خشخاش

/xaSxAS/
مترادف خشخاش: نارخیرا، کوکنار، نارخوک، نارکوک
معنی انگلیسی:
poppy

لغت نامه دهخدا

خشخاش. [ خ َ ] ( ع اِ ) مردم با سلاح و زره. ( منتهی الارب ) ( از تاج العروس ) ( از لسان العرب ). || کوکنار و آن چند قسم است بستانی و منثور و مقرن و زبدی. ( منتهی الارب ). کوکنار. ( مهذب الاسماء ).
خشخشاش از نظر پزشکی : دربرهان قاطع آمده است : خشخاش چند قسم باشد ابیض و اسود و زبدی و مقرن. خشخاش ابیض بوستانی است و آن سرد و تر باشد و بعضی گویند خشک است خوردن آن با عسل منی را زیاد کند و خشخاش اسود صحرائی است و آن را خشخاش مصری هم می گویند و آن سرد و خشک است ، در سیم اگر بکوبند و با شراب بخورند اسهال را نافع باشد و خشخاش زبدی نوعی از خشخاش است و آنرا برگ و تخم و ثمر سفید می باشد و آن مسهل بلغم است و خشخاش مقرن خشخاش بحری است و آن پیوسته در کنارهای دریا روید و غلاف آن مانند شاخ گاو باشد و با شیر بر نقرس طلا کنند نافع است و مطلق آن را به عربی رمان السعال گویند :
حب خشخاش کند در عسل شهد بکار.
سعدی.
کجا دانه داند بخشخاش در
که چون می دهد کشت خشخاش بر.
امیرخسرو.
قدم زنند بزرگان دین و دم نزنند
که از میان تهی بانگ می زند خشخاش.
سعدی.
خشخاش سفید و سیاه می باشد سفید سعال را مفید است و عصاره اش را افیون خوانند و آن مخدر است و خواب آرد. ( نزهة القلوب ).
جهان در جنب این نه سقف مینا
چو خشخاشی برد بر روی دریا
نگر تا تو از این خشخاش چندی
سزد گر بر بروت خود بخندی.
شبستری.
توضیح : گیاهی است گل دار از تیره پاپاوارسه . از اقسام مختلفه خشخاش یک رقم در ایران زراعت میشود. ( پاپاورسومنی - فروم ) ولی رنگ گل آنها مختلف و ارتفاع متوسط این گیاه یک ذرع است. تخم آن را در پائیز و گاهی نیز در بهارمی کارند در ایران زراعت آن با ترتیب صحیح علمی بعمل می آید. ( یادداشت بخط مؤلف ).
توضیح : از شیره خشخاش تریاک می گیرند. رجوع به تریاک شود.
- شیره خشخاش ؛ تریاک. ( از ناظم الاطباء ).
|| ریزه. ذره. مقدار بسیار کوچک :
دو نیزه چو خشخاش گشت از نهیب
یکی را نجنبید پا از رکیب.
فردوسی.
سنگ روی خفته را خشخاش کرد
وین مثل بر جمله عالم فاش کرد.
مولوی.
خشخاش. [ خ َ ]( اِخ ) ابن حباب بن حارث که بعضی او را خشخاش بن مالک بن حارث آورده اند از صحابیان بود. ( از منتهی الارب ).

فرهنگ فارسی

( اسم ) ۱ - گیاهی است از تیر. کوکناریان دارای ساق. باریک و برگهای طویل و درشت و مضرس . گلهای آن سفید و ارتفاعش بیک متر بالغ میشود. میو. خشخاش بشکل حقه است (غوزه ) و پس از ریختن برگها گل در سر شاخه آشکار گردد . وسط آن پر از دانه های ریز سفید است که آنرا میخورند و روغن آنرا استخراج کنند . چون پوست غوز. خشخاش را پس از رسیدن با تیغ مخصوص خراش دهند از آن شیره ای سفید بیرون آید که پس از خشک شدن برنگ قهوه یی در آید و همانست که بنام تریاک نامیده میشود . در شیراب. خشخاش الکالوئیدهای مختلف مانند مرفین نار کوئین و غیره موجود است . ۲ - نوعی پارچه که در گرگان می بافتند .
بن حباب ابن حارث که بعضی او را خشخاش بن مالک بن حارث آورده اند از صحابیان بود .

فرهنگ معین

(خَ )(اِ. )گیاهی است از تیرة کوکناریان دارای ساقة باریک و برگ های طویل و درشت . میوة خشخاش به شکل حقه است که با تیغ زدن آن شیره ای سفید بیرون دهد که پس از خشک شدن به رنگ قهوه ای درآید و همان است که آن را تریاک گویند.

فرهنگ عمید

۱. گیاهی علفی، با ساقۀ باریک، گل های سفید، و برگ های دراز، درشت، و دندانه دار که بلندیش تا یک متر می رسد و از آن شیرۀ تریاک می گیرند، کوکنار.
۲. میوۀ گرزمانند گیاه خشخاش که پس از ریختن برگ های گل در سر شاخه پیدا می شود.
۳. دانه های روغنی، خوراکی، و ریز گیاه خشخاش که روغن آن را می گیرند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] خشخاش، نام گیاهان متعلق به جنس Papaver مخصوصآ گونه P. somniferum L. که مادّه تریاک از آن به دست می آید.
خشخاش گیاهی است علفی به ارتفاع یک تا دو متر و دارای ساقه ای قائم و منشعب و برگهای متناوب سبز و غبارآلود و بریدگیهای نامنظم. گلهای درشت و زیبایش در جورهای مختلف به رنگهای متفاوت و میوه اش، کپسولی ناشکوفا و حاوی دانه های بسیار است. این گیاه در مناطق مختلف ایران (تبریز، کرمانشاه، خوزستان، لرستان، فارس، کرمان، خراسان، یزد)، افغانستان، پاکستان و کشورهای منطقه مدیترانه و شمال افریقا می روید
کاربرد دارویی خشخاش
قسمتهای مختلف انواع خشخاش دارای مواد و کاربردهای دارویی است. مهم ترین مادّه دارویی ـ تخدیری و در عین حال سمّی این گیاهان، شیره کپسول آنهاست که تریاک نام دارد و در ایران و افغانستان از یکی از جورهای گونه P. somniferum L. با نام album (سفید)، در مصر و آسیای صغیر از جور glabrum و در نواحی دیگر از جور setigerum به دست می آید. روغن خشخاش اغلب از جور nigrum (سیاه) این گیاه تهیه می شود. گاه از جورهای مذکور، هم تریاک و هم روغن خشخاش به دست می آید. از روغن خشخاش در مصارف دارویی، تغذیه و صنعتی استفاده می کنند.
انواع خشخاش
در کتب گیاه ـ داروشناسی قدیم به انواع مختلف خشخاش اشاره شده است. رازی شرح مفصّلی از انواع و خواص آن ها را آورده که بیش تر برگرفته از نوشته های حکمای یونانی از جمله جالینوس و دیوسکوریدس است. خشخاش اَسْوَد (سیاه)، منثور (مُنْتَثَر/ مصری/ رُمّان السُعال)، بستانی، برّی، مُقَرَّن (بحری) و زُبْدی از انواعی است که رازی برشمرده است.برای خشخاش سیاه، همان نام علمی P. somniferum را در نظر گرفته اند اما خشخاش منثور احتمالا همان گیاه P. rhoeasاست که قهرمان و گل گلاب، آن را شقایق و مظفریان آن را خشخاش زراعی نامیده اند که شقایق سرخ را معادل آن دانستهو وجه تسمیه اش نیز پراکنده شدن سریع گلبرگهایش است. تفکیک این گیاهان در منابع اسلامی بسیار مشکل است چنان که ابوالخیر اشبیلی انواع سفید، قرمز، فرفیری، مقرّن و زرد را جز انواع برّی دانسته است. ابن بیطار خشخاش مقرّن و برّی را یکی، انصاری شیرازی خشخاش برّی و بستانی را از انواع خشخاش سیاه و نوع برّی را همان سیاه و بستانی را همان خشخاش سفید دانسته اند. لذا اسامی علمی که مؤلفان امروزی برای این گیاهان ارائه کرده اند، گاه متفاوت است و حتی برخی از این انواع را متعلق به جنسهای دیگری دانسته اند مثلا گاه خشخاش برّی و مقرّن گونه هایی از جنس Glaucium و زبدی گونه ای Silene در نظر گرفته شده است.
خواص انواع خشخاش
...
wikifeqh: خشخاش

دانشنامه عمومی

خشخاش (روستا). خشخاش یک روستا در ایران است که در دهستان درام واقع شده است. [ ۱]
عکس خشخاش (روستا)
wiki: خشخاش (روستا)
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

خشخاش (poppy)
گروهی از گیاهان، متعلق به تیرۀ خشخاش. عمدتاً گل هایی با رنگ قرمز و نارنجی شفاف دارند که بخش مرکزی آن سیاه رنگ است و کپسولی کروی یا گرزی شکل را پدید می آورد. گیاه همچنین شیره ای شیر مانند دارد. دو گونۀ آن عبارت اند از خشخاش زراعی یا اروپایی قرمز، و گیاه خشخاش آسیاییکه منبع اصلی تریاکاست. از دیگر گونه های مهم خشخاش در ایران، خشخاش ایرانی (پاپاور پرسیکوم)و خشخاش البرزی (پاپاور تنوی فولیوم)است. بیش از ۴۰ گونه از جنس خشخاش در ایران یافت می شود.
wikijoo: خشخاش

جدول کلمات

کوکنار

مترادف ها

poppy (اسم)
خشخاش، کوکنار

فارسی به عربی

خشخاش

پیشنهاد کاربران

کوکنار
واژه خشخاش کاملا پارسی است و ریشه ی پهلوی دارد در عربی می شود شقائق النعمان این واژه یعنی خشخاش صد درصد پارسی است.
منابع ها.
فرهنگ لغت معین
Ačaṙean, Hračʿeay ( 1973 ) , “խաշխաշ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] ( in Armenian ) , volume II, 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven - volume edition, Yerevan: University Press, page 333
... [مشاهده متن کامل]

Pictet, Adolphe ( 1859 ) Les origines indo - europ�ennes, ou Les Aryas primitifs: essai de pal�ontologie linguistique, volume I, Paris: J. Cherbuliez, pages 295–296
Šaniʒe, Aḳaḳi ( 1980 ) Kartuli enis gramaṭiḳis sapuʒvlebi [Basics of Georgian Grammar] ( Txzulebani tormeṭ ṭomad; 3 ) ( in Georgian ) , Tbilisi: Tbilisi State University Press, � 182, page 150
Xabičev, M. A. ( 1980 ) Vzaimovlijanije jazykov narodov Zapadnovo Kavkaza [The language interaction of Western Caucasus peoples] ( in Russian ) , Cherkessk: Karačajevo - Čerkesskoje otdelenije Stavropolʹskovo knižnovo izdatelʹstva, page 29

Papaveraceae
کوکنار . . . . . .
خشم از ریشه خش میاد، نمونه های دیگر آن
خشم=خش ( خشن، زمخت، اخم ) م ( پسوند نامساز، نمونه های دیگرش زخم، اخم، شخم، تخم، مهم، لخم و. . . است )
خشن=خش ( خشم، خراش ) ن ( پسوند نامساز )
خشخش
خاشخاش=خشخاش
... [مشاهده متن کامل]

خراش
خشاب=خش ( خراش، خشم ) اب ( پسوند نامساز شدن، نمونه دیگرش گواب ( جواب ) ، نواب، جوراب، کباب، کتاب، دولاب، مهراب، مرداب، گوراب ( خراب ) ، سراب، تناب، نوشاب، شاداب، پرتاب، آسیاب، سیراب )
خشت=برا لبه های تیزش از ریشه خش بهریده اند
خشک
خَش
روشنگری: در زبان پارسی سداها مهم نیستند و میتوانند بگردنند
مانند: خَش، خِشخِش، خُشک و. . .

این واژه در سنسکریت خسخسه بوده و تازیان از هندوایرانیان و سومریان این گیاه را دریافت کردند .
خشخاش یا کوکنار یک گیاه علفی یک سالهٔ گل دار است که برای تولید تریاک از آن استفاده می شود. این گیاه از تیر تا مرداد گل می دهد. بخش های مختلف گیاه خشخاش به ویژه شیرهٔ خشک شدهٔ کاس برگ آن که به تریاک معروف است خاصیت آرام بخش، ضد درد و ضد اسهال دارد.
... [مشاهده متن کامل]

خشخاش چند رقم است:
۱ - سفید ۲ - سیاه ۳ - مشور ۴ - زبدی ۵ - شاخی.
خشخاش یا "کوکنار "گیاهی از تیره "خشخاشPAPAVERACEAE"است که نام علمی ان"PAPAVER SOMNIFERUM"میباشد.
کوکنار که "خشخاش سیاه"نیز نامیده میشود ، یکی از معروف ترین نمونه های این گیاه است و از آن شیره تریاک "افیون"گیرند
خشخاش که در طب سنتی ریشه، برگ، گل، کپسول و دانه اش بکار می رود دارای ماده سمی بنام "مرفین"است.
این گیاه با طبیعت سرد دارای خاصیت درمانی به شرح زیر میباشد:

دستگاه اعصاب
خشخاش، تسکین دهنده دستگاه عصبی وارام بخش است.
برگ خشخاش ، خواب آور وتسکین دهنده درد ها میباشد.
ضماد جوشانده پوست خشخاش ، بیخوابی، سردرد و درد های موضعی را درمان میکند.
روغن گل خشخاش، درد موضعی ، سردرد ودیگر درد های عصبی را تسکین داده و ورم های دردناک را التیام میبخشد.

دستگاه گوارش
جوشانده پوست خشخاش ، درمان کننده التهاب معده و اسهال های مزمن و خونی است.
عصاره پوست خشخاش، دل درد را تسکین میدهد.
شیاف پوست خشخاش ، درمان کننده اسهال های مزمن میباشد.

اختلالات صفراوی
جوشانده رشه خشخاش، اختلالات کبدی و راهای صفراوی را برطرف نموده و از پر شدن کیسه صفرا جلو گیری میکند

اختلالات کلیوی
دانه های خشخاش، اختلالات کلیوی را برطرف نموده و سوزش مثانه و مجاری ادرار رابرطرف میسازد.

اختلالات تنفسی
دانه های خشخاش ، برطرف کننده سینه درد و سرفه های خشک است.
روغن خشخاش نیز سینه درد را درمان می کند.

ناراحتی های پوستی
ضماد گل خشخاش مخلوط اب گشنیز ، اگزما ، جوشهای ریز خار دار و الرژی های پوستی را برطرف میسازد.
خلاصه انکه خشخاش گیاهی داروئی با اثر خواب اور ، و تسکین درد ها که بایستی در حد اعتدال مورد استفاده قرار گیرد .
خشخاش التیام دهنده درد ها و اختلالات عصبی ، گوارشی ، صفراوی، کلیوی، تنفسی و پوستی است.
با جوشانده ریشه این گیاه ، فشار خون ، ضماد گل ان سوزش و خارش چشم و اورام بر طرف میشود.
خشخاش در افراد سرد مزاج سبب بروز اختلالات ریوی ، گوارشی ، عصبی، جنسی و پوستی میشود.
یکی از فراورده های معروف خشخاش"تریاک"است که در صنعت دارو سازی مصرف میشود و در طب سنتی مورد استفاده پزشکان قرار می گیرد.
در طب سنتی تریاک در درمان اسهال ، زخم روده و معده، تنگی نفس، نقرس حاد ، سردرد، پیچش شکم، جرب، و خارش های پوستی ، بصورت شیرابه، ضماد، قطره ، پودر، استفاده میشود.
استمرار در مصرف معجون وداروهائیکه با تریاک تهیه میشوند ، موجب اعتیاد وزیاو روی در مصرف ان سبب مسمومیت ومرگ میگردد.
باید دانست که نو دیگر خشخاش ، "خشخاش سفیدPAPVER RH OEAS"است که به ان "خشخاش بستانی" یا"شقایق"میگویند.
خشخاش بحری یا"مامیثاGISUCIUM CORNICULATUM"نوع دیگر شقایق است که دارای خاصیت داروئی میباشد.
از ویکی پدیا
قس
پیشینه مصرف خشخاش در دنیای باستان
به طور کل بیشتر مواد مخدر موجود از تریاک به دست می آید که آن نیز محصول گیاه خشخاش است. پس می توان عمر کشت خشخاش را با عمر شناسایی تریاک و مواد مخدر توسط انسان برابر دانست " این گیاه دارای تاریخچه مبهمی است. گروهی از از محققین کشاورزی معتقدند که این گیاه به طور طبیعی تکامل یافته است. بعضی را عقیده بر این است که انسان با انتخاب و پرورش نوع خوب آن باعث تکامل این گیاه به صورت امروزی آن شده است عده ایی نیز بر این باور دارند که تغییر شرایط آب و هوا در ارتفاعاتی که این گیاه می روید باعث تکامل آن شده است. امروز این عقیده بیشتر مورد توجه می باشد".
گیاه خشخاش که هم اینک به فراوانی و گستردگی در کشور همسایه، افغانستان و یا چنانکه در خبرها می خوانیم و می شنویم که به صورت غیر قانونی در کرمانشاه و بم ( و شاید مناطق دور از نظارت در کشورمان ) کشت می شود، گیاهی است که عمر آن هم پایه با تمدن بشری است. و جز معدود تمدن های کهن نظیر ایران و چین در بقیه تمدن های باستانی با نشانه هایی از این گیاه روبرو می شویم. ولی کدام تمدن و در چه زمانی به این گیاه و خواص آن دست یافتند برای ما مشخص نیست "مهم آن است که بشر ما قبل تاریخ با این گیاه آشنایی داشته است. گیاه شناس قرن نوزدهم جورج واتز عقیده داشت که انسان تدریجاً به خواص این گیاه پی برده است. او حدس می زند که انسان های قدیم پیش از مصرف این گیاه . . . و قبل از پی بردن به خواص دارویی آن بی گمان از زیبایی گل آن لذت می برده اند"
ولی باید تاریخ تریاک را به عنوان دارو و مسکن از تاریخ تریاک و مواد مخدر جدا دانست. در دنیای باستان همانند امروزه از تریاک به عنوان دارو استفاده می کردند چنانکه امروزه بیست و چند داروی مسکن از مشتقات تریاک تولید و در داروخانه ها عرضه می شود. "احتمالاً تریاک نخستین دارویی بوده که انسان آن را کشف کرده است و چون یافتن آن در طبیعت به سادگی ممکن است بی گمان پیش از دست یافتن به الکل که تهیه آن احتیاج به آگاهی از عملکرد تخمیر دارد، به تریاک دست یافته بوده است"چنان که می نماید " در دنیای قدیم از مصرف نادرست و بی رویه تریاک خبری نیست و به کار بردن آن تا قرن 12 میلادی جز برای معالجه بعضی بیماری ها و تسکین درد معمول نمی باشد نمونه هایی بر این مدعا:
- در پزشکی مصر باستان " تریاک در 700 روش درمانی توصیه شده است. یک بخش از نوشته های اخیر به نسخه هایی برای آرام کردن کودکان بد خلق تخصیص داده شده است. ( شیوه ایی که هم اینک در بعضی از روستاهای ایران برای آرام کردن کودکان ونوزادان نا آرام از آن استفاده می شود )
- در تمدن باستانی آشور: در ا . . .

بپرس