خاندان سمیعی

[ویکی فقه] خاندان سمیعی یکی از دودمان های اصیل گیلان است که افراد آن خانواده در مشاغل مختلف دولتی مصدر خدماتی بوده اند و اکنون خانواده های ادیب سمیعی، ابتهاج سمیعی، رحمت سمیعی و رییس سمیعی وابسته به همین دودمان هستند. ادیب السلطنه جد این خاندان که خود از اعقاب شیخ سمیع میلانی آذربایجانی است. در زمره رجال معدودی بود که هیچ پیرایه ای بر او استوار نشد. در سلامت نفس و صحت عمل و صدق گفتار و حفظ بیت المال از سرآمدان عصر خود بود.
حسین ادیب السلطنه سمیعی پسر میرزا حسن خان ادیب السلطنه تحصیلات عربی و فارسی و انشا و خط بسیار خوبی داشت. در آغاز کار در وزارت خارجه استخدام شد و پس از چندی رییس شعبه دول غیر هم جوار شد. در سال ۱۳۲۷ق به وزارت داخله منتقل شد و رییس کل وزارت داخله شد. در دوره دوم ۱۳۳۳ق از رشت به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شد و در سال ۱۳۳۴ با عده ای از وکلا از تهران به قم مهاجرت کرده، در حکومت موقتی که به ریاست رضاقلی خان مافی نظام السلطنه در کرمانشاه در سال ۱۳۳۵ق از طرف ملیون تشکیل شد، ادیب السلطنه به همراه سلیمان میرزا مدرس وحیدالملک شیبانی و عباس میرزا سالار لشکر به آن جا رفتند. ادیب السلطنه وزیر داخله دولت مزبور بود و بعد به خارج مملکت رفت تا سال ۱۳۳۶ق در حلب اقامت داشت و سپس به تهران آمد، در سال ۱۳۰۰ش در کابینه قوام الدوله وزیر تجارت و فوائد عامه و در همین سال و با همین سمت در کابینه مشیرالدوله وزیر بود، و در سال ۱۳۰۳ش در کابینه رضاخان سردار سپه وزیر دادگستری و پس از آن والی آذربایجان شرقی شد. وی در سال ۱۳۰۶ در کابینه مخبرالسلطنه هدایت وزیر کشور بود و در سال ۱۳۲۶ش به جای تیمورتاش رییس دربار بود و در تهران درگذشت.
ابراهیم نبیل سمیعی
معروف به نبیل الملک فرزند اسماعیل خان سمیعی داماد ادیب السلطنه سمیعی در ۱۲۷۲ش متولد شد، پس از انجام مقدماتی برای ادامه تحصیل به روسیه رفت و چند سالی در آن جا باقی ماند. سپس به فرانسه عزیمت نمود و بعد از مراجعت به ایران به کار مطبوعاتی پرداخت تا این که وارد مشاغل دولتی شد. چندی در وزارت رفاه و مدتی در وزارت فوائد عامه و وزارت پیشه و هنر دارای مشاغل مهمی بود تا این که در دوره دهم مجلس از رشت به وکالت مجلس رسید. در ادوار یازدهم دوازدهم و سیزدهم نیز در مجلس شورای ملی عضویت داشت و در دوره چهاردهم که انتخابات چندان فرمایشی نبود، نتوانست به مجلس راه یابد. اما در سال ۴۲ و ۴۳ از رشت سناتور شد. وی در سال ۱۳۴۷درگذشت. نبیل سمیعی مردی ساده دل بود و در کارها حسن نیت داشت. اما در روزهای پایانی عمرش دچار مشکلات عدیده مالی شد؛ اما فرزندان وی دارای مقامات و مناصب عالی بودند. فرزند ارشد او اسماعیل سمیعی غالبا ریاست شرکت های دولتی را به عهده گرفت و زمانی رییس کل غله بود. فرزند دیگر او مهدی سمیعی سال ها ریاست بانک مرکزی و سازمان برنامه و بانک توسعه کشاورزی را تصدی می کرد همایون سمیعی سفیر کبیر و معاون وزارت خارجه فرزند دیگر او بود. دکترخسرو سمیعی جراح و استاد دانشگاه هم یکی از فرزندانش بود.
مهدی سمیعی
فرزند ابراهیم نبیل (نبیل الملک) متولد سال ۱۲۹۵ش است. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران به اتمام رساند و در سال ۱۳۱۳ از طرف بانک ملی ایران برای ادامه تحصیل در رشته حسابداری عازم انگلیس شد و مدت هشت سال دوره تخصصی حسابداران قسم خورده را طی کرد و در سال ۱۳۲۲ پس از احراز موفقیت به ایران بازگشت و در بانک ملی ایران مشغول خدمت شد. پس از چند سال خدمت در اداره مرکزی بانک ملی به علت بعضی فعالیت های سیاسی چند تن از ماموران تحصیل کرده بانک ملی از تهران تبعید شد. سمیعی در راس آن ها قرار داشت و ظاهرا با سمت معاونت بانک ملی به زاهدان اعزام شد. تلاش ادیب السلطنه جد وی موثر واقع نشد و او چند سال از تهران دور شد. بعد از بازگشت در تهران ابتدا معاون و بعد رییس اداره خارجه شد و بعد مشاور مدیرکل بانک ملی گردید. در سال ۱۳۳۷به معاونت بانک رسید. در این سمت بود که بانک صنعت و معدن ایران تشکیل شد و مهدی سمیعی معاونت این بانک را برعهده گرفت و در سال ۱۳۴۳ به جای پورهمایون رییس بانک مرکزی شد. مدتی رییس سازمان برنامه و مجددا با بانک مرکزی بازگشت. مدتی نیز به جای ناصر عامری رییس بانک توسعه کشاورزی شد. این بانک در زمان تصدی سمیعی گسترش بسیاری یافت و وام های کلانی در اختیار موسسات و نهادها می گذاشت. مهدی سمیعی هرگز اهل سواستفاده نبود و زندگی خود را با همان حقوق خود می گذراند، وی تا آخر عمر همسری اختیار نکرد.
همایون سمیعی
...