خزاعی علی بن محمد

[ویکی نور] ابو السعود، علی بن محمد بن احمد بن موسی بن سعود الخزاعی(710-789 ق) وی در یک خانواده اندلسی که به دانش و فقه مشهور بودند زاده شد.جدّ وی موسی بن سعود فقیه منصب قضاوت را در شهر«أدله»در اندلس در اوائل دوران دولة نصریة عهده دار بود.سپس فرزند فقیهش احمد بن موسی،جدّ مولف،جانشین وی شد اما به دلایل نامعلوم از این شهر کوچ کرد، و به غرناطه پایتخت حکومت نصریة رفت و در آنجا ابوعبداللّه محمد بن محمد بن یوسف احمر سومین پادشاه بنی نصر وی را به منصب مسئول دیوان لشکریان گماشت.اما احمد پس از مدتی به تلمسان رفت و به همراه خود فرزندش محمد(پدر مؤلف)را نیز داشت.در تلمسان به سال 710 هجری مؤلف به دنیا آمد بنابراین او تلمسانی المولد و اندلسی الاب و السلف است پدرش در تلمسان عهده دار برخی مشاغل در دربار شد و به خدمت المتوکل علی اللّه ابوسعید عثمان بن عبدالرحمن بن یحیی بن یغمراسن در آمد.اما به جهت اضطراب اوضاع و احوال در تلمسان که از جانب مرینی ها و زیانی ها برای در اختیار گرفتن شهر رخ می داد، از این رو مؤلف متوجه شهر فاس شد و متکفل شغلی در دربار سلطان مرینی ابوعنان فارس ملقب به المتوکل علی اللّه گشت.وی تا آخر زندگانی در خدمت سلاطین مرینی بود.
وی نزد دانشمند تلمسانی ابوعبداللّه ابن مرزوق، محمد بن ابوبکر بلفیقی مشهور به ابن الحاج به شاگردی نشست.
وی در علوم ادبی و نحو و لغت و نیز فقه و حدیث و شعر استاد بود و ابن احمر قصیده ای از او را که در مدح المتوکل علی اللّه سروده،یاد آور شده است.وی به خوش خطی نیز معروف بود.تمام این ویژگی ها علاوه بر مهارتش در علم حساب او را فردی شایسته برای تصدی نویسندگی در دیوان ساخته بود.
تخریج الدلالات السمعیة علی ما کان فی عهد رسول الله صلی الله علیه و سلم من الحرف و الصنائع و العمالات الشرعیة / نوع اثر: کتاب / نقش: نویسنده