خمار

۱. ۱ - توصیف چشم حوریان
۲ - همسرانی خمارچشم
۲. ۱ - منظور از طرف
۳ - پانویس
۴ - منبع
چشمان زیبای حوریان
[ویرایش]
حوریان بهشتی، دارای چشمانی زیبا و جذاب هستند.
�کذلک وزوجنـهم بحور عین؛ [۱] اینچنین اند بهشتیان و آنها را با حور العین تزویج می کنیم. �
�متکـین علی سرر مصفوفة وزوجنـهم بحور عین؛ [۲] این در حالی که بر تختهای صف کشیده در کنار هم تکیه می زنند، و حور العین را به همسری آنها درمی آوریم. �
�حور مقصورت فی الخیام؛ [۳] حوریانی که در خیمه های بهشتی مستورند. �
�وحور عین؛ [۴] و همسرانی از حور العین دارند. �
�وعندهم قـصرت الطرف عین• کانهن بیض مکنون؛ [۵] [۶] و نزد آنها همسرانی زیبا چشم است که جز به شوهران خود عشق نمی ورزند. • گویی از ( لطافت و سفیدی ) همچون تخم مرغهایی هستند که ( در زیر بال و پر مرغ ) پنهان مانده ( و دست انسانی هرگز آن را لمس نکرده است ) �
← توصیف چشم حوریان
"طرف" در اصل به معنی پلک چشمها است و از آنجا که به هنگام نگاه کردن پلکها به حرکت در می آیند این کلمه کنایه از نگاه کردن است، بنابراین تعبیر به "قاصرات الطرف" به معنی زنانی است که نگاهی کوتاه دارند و در تفسیر آن احتمالات متعددی داده شده که در عین حال قابل جمع است.
نخست اینکه: آنها تنها به همسران خود نگاه می کنند، چشم خود را از همه چیز برگرفته، و به آنان می نگرند.
دیگر اینکه: این تعبیر کنایه از این است که آنها فقط به همسرانشان عشق می ورزند، و جز مهر آنها مهر دیگری را در دل ندارند که این خود یکی از بزرگترین امتیازات یک همسر است که جز به همسرش نیندیشد و جز به او عشق نورزد.
تفسیر دیگر اینکه آنها چشمانی خمار دارند، همان حالت مخصوصی که در بسیاری از اشعار شعرا به عنوان یک توصیف زیبا از چشم مطرح است.
البته معنی اول و دوم مناسبتر به نظر می رسد هر چند جمع میان معانی نیز بی مانع است. [۷]
همسرانی خمارچشم
[ویرایش]
حوریان بهشتی، همسرانی خمارچشم و مصون از دست هر بیگانه، هستند.
�فیهن قـصرت الطرف لم یطمثهن انس قبلهم ولا جان؛ [۸] در آن باغهای بهشتی زنانی هستند که جز به همسران خود عشق نمی ورزند و هیچ انس و جن پیش از اینها با آنان تماس نگرفته است. �
( احتمال دارد �قاصرات الطرف� کنایه از چشم خمار باشد که در نتیجه خماری، پلکها به هم نزدیک می شود. )
← منظور از طرف
( قاصرات الطرف ) قتاده گوید: چشمهای خود را فقط بر همسرانشان دوخته و غیر آنها را نمینگرند.
ابو ذر ( رضی الله عنه ) گوید: آنها بشوهرهایشان میگویند، قسم به عزت پروردگارم چیزی را در بهشت قشنگ تر و زیباتر از تو نمی بینم. فالحمد لله الذی جعلنی زوجک و جعلک زوجی، پس سپاس خدایی را که مرا همسر و جفت تو قرار داد و تو را نیز همسر و شوهر من گردانید.
و الطرف: پلک و مژه چشم است برای آنکه طرف و درب چشم است گاهی می بندد و گاهی باز می کند. [۹]
پانویس
[ویرایش]

۱. ↑ دخان/سوره۴۴، آیه۵۴.
۲. ↑ طور/سوره۵۲، آیه۲۰.
۳. ↑ رحمن/سوره۵۵، آیه۷۲.
۴. ↑ واقعه/سوره۵۶، آیه۲۲.
۵. ↑ صافات/سوره۳۷، آیه۴۸.
۶. ↑ صافات/سوره۳۷، آیه۴۹.
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۹، ص۵۵.
۸. ↑ رحمن/سوره۵۵، آیه۵۶.
۹. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۹، ص۳۱۵.
منبع
[ویرایش]
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله �زیبایی چشم حورالعین�.