خط والاس

خط والاس ( Wallace Line, Wallace's Line ) یک مرز گونه های طبیعی است که در سال ۱۸۵۹ توسط طبیعت شناس انگلیسی آلفرد راسل والاس پیشنهاد شد. خط والاس بومگاه گیاهی و جانوری آسیا و والاسه آ را از هم جدا می کند. منطقه جغرافیای زیستی والاسیا یک منطقه انتقالی بین گونه های جانداران در آسیا و استرالیا است. والاس در طول سفر خود را از طریق ایست ایندیز در سدهٔ ۱۹ میلادی متوجه این مرز شفاف طبیعی شد.
خط والاس از طریق اندونزی، بین جزیره بورنئو و سولاوسی ( Celebes ) و از طریق تنگه لومبوک بین بالی و لومبوک قرار گرفته است. فاصله بین بالی و لومبوک کم و حدود ۳۵ کیلومتر ( ۲۲ مایل ) است. توزیع انواع گونه های پرندگان وجود مرز طبیعی والاس را آشکار می کند؛ چرا که بسیاری از پرندگان حتی با وجود کم عرض بودن آبراهه های منطقه، به سمت دیگر عبور نمی کنند و در یک سوی خط والاس باقی می مانند. برخی از خفاشها در دو سوی خط والاس زندگی می کنند اما بیشتر گونه های پستانداران تنها در یک سوی خط والاس یافت می شوند. نمونهٔ استثنا در این زمینه مکاک دم دراز است. الگوی تفکیکی گونه های گیاهی ( فلور ) در خط والاس به آشکاری پراکندگی گونه های جانوری نیست. [ ۱]
آنتونیو پیگافتا تضاد بیولوژیکی بین فیلیپین و Maluku Islands ( جزایر ملوک یا ادویه ) که در دو سوی خط ولاس هستند را در سال ۱۵۲۱ ثبت کرد. در این کشف در سفر فردیناند ماژلان در آن سال و بعد از مرگ ماژلان در ماکتان اتفاق افتاد. والاس بر اساس تجربه عمیقی که از سفرهای بسیار در منطقه داشت، پیشنهاد یک خط به شرق بالی پس از کل جزایر شرق جاوه و جزیره بورنئو را ارائه داد. [ ۲] عنوان «خط والاس» برای اولین بار توسط توماس هاکسلی در سال ۱۸۶۸ در مقاله ای به انجمن جانورشناسی لندن پیشنهاد شد که تفاوت هایی با آنچه که والاس گفته بود داشت. [ ۳] [ ۴]
درک درست از جغرافیای زیستی منطقه بستگی به مطالعه وضعیت سطح دریا در فلات قاره در دوران باستان دارد.
در عصر یخبندان وقتی که سطح آب اقیانوسها تا ۱۲۰ متر کمتر از سطح امروزی بوده، دو قاره آسیا و استرالیا از طریق شبکه ای از جزایر موجود در فلات قاره های دو قاره ( برخی جزایر پاسیفیک ) به هم متصل بوده اند. اما آب های عمیق سطوح پائین تر، یک مرز طبیعی بوده که دستِ کم ۵۰ میلیون سال دو قاره را از هم جدا کرده است. [ ۵]