خطا

[ویکی فقه] خطا در دو معنا استعمال شده است. از احکام خطا در بابهای بسیاری نظیر اجتهاد و تقلید، طهارت، صلات، صوم، حج، صید و ذباحه، قضاء، شهادات و دیات سخن گفته‏اند.
۱-ارتکاب عملی بدون قصد
۲-گناه.

تفاوت خطا به معنای نخست با سهو، فراموشی و غفلت
تفاوت خطا به معنای نخست با سهو، فراموشی و غفلت در این است که متعلّق خطا فعل خارجی است؛ در حالی که سهو و مانند آن به نفس آدمی تعلّق می‏گیرد.
البته سهو، نسیان و غفلت از اسباب خطا به شمار می‏روند.

حکم تکلیفی خطا
کاری که از روی خطا انجام می‏گیرد بخشوده است و خطا کار بر آن مؤاخذه نمی‏شود؛ خواه در ارتباط با خود فرد باشد، مانند آنکه شراب را به گمان آب بودن بنوشد، یا در ارتباط با دیگری، مثل اینکه به اشتباه در مال کسی تصرّف کند.

خطا در اجتهاد
...

[ویکی الکتاب] معنی خِطْئاً: خطا
معنی أَخْطَأْتُم: خطا کردید
معنی أَخْطَأْنَا: خطا کردیم
معنی مَا غَوَیٰ: به خطا نرفته
معنی غَوِیٌّ: به خطا رفته - گمراه
معنی خَطَئاً: ازروی خطا و اشتباه
معنی غَوَیْنَا: به خطا رفتیم - گمراه شدیم
معنی زَلَلْتُمْ: لغزیدید - اشتباه کردید - خطا کردید
معنی مُّرْشِداً: رهبر - رشد دهنده - هدایت کننده (از کلمه رشد به معنای اصابت به واقع که مخالف غیّ و گمراهی و خطا رفتن است )
معنی مَا طَغَیٰ: طغیان نکرد -از حد نگذشت (عبارت "مَا زَاغَ ﭐلْبَصَرُ وَمَا طَغَیٰ "یعنی :دیده [پیامبر آنچه را دید] به خطا ندید و از مرز دیدن حقیقت هم درنگذشت(آنچه دیده بود حقیقت داشت))
معنی غَیِّ: به خطا رفتن - گمراهی - جهلی است که از اعتقادی باطل ناشی شده باشد - جهالتی که از اعتقادی فاسد نشأت گرفته ونه از بی اعتقادی - سرگشتگی - گمراهی - پیمودن راهی که منجر به دوری از مقصد می شود ضدّ رشد
معنی غَیّاً: به خطا رفتن - گمراهی - جهلی است که از اعتقادی باطل ناشی شده باشد - جهالتی که از اعتقادی فاسد نشأت گرفته ونه از بی اعتقادی - سرگشتگی - گمراهی - پیمودن راهی که منجر به دوری از مقصد می شود ضدّ رشد
معنی لُقْمَانُ: نام یکی ازبندگان شایسته خداوند که یکی از سوره های قرآن به نام اوست وبرخی از سخنان حکیمانه وی در این سوره نقل شده است (از رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم)نقل شده است که:" به حق میگویم که لقمان پیغمبر نبود ، و لیکن بندهای بود که بسیار فکر میکرد ، و یقین...
ریشه کلمه:
خطء (۲۲ بار)

اشتباه. ماگفته نماند: خطا و اشتباه سه قسم است. اوّل آنکه کاری ناشایست را از روی عمد و بی اعتنائی انجام دهند، این گونه خطا مسئولیت آور و مورد بازخواست است و آن مثل جهالت عمدی است که در «جهل» گذشت مثل پیداست که مشرکان فرزندان خویش را از روی عمد و اراده می‏کشتند و علّت خطا بودن همان ناشایست بودن آن عمل است. «خطاء» در آیه شریفه بکسر خاء و فتح آن هر دو خوانده شده است. و آن را بکسر اوّل، گناه معنی کرده‏اند در قاموس گوید: آن به معنی گناه یا گناه عمدی است در مجمع آمده: «خطی‏ء یخطاء خطاء» آن گاه گویند که گناه از روی عمد باشد و خاطی‏ء نیز از آن است یعنی آن که از روی عمد خطاکار است راغب نیز در مفردات چنین گفته است. تمام گناهان که از آنها بخطا و خطیئه و خطایا تعبیر شده همه از این قبیل‏اند مثل ، ، . دوّم آن که کار شایسته‏ای اراده کند ولی خلاف آن واقع شود مثل آن که می‏خواست پرنده‏ای شکار کند اشتباهاً انسانی را کشت. این خطا قابل عفو و غیر مسئول است و فاعل آن را مخطی‏ء گویند نه خاطی‏ء مثل و مثل . خطاء و اخطاء هر دو به یک معنی است (اقرب). سوّم آن که کار خلافی را اراده کند و اشتباهاً کار خوبی را انجام دهد. این گونه شخص درباره اراده‏اش مذموم بوده و درباره فعلش نیز ممدوح نیست. راجع به این شّق در قرآن مصداقی نیامده است. قسم اوّل چنان که گفته شد خطای مسئول است و در قسم دوّم اراده صواب و فعل خطا و در قسم سوّم به عکس است. در تعیین این سه قسم از مفردات استفاده شده است. در اقرب الموارد هست: گفته‏اند: خطا بر سه معنی است گناه، ضدّ عمد و ضدّ صواب و در معنی اخیر اکثر با مد آید. * توجیه این آیه در «حوط» گذشت. * اگر مراد از آیه خطا به معنی دوّم باشد صریح است که بعضی از نسیان‏ها و خطاها مؤاخذه دارد مثل اینکه نسیان و خطا در اثر اهمال و بی اعتنائی باشد در این صورت هر چند عامل در موقع نسیان و خطا غیر مختار است درباره شخص مجرم آمده که روز قیامت می‏گوید: خدایا چرا مرا کور محشر کردی خطاب رسد گر چه مراد از نسیان در این آیه بی اعتنائی و ترک عمل است. المنار درباره آیه ما نحن فبه توجیه متقنی دارد که قابل توجّه است. * خاطئون و خاطئین پنج بار در قرآن مجید آمده و همه درباره کسانی است که عمداً خطا و گناه کرده‏اند مثل و در سابق گفتیم: که خاطی‏ء به گناهکار اطلاق می‏شود و مخطی‏ء به خطا کننده معذور. خاطئه مؤنث خاطی‏ء است مثل و در آیه به معنی گناه است چنان که راغب گفته. در مجمع آن را مصدر گرفته و اسم مصدر معنی کرده است و در اقرب می‏گوید: مصدر است مثل عاقبت. * هر که خطا یا گناهی کند و آن را بگردن بیگناهی افکند، بهتانی و گناهی آشکار بدوش گرفته است. به نظر می‏آید که مراد از خطیئه شّق دوّم خطاست که خطای معذور و غیر مسئول است. راغب نیز چنین معتقد است. در این صورت تردید میان خطیئه و اثم کاملاً روشن است در المیزان خطیئه را به معنی معصیت گرفته معصیتی که و بال آن از موردش تجاوز نمی‏کند مثل ترک روزه و خوردن خون، و اثم را به معنی گناهی گرفته که و بال آن مستمّر است مثل قتل نفس و سرقت. و در این باره تحقیق شایانی کرده است. ولی باید دانست که ذیل آیه درباره نسبت گناه به دیگری است «ثُمَّ یَرْمِ بِهِ بَریئاً» نسبت ترک روزه و خوردن خون مثلاً به دیگری، به امساق آیه چندان جور در نمی‏آید. بهتر آن است که خطیئه را به معنی خطای معذور بگیریم چنان که گفتیم آن وقت معنی آیه کاملاً طبیعی و مطابق فهم می‏شود یعنی: هر که خطائی مرتکب شود مثلاً کسی را به اشتباه بکشد و یا گناهی مرتکب شود مثلاً پولی بدزدد سپس آن را بگردن بیگناهی افکند گناهی بزرگ متحمل شده است. کلمه خطیئه به طور مفرد فقط سه بار در قرآن مجید آمده یکی آیه 81 بقره که گذشت و دیگری آیه 82 شعراء و سوّمی آیه ما نحن فیه. اوّلی حتماً درباره گناه و دوّمی محتمل است و سوّمی بنا بر آنکه گفته شد به معنی خطای معذور است. فقط این اشکال می‏ماند که آیا خطیئه بر خطای محض اطلاق می‏شود و یا با آن فقط خطا گفته می‏شود چنانکه فرمده «وَ مَنْ قَتَلَ مُؤمِناً خَطَأً».

خطا یا اشتباه ( به انگلیسی: error ) در علم و زندگی روزمره می تواند معانی متفاوتی داشته باشد و بسته به موضوع مورد نظر بیان کنندهٔ پیامدهایی است که مدنظر انجام دهندهٔ آن کار نبوده است.
خطا در ادبیات فارسی به معنای سهو و اشتباه، نقیضِ صواب است و در اشعار متعددی از این واژه استفاده شده است. [ ۱]
• خطاکردن راه: گم کردن راه
• خطاگفتن: ناصواب گشتن، اشتباه گفتن، نادرست گفتن
• خطای باصره: خطایی که در دیدن حاصل می شود
• بی خطا: بی گناه
• قتلِ خطا: قتلی که از روی عمد، قصد و اراده صورت نگرفته باشد.
در طی تاریخ بشر در مقاطع مختلف خطاهای بسیاری داشته است.
مانند:
• خطای گفتاری و نوشتاری
• خطای پزشکی
• خطای سیاسی ( گاف سیاسی )
در علم آمار خطا به معنی اشتباه نیست بلکه به معنای تفاوت عددی بین محاسبات، تخمین ها، اندازه گیری ها و اعداد واقعی می باشد. در علوم دیگر از عبارت خطا برای رفتار متفاوت سامانه استفاده می شود.
در محاسبات عددی تفاوت میان عدد محاسبه شده و مقدار مورد انتظار را خطا می نامند مانند خطای جذر میانگین مربعات

خطا (آلبوم ویکس). خطا دومین مینی آلبوم گروه ویکس می باشد که در تاریخ ۱۳ اکتبر ۲۰۱۴ زیرنظر کمپانی جلی فیش منتشر شد. این آهنگ همراه با موزیک ویدیویش در نسخهٔ ژاپنی تحت نظر کمپانی ویکتور منتشر شد که به منزلهٔ شروع کار آن ها در ژاپن بود. نهایتاً این آهنگ در چین و تایوان هم منتشر شد و وارد جدول های موسیقی این دو کشور شد.
پروموشن این آهنگ از ۱۵ اکتبر شروع شد و طی مدت پروموشن، پنج جایزه را از موزیک شوها دریافت کرد. [ ۱] [ ۲] [ ۳] [ ۴] [ ۵]
این آهنگ توسط کیم آنا نوشته و توسط هوانگ سه جونگ و ملودیزاین آهنگسازی شده است. [ ۶] [ ۷] موزیک ویدیوی این آهنگ توسط هونگ وون کی از زنی بروز کارگردانی شده که او موزیک ویدیوهای زیادی از ویکس را در کارنامهٔ کاری خود دارد. [ ۸] این موزیک ویدیو با حضور هیو یونگجی از کارا به عنوان نقش دختر داستان فیلمبرداری شد. [ ۹]
※ آهنگ پررنگ شده، آهنگ اصلی آلبوم می باشد. [ ۱۰]
در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۴، ویکس اولین ورود خود در صنعت موسیقی ژاپن را با انتشار نسخهٔ ژاپنی «خطا» انجام داد. در این نسخه از آلبوم، نسخهٔ ژاپنی آهنگ «جوانی درد داره» هم قرار دارد که در نهایت ۱۹۳۸۱ نسخه از آلبوم فروخته شد.

خطا (فوتبال). خطا در فوتبال به حرکتی غیرمنصفانه می گویند که توسط یک بازیکن علیه بازیکن دیگر صورت گرفته و از نظر داور از قانون شماره ۱۲ قوانین فوتبال تخطی می کند. برای خطا شناخته شدن یک حرکت باید
• از نوع حرکت یورشی که در قانون دوازدهم قوانین فوتبال به عنوان خطا نام برده شده باشد
• توسط بازیکن حاضر در زمین صورت گرفته شده باشد ( نه بازیکن تعویضی )
• در زمین بازی صورت گرفته باشد
• علیه بازیکن دیگری صورت گرفته باشد
• زمانی که توپ در گردش است اتفاق افتاده باشد
همان طور که در بالا مشاهده می شود همهٔ حرکات بالا خطا محسوب نمی شوند بلکه خطاها سوءرفتارهایی هستند که از یک بازیکن علیه بازیکن تیم حریف صورت می پذیرد که توسط داور خطا محسوب شده و اعلام می شود. سوءرفتار در اصل به حرکاتی گفته می شود که طبق قوانین دوازدهم خطا محسوب شده و بازیکن خطاکار مطابق قوانین انضباطی مجازات می شود. سوءرفتارها در هر زمانی اتفاق می افتد هنگامی که بازی در جریان نیست هنگامی که بازیکن تعویض شده است ممکن است بین دو نیمه اتفاق بی افتد یا هنگامی که بازی تمام شده است نیز ممکن است اتفاق بی افتد. سوءرفتارها هنگامی که صورت می گیرند بازخوردی دارند همانند بازیکنی که خطا می کند ممکن است اخطار بگیرد ( گرفتن کارت زرد ) یا از بازی اخراج بشود ( گرفتن کارت قرمز ) هنگامی که بازیکنی اخطار می گیرد جزئیات حرکت او تحت عنوان حرکت غیر ورزشی در دفترچه یادداشت داور نوشته می شود. سیستم کارتی یا اخطار و اخراج از زمان های دور وجود داشته اما ایده استفاده در فوتبال اولین بار به ذهن کن آستون داور انگلیسی رسید این ایده زمانی به ذهن او رسید که وی پشت چراغ قرمز منتظر بود و اولین بار از کارت های قرمز و زرد در جام جهانی ۱۹۷۰ مورد استفاده قرار گرفت. خطای هند دو ضرب گل است .
تاریخچه استفاده از کارت های رنگی به عنوان زبان بیطرفی توسط داوران به داور انگلیسی کن آستون بازمی گردد. آستون بابت این ایده از طرف فیفا تشویق شد و به عضویت کمیته داوران جام جهانی ۱۹۶۶ منصوب شد. در۱/۴ نهایی بازی بین انگلیس و آرژانتین در ورزشگاه ومبلی برگزار شد. داور مسابقه رادولف کریتلین به برادران چارلتون اخطار داد و همچنین انتونیو راتین آرژانتینی را نیز از بازی اخراج کرد. این در حالی بود که داور تصمیم خود را قطعی نکرده بود. این ماجرا جرقه ای بود برای آستون تا به فکر چاره ای باشد تا تصمیمات داور را برای بازیکنان دو تیم و همچنین تماشاگران روشن تر کند. آستون متوجه شد که همانند کدبندی رنگ ها در چراغ راهنمایی ( زرد=اخطار و قرمز=ایست ) می توان زبانی را برای روشنتر کردن تصمیمات داوران به وجود آورد. و نتیجه آن رنگ زرد برای اخطار بازیکن و رنگ قرمز برای اخراج بازیکن انتخاب شد. که از این کدبندی رنگ ها اولین بار در جام جهانی ۱۹۷۰ مکزیک استفاده شد. استفاده از کارت های جریمه علاوه بر فوتبال در ورزش های دیگر نیز توسط قوانین مربوط به آن ها استفاده می شود.

خطا (مهندسی برق). در مهندسی برق، خطا ( انگلیسی: Fault ) به هرگونه جریان غیرعادی در مدار گفته می شود. مثلاً وقتی یک بار اتصال کوتاه می شود و جریان کنارگذر می شود. در حالت سه فاز خطاهایی چون سه فاز به زمین، خط به فاز، فاز به زمین و. . . وجود دارد؛ که به خطاهای متقارن و نامتقارن دسته بندی می شوند.
بدون در نظر گرفتن خطاهای مدار باز، ۱۰ نوع خطا داریم:
• خطای تکفاز به زمین ( ۳ )
• خطای دو فاز به زمین ( ۳ )
• خطای دو فاز ( ۳ )
• خطای سه فاز ( چون معمولاً جریان متعادل فرض می شود، خطای سه فاز به زمین هم در همین دسته قرار می گیرد )

خطا (رایانه). خطا (رایانه)(error)
وضعیتی که منطبق با وضعیت واقعی و مشخص و مورد انتظار کاربر نباشد. در رایانه خطا موقعی بروز می نماید که یک رویداد، آن چنان که مورد انتظار است به وقوع نپیوندد. در زمینه ارتباطات داده ها، خطا موقعی بروز می کند که اختلافی میان داده های ارسال شده و دریافت شده وجود داشته باشد.

خطا (ریاضیات). خطا (ریاضیات)(error)
در ریاضیات، مقدار نادرستی حاصل از اندازه گیری یا محاسبه، و نیز اختلاف این مقدار با مقدار واقعی. خطا در اندازه گیری به علل متفاوت رخ می دهد، ازجمله نقص ابزار اندازه گیری، ضعف حواس انسانی و اشتباه اندازه گیر. خطای محاسباتی نیز به علل گوناگونی پیش می آید، ازجمله تقریبی بودن ذاتیِ روش محاسبه، مثلاً در روش های تقریب زنی ریشه های معادله یا مقدار تابع در آنالیز عددی (← دقت). همچنین، ممکن است محاسبه کننده در کاربرد روش یا استفاده از ماشین حساب اشتباه کند. این گونه خطا با روش های مناسب امتحان محاسبات آشکار می شود. منبع عمدۀ دیگر در خطای محاسباتی گردکردن عمدی مقادیر است که برای ساده کردن محاسبه صورت می گیرد. وقتی عددی را گرد (سرراست) می کنند، خطایی ایجاد می شود که ممکن است در محاسبه مؤثر باشد و با ترکیب شدن خطاها، خطای کلی به حد غیرقابل قبولی برسد. مثلاً اگر مقادیر طول و عرض مستطیلی را گرد کنیم، خطای محاسبۀ مساحت زیاد می شود. به این سبب، معمولاً تا رسیدن به نتیجۀ نهایی از گردکردن اجتناب می کنند. دقت نتیجۀ محاسبه، تا آن جا که به فرآیند گردکردن مربوط است، به تعداد ارقام معنی دار یا ارقام اعشاری بستگی دارد که در این فرآیند درنظر گرفته می شوند. این دقت حدود خطا را هم مشخص می کند. مثلاً، نتیجه ای که بین۳۶.۲۶۵ و۳۶.۲۷۵ است، در صورتی که با دو رقم اعشار گرد شود، به صورت۳۶.۲۷ درمی آید: ۳۶.۲۷۵> ۳۶.۲۷> ۳۶.۲۶۵

خطا (نام قدیم چین). رجوع شود به:ختا