر به ظلمات است .
با این حال در تاریخ بلعمی، خضر قرنها پیش از عهد اسکندر زنده و معاصر فریدون، پادشاه پیشدادی، دانسته شده است. نام پدرش را عامیل، کنیه اش را ابوالعباس و نام مادرخوانده او را اصفیا ذکر کرده اند و گویند در گوشه ای از زمین همسر اختیار کرده و از وی صاحب ده فرزند شده اما فرزندان، او را نشناخته اند. همچنین نقل است که خضر مانند انسانهای دیگر بیمار می شود و خود را درمان می کند. تا پیش از زمان پیامبر خاتم صلی اللّه علیه وآله وسلم، خضر هر پانصد سال دندانهای نو درمی آورده است و از آن پس تاکنون هر ۱۲۰ سال خضر صاحب دندان تازه می شود. خضر همراه اسکندر و سپاهیانش در جستجوی آب حیات یا آب حیوان یا آب زندگانی که آدمی با نوشیدن آن عمر جاودان می یابد، به ظلمات رفته و آن را یافته و نوشیده اما اسکندر از آن بی نصیب مانده است. بنابراین خضر عمر جاودان یافته و از این لحاظ مانند الیاس نبی است و ازاین رو نام این دو در منابع معمولا با هم ذکر شده است. .
خضر در موسم حج
نقل است که به موسم حج ، خضر و الیاس کعبه را طواف می کنند اما مردم آنان را نمی شناسند و ایشان نیز خود را به کسی نمی نمایند. به گفته طبری خداوند خضر را بر دریاها و الیاس را بر خشکی گماشته است تا راهْ گم کردگان را یاری رسانند. در شعر فارسی نیز به ارتباط خضر و دریا اشاره شده است، اما براساس قصص الانبیاء نیشابوری خضر بر خشکی و الیاس بر دریا گمارده شده است. در قصه ها نیز معمولا خضر در بیابانها ظاهر می شود (رجوع کنید به ادامه مقاله).
روایت رومی
به گفته نظامی گنجوی از داستان خضر و اسکندر روایتهای گوناگون رومی، زردشتی و عربی در دست بوده است. بر طبق روایت رومی، الیاس با خضر همراه بود و چون به چشمه ای رسیدند، سفره گشودند که نان با ماهیِ خشکِ نمک سود بخورند، از دست یکی از آنان ماهی در آب افتاد و زنده شد و او دریافت که آب حیات را یافته است و از آن نوشید.
← روایت عربی
...