خط نصف النهار. [ خ َطْ طِ ن ِ فُن ْ ن َ ] ( اِخ ) دایره موهومه ای است در زمین که از دو قطب می گذرد و خط استواء را در زاویه قائمه قطع می کند. ( از ناظم الاطباء ). در کشاف اصطلاحات الفنون آمده است : نزد ارباب هیئت ، خطیست واصل بین دو نقطه شمال و جنوب و سبب تسمیه آن به این اسم آنست که در سطح دایره نصف النهارواقع است و بعبارت اخری ، این خط فصل مشترک بین دو سطح افق و نصف النهار است. و گاه اطلاق میشود بر فصل مشترک بین سطح زمین و دایره نصف النهار است و آنرا خط زوال نیز می نامند، زیرا زوال به این خط شناخته میشودو معنی زوال مشهور است چنانچه از شرح تذکره عبدالعلی بیرجندی مستفاد می گردد و در شرح چغمینی می گوید: خط واصل بین دو نقطه جنوب و شمال را خط نصف النهار گویند. و آن بخط زوال و خط جنوب و شمال نیز معروفست.
فرهنگ فارسی
دایره موهومه ایست در زمین که از دو قطب می گذرد و خط استوائ را در زاویه قائمه قطع می کند .
مترادف ها
meridian(اسم)
اوج، ظهر، خط نصف النهار، نیم روز، دایره طول، درجه کمال
