خط ایدو

ایدو ( 이두، هانجا  :吏讀، به معنای «خواندن رسمی» ) یک سامانهٔ نوشتاری کهن است که زبان کره ای را با استفاده از هانجا می نمایاند. این خط که راهبان بودایی ساختندش، امکان ضبط واژگان کره ای از طریق معنی یا صدای معادل آن ها در زبان چینی را فراهم کرد. [ ۱]
اصطلاح «ایدو» شاید به خطوط گوناگونی که برای نوشتار کره ای از طریق حروف چینی ( هانجا ) تنظیم شدند و از اوایل دوران سه پادشاهی تا دورهٔ چوسان استفاده می شدند، اطلاق بشود. از این نظر، ایدو را باید شامل هیانگچال[ ۲] ( خط محلی مورد استفاده برای نوشتن شعر بومی[ ۲] ) و گوگیال هم دانست.
خط ایدو برای ضبط عبارات کره ای با استفاده از اَشکالِ چینی که با معنای چینی شان وام گرفته شده بودند گسترش یافت. [ ۳] این پدیده به عنوان هانجا هم شناخته می شود که همراه با نمادهای ویژه برای نمایاندنِ تکواژهای بومی کره ای[ ۴] ، پایانه های فعلی و دیگر نشانگرهای دستوری که ویژهٔ کره ای بودند بود. این رخداد، تجزیه معنی و خوانش را دشوار می کرد و یکی از دلایلی بود که این سیستم به تدریج کنار گذاشته شد و هانگول پس از اختراعش در سدهٔ پانزدهم، جایگزینش شد. از این نظر، به دلیل تفاوت های دستوریِ کره ای با چینی، مشکلاتی که ژاپنی ها هم سرِ نگارشِ زبان ژاپنی با کانجی با آن ها مواجه شده بودند، گریبانِ کره ای ها را هم گرفتند. در ژاپن، استفاده اولیه از حروف چینی برای دستور زبان ژاپنی در مان یوگانا بود که کانا ، خط هجایی ژاپنی، جایگزینش شد.
نویسه ها ( حروف ) در خط ایدو، بر اساس صدای کره ای، صدای کره ای اقتباس شده یا معنایشان انتخاب می شدند و به برخی هم صدا و معنای کاملاً جدیدی به خود می گرفتند. در همان زمان، ۱۵۰ نویسهٔ تازه برای کره ای، عمدتاً برای نام افراد و مکان ها اختراع شد. خط ایدو عمدتا توسط اعضای طبقه جون گین به کار می رفت.
یکی از اهداف اولیه این خط، شفاف سازی و ادراک پذیرکردنِ اسناد دولتیِ چین به زبان چینی برای کره ای ها بود. [ ۵] همچنین از ایدو برای آموزش زبان چینی به کره ای ها استفاده می شد. [ ۵] خط مشی حقوقی سلسلهٔ چینی مینگ به طور کامل با استفاده از خط ایدو در سال ۱۳۹۵ میلادی به کره ای ترجمه شد. [ ۶] پس از دستورِ شاه تِه جونگ در سال ۱۴۱۴، از همین خط برای ترجمهٔ کتابِ ملزومات کشاورزی و نوغان داری ( Nongsan jiyao ) هم استفاده شد. [ ۶]