.
خِلط های چهارگانه یا اخلاط اربعه یا گشن های چهارگانه عبارتند از خون، زردآب، سودا و بلغم.
خلط ماده ای رطوبی و روان است. غذا در اولین مرحله از هضم به خلط تبدیل می شود و این خلط ها دو نوع هستند:
... [مشاهده متن کامل]
۱ - خلط نیک، خلطی که می تواند به تنهائی یا به همراه خلطی دیگر، جزئی از اجزای تشکیل دهنده مزاج شود و خود را همانند آن نماید تا بتواند مواد تحلیل رفته مزاج را جبران کند.
۲ - خلط بد: خلطی است زائد و اضافی، بی مصرف و تباه که قابلیت تبدیل به خلط نیک را ندارد، مگر در شرایط نادر، و لازم است برای حفظ سلامتی بدن، تن را از وجود او پاک کرد.
مقدار و نسبت ترکیب این اخلاط در بدن هر شخصی و در اندام های هر فردی، یکی از چهار طبع یا مزاج گرم، سرد، تر و خشک را به وجود می آورد ؛ این نظریه ریشه و اساس طب اخلاطی است. یعنی اگر کسی سوخت و ساز بدنش بالا باشد مزاجش گرم است. اگر شخصی رطوبت بدنش زیاد باشد مزاجش مرطوب است و افرادی هم دارای مزاج سرد یا مزاج خشک هستند. البته مزاج افراد معمولاً ترکیبی از دو مزاج است؛ مانند کسی که بدنش در هنگام لمس گرم و مرطوب است دارای مزاج گرم و مرطوب می باشد و افرادی هم داری مزاج گرم و خشک، سرد و مرطوب یا سرد و خشک می باشند. مزاج شناسی ( temperamentology ) یک نوع تخصص در طب سنتی ایران است.
اخلاط جمع واژه خلط است. طب سنتی رایج ایران نیز بر پایه طب اخلاطی است. و نیز از هر کدام از خلط های فوق طبایع و مزاج های چهارگانه به وجود می آید و به همین منوال هر کدام از طبایع مثال جهان بیرون و نماینده فصل ها و عناصر چهارگانه موجود در طبیعت هستند. به ترتیب: خون که گرم و تر است بمثابه فصل بهار و باد، صفرا که گرم و خشک است بمثابه تابستان و آتش، سودا که سرد و خشک است به مانند پاییز و خاک و بلغم که سرد و تر است همانند زمستان و آب.
عناصر چهارگانه به ترتیب عبارتند از: آب، هوا، خاک و اتش هستند. استادان فلسفه می گویند که طب اخلاطی بخشی از فلسفه بوده و بنابراین طب سنتی برگرفته از طبیعیات فلسفه است. تاریخ طب سنتی ایران نشان می دهد که بیشتر پزشکان سنتی فیلسوف بوده اند ( مانند ابن سینا و رازی ) .
در طب سنتی مراحل هضم غذا به چهار مرحله تقسیم می گردد که آن را گوارش چهارگانه ( هضم های اربعه ) می نامند، در اثر این فرایند با هضم غذا خلط های چهارگانه صفرا، خون، بلغم و سودا به وجود می آیند که این مواد به آرامی جذب بافت ها و یاخته ها ( سلول ) می شوند.
خِلط های چهارگانه یا اخلاط اربعه یا گشن های چهارگانه عبارتند از خون، زردآب، سودا و بلغم.
خلط ماده ای رطوبی و روان است. غذا در اولین مرحله از هضم به خلط تبدیل می شود و این خلط ها دو نوع هستند:
... [مشاهده متن کامل]
۱ - خلط نیک، خلطی که می تواند به تنهائی یا به همراه خلطی دیگر، جزئی از اجزای تشکیل دهنده مزاج شود و خود را همانند آن نماید تا بتواند مواد تحلیل رفته مزاج را جبران کند.
۲ - خلط بد: خلطی است زائد و اضافی، بی مصرف و تباه که قابلیت تبدیل به خلط نیک را ندارد، مگر در شرایط نادر، و لازم است برای حفظ سلامتی بدن، تن را از وجود او پاک کرد.
مقدار و نسبت ترکیب این اخلاط در بدن هر شخصی و در اندام های هر فردی، یکی از چهار طبع یا مزاج گرم، سرد، تر و خشک را به وجود می آورد ؛ این نظریه ریشه و اساس طب اخلاطی است. یعنی اگر کسی سوخت و ساز بدنش بالا باشد مزاجش گرم است. اگر شخصی رطوبت بدنش زیاد باشد مزاجش مرطوب است و افرادی هم دارای مزاج سرد یا مزاج خشک هستند. البته مزاج افراد معمولاً ترکیبی از دو مزاج است؛ مانند کسی که بدنش در هنگام لمس گرم و مرطوب است دارای مزاج گرم و مرطوب می باشد و افرادی هم داری مزاج گرم و خشک، سرد و مرطوب یا سرد و خشک می باشند. مزاج شناسی ( temperamentology ) یک نوع تخصص در طب سنتی ایران است.
اخلاط جمع واژه خلط است. طب سنتی رایج ایران نیز بر پایه طب اخلاطی است. و نیز از هر کدام از خلط های فوق طبایع و مزاج های چهارگانه به وجود می آید و به همین منوال هر کدام از طبایع مثال جهان بیرون و نماینده فصل ها و عناصر چهارگانه موجود در طبیعت هستند. به ترتیب: خون که گرم و تر است بمثابه فصل بهار و باد، صفرا که گرم و خشک است بمثابه تابستان و آتش، سودا که سرد و خشک است به مانند پاییز و خاک و بلغم که سرد و تر است همانند زمستان و آب.
عناصر چهارگانه به ترتیب عبارتند از: آب، هوا، خاک و اتش هستند. استادان فلسفه می گویند که طب اخلاطی بخشی از فلسفه بوده و بنابراین طب سنتی برگرفته از طبیعیات فلسفه است. تاریخ طب سنتی ایران نشان می دهد که بیشتر پزشکان سنتی فیلسوف بوده اند ( مانند ابن سینا و رازی ) .
در طب سنتی مراحل هضم غذا به چهار مرحله تقسیم می گردد که آن را گوارش چهارگانه ( هضم های اربعه ) می نامند، در اثر این فرایند با هضم غذا خلط های چهارگانه صفرا، خون، بلغم و سودا به وجود می آیند که این مواد به آرامی جذب بافت ها و یاخته ها ( سلول ) می شوند.
