خلاصه القانون فی الطب قانونچه

[ویکی نور] خلاصة القانون فی الطب (قانونچه)، تألیف محمود بن محمد چغمینی، از نگاشته های طبی قرن هفتم هجری است. این کتاب، خلاصه ی تمام ابواب و سرفصل های مورد توجه در طب سنتی است که به زبان عربی به رشته تحریر درآمده است.
این کتاب، برخلاف آنچه از اسمش برای خواننده تداعی می شود، تنها یک خلاصه ساده از کتاب «قانون» ابن سینا نیست، بلکه - چنان که مؤلف در مقدمه گفته است - گزیده ای است از مهم ترین موضوعات دانش طب که به یاد داشتن آنها بر هر پزشکی لازم است . مؤلف، موضوعات این کتاب را از کتب پیشینیان خود انتخاب کرده است و تعبدی بر مطالب و یا ترتیب مباحث کتاب «قانون» ندارد. شاید شهرت روزافزون کتاب «قانون»، چغمینی را بر آن داشته تا اسمی این چنین فریبنده برای کتاب خود برگزیند.
البته مصحح این اثر با این توجیه که متن کتاب، عربی است و نام انتخابی مؤلف، فارسی، عنوان قانونچه را به «خلاصة القانون فی الطب» تغییر داده است.
به هرحال این اثر پس از نگارش، مورد توجه بسیاری از حوزه های آموزشی پزشکی قرار گرفت؛ به گونه ای که به عنوان یک متن درسی درآمد. وجود نسخه های خطی متعدد از این اثر، انتشار و چاپ های متعدد آن در هند، پاکستان و ایران، ترجمه و تحشیه آن توسط اطبای نامدار، همه مؤید این مدعاست.
کتاب، مشتمل بر 10 مقاله است. این مقالات ده گانه، به ترتیب مشتملند بر 5، 7، 5، 6، 10، 13، 18، 9، 8 و 13 فصل.