خشیارشا. [ خ َش ْ ] ( اِخ ) نام دیگر خشایارشا است. رجوع به خشایارشا شود.
فرهنگ فارسی
خشیارشای اول .شاهنشاه هخامنشی ( جل.۴۸۶ - مقت. ۴۶۵ ق .م . ) پسر و جانشین درایوش بزرگ . مادر وی (( آتوسا ) ) دختر کورش است . خشیارشا بهنگام جلوس ۳۴ سال داشت . وی بخوشگذرانی و عیاشی و تند خویی مشهور است . این پادشاه سرکوبی یونانیان را برخود و اجب دانست و پس از گذشتن سپاه ایران از داردانل ( هلس پونت ) وارد خاک یونان شد . (( لئونیداس ) ) سردار یونانی با هفت هزار تن مامور تنگه ترموپیل گردید. ایرانیان از آن تنگه گذشتند و سیصد اسپارتی که بطور اجبار در آن تنگه بودند تا آخرین تن کشته شدند. ایرانیان پس از عبور از تنگه بطرف آتن رفتند و چون یونانیان در زمان داریوش (( سارد ) ) را آتش زده بودند ایرانیان هم برای انتقام پس ازفتح آتن ارک و معبد آتن را آتش زدند .بعد از این فتح خشیارشا (( مردونیه ) ) را در یونان گذاشت و خود بطرف آسیا حرکت کرد . تا مردونیه زنده بود استقلال یونان در معرض خطر بود ولی در جنگ (( پلاته ) ) سردار ایرانی کشته شد و یونانیان توانستند استقلال خود را محفوظ دارند .در تابستان ۴۶۵ ق .م .خواجه سرای شاهنشاه با مساعدت رئیس پاسبانان سلطنتی ابتدا خشیارشا و بعد پسر ارشدش درایوش را بقتل رسانید .یا خشیارشای دوم . شاهنشاه هخامنشی ( جل. و مقت. ۴۲۴ ق م. ) پسر اردشیر دراز دست . وی فقط ۴۵ روز سلطنت کرد و بدست برادرخود ((سغدیان ) ) کشته شد. نام دیگر خشایارشا است
