ختنه

/xatne/

مترادف ختنه: ختان، ختنه سوران، ختنه سوری، سنت

معنی انگلیسی:
circumcision

لغت نامه دهخدا

ختنه. [ خ َ ن َ ] ( ع اِ ) بریدگی غلاف سر نره. ( از منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ).

ختنه. [ خ َ ن َ / ن ِ ] ( اِ ) بریدگی غلاف سر نره. ( از ناظم الاطباء ). پاکی. در قاموس کتاب مقدس آمده : یکی از رسوم مشهور دین یهود می باشد و آن بریدن گوشت غلفه هر فرزند نرینه است که هشت روز از تولدش گذشته باشد و این مطلب نشانه عهدی است که خداوند در میانه ابراهیم و ذریه او گذارده ، فوراً خود و همگی اهل بیتش ختنه شدند. ( قاموس کتاب مقدس ).

ختنه. [ خ َ ت َ ن َ ] ( ع اِ ) مادرزن. ( از منتهی الارب ) ( آنندراج ).

فرهنگ فارسی

بریدن پوست یاغلاف سر آلت تناسل مرد
( مصدر ) بریدن غلاف سر آلت مرد طبق شریعت اسلام . توضیح در عربی (( ختن ) ) مصدر و (( ختان ) ) و (( ختانه ) ) اسم مصدر آمده .
مادر زن

فرهنگ معین

(خَ نِ ) [ از ع . ] (مص م . ) بریدن غلاف سر آلت مرد.

فرهنگ عمید

بریدن پوست یا غلاف سر آلت تناسلی مرد، بنابر رسم اسلام و یهودیت.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ختنه بریدن قسمتی از پوست آلت تناسلی را گویند. و سنّتی دیرین در ادیان الهی و در شریعت اسلام پذیرفته شده است. از این عنوان در باب های صلات، حج، اجاره و نکاح سخن گفته اند.
واژه ختنه از ریشه خ ت ن به معنای قطع کردن و بریدن و در کاربرد عام به معنای بریدن پوستِ بر آمده از آلت تناسلی مردان و زنان است. در متون عربی و دینی به جای آن بیش تر واژه خِتان به کار رفته است. همچنین کاربرد واژه اِعذار برای ختنه مرد و زن و نیز واژه خَفْض، به ویژه در مورد ختنه زنان، رواج دارد. به کسی که ختنه نشده باشد، اَقْلَف/ اَغْلَف گفته می شود.
پیشینه
مفهوم دقیق ختنه مردان بر پایه متون حدیثی و فقهی، عبارت است از برداشتن تمام یا بخشی از پوستی که حشفه را می پوشاند، و ختنه زنان بریدن بخشی از پوست آلت تناسلی در بالای محل خروج ادرار است. ختنه به عنوان سنّت اجتماعی و دینی در دوره های گوناگون میان مسلمانان رواج داشته و بر اثر تداخل با آداب و رسوم متداول در میان ملت ها، جزئیات آن اشکال متفاوتی یافته است.سنّت ختنه در ادیان و جوامع قدیمی نیز سابقه داشته است. بنابر آنچه در تورات ذکر شده، حضرت ابراهیم علیه السلام در ۹۹ سالگی مورد خطاب الهی قرار گرفت و مأمور شد که خود و اولاد ذکور از نسل خود را به نشانه پیمان بستن با خداوند ختنه کند. این سنّت در میان یهودیان هم متداول بوده و هست و آنان ختنه نکردن را بسیار ناپسند می شمارند. شیوه ختنه و شرایط آن در شریعت یهود با احکام اسلامی آن تشابه بسیار دارد. در مسیحیت ایمان به خدا و غسل تعمید به جای ختنه نشانه پیمان الهی تلقی شده است. یهودیان اغلف را نجس شمرده و از بسیاری از حقوق محروم می دانستند.
در منابع دینی
در قرآن ختنه به صراحت ذکر نشده است، ولی احادیث و منابع تفسیری برخی آیات را اشاره کننده به آن دانسته اند. مثلا سنّتِ ابراهیمیِ ختنه از جمله مصادیق «کلمات» در آیه ۱۲۴ سوره بقره ، «مِلّةَ ابراهیمَ حنیفاً» در آیه ۱۲۵ سوره نساء و «حنفاء» در آیه ۵ سوره بینه به شمار رفته است. همچنین مراد از «صِبغةَاللّه» در آیه ۱۳۸ سوره بقره به نظر برخی مفسران، شریعت الهی درباره ختنه است. همچنین در احادیث به پیشینه این سنّت دیرین و شرایط و چگونگی آن در اسلام پرداخته شده است. برخی احادیث ختنه حضرت ابراهیم را در هشتاد سالگی ذکر کرده اند. پاره ای احادیث نخستین مختون مرد را حضرت ابراهیم و نخستین مختون زن را هاجر مادر اسماعیل علیه السلام دانسته اند. بنابر برخی احادیث، پیامبر اکرم را پس از تولد، عبدالمطلب، و بر پایه برخی دیگر جبرئیل، ختنه کرد. روایاتی دیگر حاکی است که آن حضرت مختون متولد شده است. همچنان که بنابر احادیث، برخی پیامبران و امامان نیز ختنه شده به دنیا آمده اند و این از ویژگی های امام به شمار رفته است.
دیدگاه مسلمانان
...

[ویکی شیعه] خَتنه، به معنای بریدن پوستِ بر آمده از آلت تناسلی مردان، سنّتی دیرین در ادیان الهی بوده که در شریعت اسلام نیز پذیرفته شده است. از دیدگاه برخی فقهای شیعه وجوب ختنه بر مردان از ضروریات مذهب و دین است و به موجب فقه امامی، خودداری از ختنه بر مردان جایز نیست؛ حتی اگر کسی در دوران کهن سالی مسلمان شود، ختنه بر او واجب است. ختنه کردن در مناطق گوناگون جهان اسلام با آداب و رسوم متفاوتی برگزار می شود.
واژه ختنه از ریشه «خ ت ن» به معنای قطع کردن و بریدن و در کاربرد عام به معنای بریدن پوستِ بر آمده از آلت تناسلی مردان و زنان است. در متون عربی و دینی به جای آن بیشتر واژه خِتان به کار رفته است. همچنین کاربرد واژه اِعذار برای ختنه مرد و زن و نیز واژه خَفْض، به ویژه در مورد ختنه زنان، رواج دارد. به کسی که ختنه نشده باشد، اَقْلَف/ اَغْلَف گفته می شود.
مفهوم دقیق ختنه مردان بر پایه متون حدیثی و فقهی، عبارت است از برداشتن تمام یا بخشی از پوستی که حشفه را می پوشاند، و ختنه زنان بریدن بخشی از پوست آلت تناسلی در بالای محل خروج ادرار است. ختنه به عنوان سنّت اجتماعی و دینی در دوره های گوناگون میان مسلمانان رواج داشته و بر اثر تداخل با آداب و رسوم متداول در میان ملت ها، جزئیات آن اشکال متفاوتی یافته است.

دانشنامه آزاد فارسی

خَتنه
عمل برداشتن تمامی یا بخشی از پوست اضافی سر آلت تناسلی مرد (حَشَفه) با عمل جراحی به گونه ای که تمام ختنه گاه آشکار شود. رسم ختنه که مسلمانان به آن سنت یا تطهیر می گویند، بین یهود نیز واجب است و یهودیان آن را ممیزۀ قوم بنی اسرائیل می دانند و برای آن معنای روحی خاص قائل اند که عبارت از تسلیم به حکم خداست. ختنه نزد عیسویان وجود ندارد و پولس رسول و آباء قدیم کلیسا آن را ضروری ندانستند. ختنه نزد اعراب قبل از اسلام هم وجود داشته است. در اسلام، همۀ مذاهب فقهی، جز اندکی مانند مالک (که آن را «سنت» می شمارد)، آن را واجب و نشانه ای از مسلمانی می دانند. انجام ختنه به نظر مشهور فقها بر ولی واجب نیست و چنانچه ولی تا بلوغ، این کار را انجام ندهد، خود فرد باید اقدام کند. کافری که مسلمان می شود باید به ختنۀ خود اقدام کند. به کسی که ختنه نشده اغلف (یا اقلف) گویند و طواف او ظاهراً صحیح نیست. امامت او هم در نماز جماعت مکروه است و به نظر برخی اصولاً جایز نیست. به هنگام ختنه دعایی وارد شده که با عبارت: «اللهم هذه سنتک» آغاز می شود. برخی شواهد نشان می دهند که ختنه مصونیت مردان را در برابر بروز سرطان آلت تناسلی در طول زندگی موجب می شود و نیز زنانی که شریک جنسی آن ها ختنه شده باشد کمتر در معرض خطر سرطان دهانۀ رحم قرار می گیرند. شواهدی نیز در دست است دال بر این که ختنۀ مردان موجب مصونیت در مقابل ویروس ایدز می شود و مردان ختنه شده این ویروس را کمتر به شریک جنسی خود منتقل می کنند. نزد ایرانیان مرسوم بوده است که نوزاد پسر را در یکی از روزهای سوم، پنجم، هفتم یا نهم ختنه کنند، اما اگر چنین نمی شد، ختنه تا پیش از پنج یا هفت سالگی انجام نمی گرفت. کار ختنه، تا پیش از این، با دلاکی بود که با انبری قسمتی از پوست آلت را می برید و بر روی زخم خاکستر می پاشید و در روز سوم، با روغن عقرب و خاکستر و پنبۀ سوخته روی زخم را می شست. دامنی نیز به پای کودک می کردند تا راه رفتن برایش آسان تر باشد. نوزاد ختنه شده را تا سه روز تنها نمی گذاشتند، و در این زمان محل ختنه را با پارچه ای که در جام چل کلید خیسانده بودند، پاک می کردند. ختنه در نزد برخی اقوام ایرانی، مخصوص پسران نبوده است. در برخی مناطق کردنشین و عرب نشین، دختران را نیز ختنه می کرده اند.

مترادف ها

circumcision (اسم)
ختنه

فارسی به عربی

ختان

پیشنهاد کاربران

سنت دردناک و تلخ
واژه عبری با حروف لاتین به شکل :
Brit Mila با تلفظ بریت میلا معادل واژه ختنه می باشد که به احتمال قوی و قریب به یقین ریشه در زبان فارسی سومری دارد. بریت همان بریدن می باشد و میلا معادل میله و به زبان تمثیل اشاره به آلت تناسلی مردان یا پوست آن دارد.
بُرهشت

بپرس