خلیفه الهی

[ویکی فقه] طبق آیات قرآن کریم، انسان به عنوان خلیفه الهی در روی زمین معرفی شده است.
با توجه به آیات ۳۰ و ۳۱ سوره بقره ، انسان خلیفة الله است.در آیه ۳۰ از عبارت «انی جاعل فی الارض خلیفة..» و ضمیر متکلم وحده فهمیده می شود که متکلم، خداوند، برای خود جانشین جعل کرد نه برای غیر، و در آیه بعد «وَ عَلَّمَ آدَمَ الْأَسْماءَ کُلَّها ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَی الْمَلائِکَةِ فَقالَ أَنْبِئُونی بِأَسْماءِ هؤُلاءِ إِنْ کُنْتُمْ صادِقینَ» رمز و راز برگزیدن انسان به عنوان خلیفه را، علم به همه اسماء الهی بیان کرد و فرمود: «علّم آدم الاسماء کلّها» به تعبیر دیگر، در آیه اول خداوند انسان را خلیفه خود و در آیه دوم، میزان قدرت جانشین خود و وسعت خلافت عطا شده به او را بیان کرد و از آن جا که حقیقت خداوند در کسوت اسمای او جلوه گر است، با توضیح دو مطلب؛ یعنی اسما و دیگری معنای تعلیم آن به انسان روشن می شود، انسان خلیفه کیست و تا چه اندازه می تواند کار خدایی بکند و اوصاف الهی را دارا شده و در خود به ظهور برساند.
← مفهوم اسماء
پس، با توجه به مطالب فوق و نیز چون آیه دلالت بر تعلیم همه اسما دارد و اسمی که دربردارنده همه اسما بوده و همه اسما جلوه آن است، اسم "الله" است. انسان، خلیفة الله است نه خلیفه رب؛ زیرا رب یکی از اسمای الهی و جلوهای از اسم "الله" است. در حقیقت، انسان مظهر تام الهی و جلوه گاه همه اوصاف الهی و عهده دار همه کارهای خدایی برای ماسوی الله است.
منابع
برای مطالعه بیش تر مراجعه شود به:۱. علامه طباطبایی، محمدحسین، تفسیر المیزان، ذیل آیات ۳۰ تا ۳۴ سوره بقره.۲. تفسیر تسنیم، جوادی آملی، ج۳، ص۱۷ - ۳۲۱.