خفی علائی

[ویکی نور] خفّی علائی (خفّ علائی یا الخفیه العلائیه). «خفی علایی (خف علائی یا الخفیة العلائیة)»، به زبان فارسی، دومین تألیف طبی سید اسماعیل جرجانی است که به امر اتسز خوارزمشاه، پس از سال 521ق - سال جلوس اتسز بر تخت سلطنت - تألیف شده است.
ناگفته نماند که مشهور، خفی علایی را خلاصه ای از ذخیره می دانند. این مطلب را از مقدمه جرجانی نیز می توان استظهار کرد؛ بااین حال، این مطلب به تمام معنی کلمه صحیح نیست، بلکه در خفی علایی بسیاری از مباحث مطرح شده در «ذخیره» - همانند مباحث تشریح - به چشم نمی خورد.
این کتاب، دارای دو بخش است. بخش اول، مباحث نظری و بخش دوم، مباحث عملی را در بر می گیرد.
بخش اول، دارای دو مقاله است که مقاله اول آن، در 16 باب و مقاله دوم در 7 باب تدوین یافته است.
بخش دوم، دارای هفت مقاله است و مقاله دوم آن، مشتمل بر 18 باب می باشد.

[ویکی نور] خفی علائی (خف علائی یا الخفیه العلائیه). خفی علایی (خف علائی یا الخفیة العلائیة)، به زبان فارسی، دومین تألیف طبی سید اسماعیل جرجانی است که به امر اتسز خوارزمشاه، پس از سال 521ق - سال جلوس اتسز بر تخت سلطنت - تألیف شده است.
ناگفته نماند که مشهور، خفی علایی را خلاصه ای از ذخیره می دانند. این مطلب را از مقدمه جرجانی نیز می توان استظهار کرد؛ بااین حال، این مطلب به تمام معنی کلمه صحیح نیست، بلکه در خفی علایی بسیاری از مباحث مطرح شده در «ذخیره» - همانند مباحث تشریح - به چشم نمی خورد.
این کتاب، دارای دو بخش است. بخش اول، مباحث نظری و بخش دوم، مباحث عملی را در بر می گیرد.
بخش اول، دارای دو مقاله است که مقاله اول آن، در 16 باب و مقاله دوم در 7 باب تدوین یافته است.
بخش دوم، دارای هفت مقاله است و مقاله دوم آن، مشتمل بر 18 باب می باشد.

[ویکی فقه] خفی علائی (کتاب). «خفی علایی (خف علائی یا الخفیة العلائیة)»، به زبان فارسی، دومین تالیف طبی سید اسماعیل جرجانی است که به امر اتسز خوارزمشاه، پس از سال ۵۲۱ ق- سال جلوس اتسز بر تخت سلطنت- تالیف شده است.
ناگفته نماند که مشهور، خفی علایی را خلاصه ای از ذخیره می دانند. این مطلب را از مقدمه جرجانی نیز می توان استظهار کرد؛ بااین حال، این مطلب به تمام معنی کلمه صحیح نیست، بلکه در خفی علایی بسیاری از مباحث مطرح شده در «ذخیره» - همانند مباحث تشریح- به چشم نمی خورد.
ساختار کتاب
این کتاب، دارای دو بخش است. بخش اول، مباحث نظری و بخش دوم، مباحث عملی را در بر می گیرد.بخش اول، دارای دو مقاله است که مقاله اول آن، در ۱۶ باب و مقاله دوم در ۷ باب تدوین یافته است.بخش دوم، دارای هفت مقاله است و مقاله دوم آن، مشتمل بر ۱۸ باب می باشد.
گزارش محتوا
مقاله اول از بخش نخست، درباره تدبیر حفظ صحت است و در آن، مباحثی همچون تدبیر هوا، تدبیر فصل های سال، تدبیر شهر و مسکن، تدبیر جامه پوشیدن، معرفت غذا و تدبیر آن، تدبیر آب، تدبیر شراب، خواب و بیداری و... مطرح شده است.مقاله دوم از بخش مزبور، درباره مقدمه معرفت بیماری است و در آن، مباحثی مانند شناختن بیماری، تدبیر شناختن نضج، شناختن بحران، شناختن علت ها که به دیگر علت زائل شود، شناختن حال ها که در تن مردم پدید آید و نشان بیماری بود که خواهد بود و شناختن وقت مرگ بررسی شده است.مقاله اول از بخش دوم، در ذکر توصیه هایی به اطباء است.مقاله دوم، در علاج بیماری ها از سر تا پاست، مانند بیماری های سر و دماغ، بیماری های چشم، بیماری های گوش، بیماری های بینی، بیماری های دهان و دندان و زبان و حلق و حنجره و...مقاله سوم، درباره تب ها و حصبه و آبله است.مقاله چهارم، درباره آماس ها، جراحت ها و ریش هاست.مقاله پنجم، درباره علاج شکستگی استخوان و کوفتگی و بیرون آمدن استخوان هاست.مقاله ششم، درباره زینت و آراستگی بدن است.مقاله هفتم، درباره علاج مسمومیت هاست.«خفی علایی»، نگاشته ای است مختصر که برای کسانی نوشته شده که حوصله و توان مراجعه به کتب مفصلی همچون «ذخیره خوارزمشاهی» را ندارند؛ ازاین رو، خواننده نبایست توقع داشته باشد که مباحث علمی و پیچیده و نیز نقد و کنکاش در این اثر مطرح شده باشد.البته از آنجا که مؤلف این اثر، طبیبی گران قدر است، آنچه در این مختصر نگاشته، قابل توجه و استفاده است؛ خصوصا مبحث معالجات آن، چرا که مؤلف در این قسمت، مهم ترین بیماری ها و از سوی دیگر سودمندترین روش درمان هر بیماری را ذکر می کند و از این جهت، برای کسانی که آشنایی چندانی با علم پزشکی ندارند سودمند است.
وضعیت کتاب
...