خط انتقال هوایی

خط انتقال هوایی نوعی از خط انتقال است که در آن از دکل برق و تیر برق برای نگه داشتن کابلها بالاتر از سطح زمین استفاده می شود. از آنجایی که در این گونه خطوط از هوا به عنوان عایق کابل ها استفاده می شود این روش انتقال یکی از کم هزینه ترین و رایج ترین روش های انتقال برق است. دکل ها و تیرهایی که برای نگه داشتن کابل ها استفاده می شود می توانند از جنس چوب، فولاد، بتون، آلومینیوم و در برخی موارد پلاستیک مسلح باشند. عمدتاً کابل های مورد استفاده در خطوط هوایی از جنس آلومینیوم هستند ( که البته با نواری از فولاد در داخل مسلح شده اند ) . البته از کابل های مسی در برخی خطوط انتقال ولتاژ متوسط و ولتاژ پایین و محل اتصال به مصرف کننده استفاده می شود.
اختراع مقره های جداکننده نقش مهمی در امکان افزایش ولتاژ انتقال در خطوط هوایی داشت. در سال های پایانی قرن ۱۹ میلادی بیشینه ولتاژ قابل انتقال با مقره های سوزنی به ۶۹ کیلوولت می رسید اما امروزه امکان انتقال انرژی الکتریکی در ولتاژهای بالاتر از ۷۶۵ کیلوولت و حتی ولتاژهای بالاتر وجود دارد.
خطوط انتقال هوایی معمولاً با توجه به سطح ولتاژشان به این صورت طبقه بندی می شوند:
• ولتاژ پایین: ولتاژهای پایین تر از ۱۰۰۰ ولت. مورد استفاده در اتصالات و ارتباطات به مصرف کننده های خانگی و تجاری کوچک.
• ولتاژ متوسط ( توزیع ) : ولتاژهای بین ۱ تا ۳۳ کیلو ولت. مورد استفاده برای انتقال در مناطق شهری یا روستایی.
• ولتاژ بالا ( انتقال میانی ) : ولتاژهای بین ۳۳ تا ۲۳۰ کیلوولت. مورد استفاده برای خطوط انتقال میانی.
• ولتاژ خیلی بالا ( انتقال ) : ولتاژهای بین ۲۳۰ تا ۸۰۰ کیلوولت. مورد استفاده برای خطوط انتقال طولانی.
ساختار یک خط هوایی می تواند با توجه به نوع خط شکل های بسیار متفاوتی به خود بگیرد. این ساختار می تواند به سادگی یک سری از تیرهای چوبی باشد که دارای یک یا چند میله صلیبی برای نگه داشتن کابل ها باشد. در ولتاژهای بالا نگه دارنده کابل های معمولاً یک دکل فلزی است که از شبکه منظمی از قطعات کوچکتر ساخته شده است. در مناطق دور افتاده و خاصی که امکان حمل دکل ها از زمین وجود ندارد از تیرهای آلمینیومی استفاده می شود و آنها را با بالگرد به محل منتقل می کنند.
استفاده از هر روش با توجه به خصوصیات محیط و خط و همچنین وزن کابل ها انجام می گیرد. در یک پروژه بزرگ انتقال ممکن است از انواع مختلفی از تیرها و دکل ها استفاده شود. در محل های تغییر زاویه خط و محل های انتهای خط باید از روش های مختلفی برای نگه داشتن تیرها و دکل ها استفاده شود و در این محل ها از تیرهای کاملاً متفاوتی استفاده می شود. در محل های گذرگاه خط از یک جاده یا رودخانه مهم هم باید از دکل های خاصی استفاده کرد.