خفتگی

/xoftegi/

معنی انگلیسی:
latency, lethargy, repose

لغت نامه دهخدا

خفتگی. [ خ ُ ت َ / ت ِ ] ( حامص ) نوم. خوابیدگی. ( ناظم الاطباء ) :
کنون زآن خفتگی بیدار گشتم
وز آن مستی کنون هشیار گشتم.
( ویس ورامین ).
زندگی خفتگی است خاقانی
خفته آگه بیک نفس گردد.
خاقانی.
|| حالت خوابیدن. ( ناظم الاطباء ). اثر خواب که در چشم می ماند و آنرا نیم باز می کند :
دلش چون چشم شوخش خفتگی داشت
همه کارش چو زلف آشفتگی داشت.
نظامی.
|| خمیدگی. چفتگی. دولائی. دوتائی. ( یادداشت بخط مؤلف ) :
از آن خفتگی خویشتن کرد راست
جهان آفرین را نهان یار خواست.
فردوسی.
- خفتگی پشت ؛ احدیداب کمر. چفتگی پشت. ( یادداشت بخط مؤلف ) :
جرعه ای گر به آسمان بخشی
شود از خفتگی زمین کردار.
خاقانی.
|| راحتی. آسایش. لمیدگی. درازکشیدگی : مردی بوده از مسلمانی مانده نام او خثیمه روز سیوم نیمروز بگرما بباغ خویش آمد و دو زن داشت و ایشان آن باغ خشک کرده بودند و آب زده و جایگاه خفتن کرده و نیمروز، خثیمه را از پیغمبر صلی اﷲ علیه و سلم یاد آمدو گفت : من بخفتگی و نعمت و آسانی و پیغمبر علیه الصلوة و السلام بگرما و سختگی. ( ترجمه طبری بلعمی ).
دوست دارد دوست این آشفتگی
کوشش بیهوده به از خفتگی.
مولوی.
- خفتگی پای ؛ خدر و سنگین شدن آن. خواب رفتن پای. ( یادداشت بخط مؤلف ).

فرهنگ فارسی

۱ - خوابیدگی حالت خواب . ۲ - سستی رخوت ( اندام ) .

فرهنگستان زبان و ادب

{dormancy} [کشاورزی- علوم باغبانی، مهندسی منابع طبیعی- محیط زیست و جنگل] حالتی که در آن گیاه یا اندامی از آن تحت تأثیر شرایط درونی یا بیرونی از فعالیت بازماند

دانشنامه آزاد فارسی

خُفتِگی (dormancy)
در زیست شناسی، مرحله ای در گیاهان با کاهش فعالیت فیزیولوژیکی بخش هایی مانند جوانه ها، دانه ها، و هاگ ها. گیاهان با خفتگی شرایط نامساعد را پشت سر می گذارند. گیاهان یک ساله ای که فصل سرد زمستان را به صورت دانه های خفته سپری می کنند، و گیاهانی که جوانه های خفته تشکیل می دهند، از آن جمله اند. بسیاری از گیاهان به علل متعدد، حتی هنگامی که شرایط برای رشد مساعد باشد، وارد مرحلۀ خفتگی می شوند. گاهی خفتگی را می توان با روش های مصنوعی برطرف کرد، مانند نفوذپذیرکردن پوستۀ دانه ها از طریق ساییدن آن ها به منظور تسهیل جذب آب یا از طریق تاباندن نور به دانه. برخی از دانه های دیگر نیاز به گذراندن مرحلۀ پس رسی دارند؛ بدین معنی که در آن ها باید تغییراتی فیزیکی یا شیمیایی پدید آید تا جوانه بزنند.

پیشنهاد کاربران

بپرس