خلیج قره بغاز

دانشنامه عمومی

خلیج قَرَه بُغاز ( به ترکمنی: Garabogazköl Aylagy ) به معنی تنگه بزرگ یک تالاب داخلی بزرگ از دریای خزر واقع در شمال غربی ترکمنستان است. این خلیج توسط باریکه ای صخره ای و باریک از پهنه اصلی دریای خزر جدا شده است. شهر قره بغاز ( بیک داش پیشین ) بر روی این باریکه خاکی قرار داشته و در حدود ۱۰ هزار نفر جمعیت دارد. آب قره بغاز در برخی فصل ها بالاتر آمده و شکل خلیجی از دریای خزر را پیدا می کند اما در دیگر فصول پایین رفته و از دریا جدا شده و به حالت تالاب درمی آید. مساحت خلیج قره بغاز ۱۸ هزار کیلومتر مربع است. در زبان ترکمنی به آن قره بغازکول می گویند که به معنی «دریاچه تنگهٔ سیاه» است.
خلیج قره بغاز چه از نظر مساحت و چه از نظر حجم کوچک ترین جزء خزر است. مساحت این قسمت تنها ۳ درصد از کل مساحت دریای خزر است، اما شرایط زیستی فوق العاده منحصربه فردی دارد. سطح آب قره بغاز از دریای خزر چند متر کمتر است. آب در این قسمت به سرعت تبخیر می شود و به همین دلیل غلظت نمک در آن فوق العاده زیاد است. در برخی اوقات غلظت نمک بیشتر از ده و حتی ۲۰ برابر بخش های مرکزی است. زیستمندان خزر به دلیل شوری زیاد در این قسمت دیده نمی شوند و تنها ارگانیسم هایی که با شوری سازگار هستند، در آن زیست می کنند. [ ۱]
تبخیر قره بغاز بخش مهمی از حجم آب ورودی از رودخانه ولگا به دریای خزر را تبخیر و خنثی می کرد. در دهه ۱۹۸۰ که سطح دریای خزر به شدت رو به کاهش بود، دولت شوروی آن بند را مسدود کرد، در نتیجه آب آن خلیج رو به خشکی رفت و در سال ۱۹۸۴ کلاً خشک و در عوض سطح دریای خزر از فرونشستن بازماند. در دهه ۱۹۹۰ که سطح دریای خزر بالا آمد و بخش وسیعی از سواحل را فراگرفت، شوروی شکافی در آن سد ایجاد کرد و بخشی از آب دریای خزر به قره بغاز سرازیر و بخشی از آن خلیج دوباره آب دار شد. سطح دریای خزر نیز از بالاآمدن بیش ازحد بازماند و تثبیت شد. با خشک شدن خلیج قره بغاز، شوروی به استخراج و بهره برداری از املاح برجامانده پرداخت که هنوز هم در ترکمنستان ادامه دارد. [ ۲]
عکس خلیج قره بغازعکس خلیج قره بغازعکس خلیج قره بغازعکس خلیج قره بغازعکس خلیج قره بغازعکس خلیج قره بغاز
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس