خاندان حکیم سلمان از خاندان های برجسته ایرانی در دوره های صفویه، زندیه و قاجار و صاحب نام در عرصه های پزشکی، شاعری و نویسندگی بودند. حکیم سلمان جهرمی جد اعلای این خاندان که از طبیبان مشهور فارس بود از جهرم به به اصفهان مهاجرت کرد تا طبیب مخصوص شاه شود. از میان نوادگان او دانشمندان مشهور، پزشکان معروف و شاعران و نویسندگان بزرگی برخاستند.
... [مشاهده متن کامل]
جد اعلای خاندان، حکیم سلمان جهرمی، از اطبای معروف جهرم و فارس بود که در حدود سال ۱۰۳۰ قمری به دستور شاه عباس بزرگ به اصفهان مهاجرت کرد تا طبیب مخصوص شاه شود. او نسب خود را با سی و هفت واسطه به موسی کاظم می پیوست. برخی نوادگان او در دوره صفویه، زندیه و قاجاریه رتبه حکیم باشی و برخی دیگر منصب کلانتری اصفهان داشتند.
حکیم سلمان هفت پسر داشته است که شرح حال آن ها را سید رضی نایب الوزاره که از نوادگان حکیم است در کتاب نسب نامه سادات حکیم سلمانی به تفصیل شرح داده است.
از این خانواده میرزا محمد رحیم در دوران شاه سلطان حسین حکیم باشی و پزشک مخصوص شاه بود. در کتاب مجمع التواریخ آمده است که میرزا رحیم از ندمای شاه سلطان حسین بوده و بر او نفوذ فراوان داشت و دسیسه های او و سایر درباریان شاه به عزل فتحعلی خان داغستانی انجامید. میرزا محمدرحیم دو پسر داشت به نام های میرزا عبدالباقی طبیب اصفهانی و میرزا عبدالوهاب. میرزا عبدالباقی زمانی طبیب باشی نادر شاه ( درگذشته ۱۱۷۴ قمری ) بود. در سال ۱۱۵۸ قمری منصب کلانتری اصفهان به میرزا عبدالباقی منتقل شد و او پس از مدتی به میل و رغبت آن را به برادر کوچک خود میرزا عبدالوهاب ( درگذشته ۱۱۸۴ قمری ) واگذاشت. عبدالوهاب جز یک دختر فرزندی نداشت که او نیز با میرزا محمدرحیم پسر میرزا میرزا عبدالباقی ازدواج کرد. از این ازدواج عبدالوهاب نشاط زاده شد که شاعر معروف مکتب بازگشت است. نشاط نیز چندی منصب موروثی کلانتری را برعهده داشت که پس از کوتاه زمانی آن را به حاج میرزا محمدعلی برادرش سپرد و رهسپار تهران شد. او سپس به دربار فتحعلی شاه قاجار وارد شد و در شمار نزدیکان شاه درآمد و چندین سال وزیر امور خارجه ایران بود. نشاط پسری داشت به نام میرزا عبدالکریم که از فضل و ادب بهره مند بود. او شش سال پس از درگذشت نشاط از دنیا رفت. از او پسری ماند که چون پس از درگذشت پدرش متولد شد، نام پدر عبدالکریم را بر او نهادند. میرزا عبدالکریم ( دوم ) از شعرای معروف عهد خود بود و از فضل و ادب و حسن خط و ترسل بهره داشت. میرزا عبدالکریم دو خواهر داشت که یکی همسر شاهزاده سیف الله میرزا پسر فتحعلی شاه و دیگری همسر احمدخان سرتیپ کرمانی بود. یکی از نوادگان نشاط با شمس الضحی یگانه دختر صفی علیشاه ازدواج کرد. شمس الحضی مادر علی نشاط بود.
... [مشاهده متن کامل]
جد اعلای خاندان، حکیم سلمان جهرمی، از اطبای معروف جهرم و فارس بود که در حدود سال ۱۰۳۰ قمری به دستور شاه عباس بزرگ به اصفهان مهاجرت کرد تا طبیب مخصوص شاه شود. او نسب خود را با سی و هفت واسطه به موسی کاظم می پیوست. برخی نوادگان او در دوره صفویه، زندیه و قاجاریه رتبه حکیم باشی و برخی دیگر منصب کلانتری اصفهان داشتند.
حکیم سلمان هفت پسر داشته است که شرح حال آن ها را سید رضی نایب الوزاره که از نوادگان حکیم است در کتاب نسب نامه سادات حکیم سلمانی به تفصیل شرح داده است.
از این خانواده میرزا محمد رحیم در دوران شاه سلطان حسین حکیم باشی و پزشک مخصوص شاه بود. در کتاب مجمع التواریخ آمده است که میرزا رحیم از ندمای شاه سلطان حسین بوده و بر او نفوذ فراوان داشت و دسیسه های او و سایر درباریان شاه به عزل فتحعلی خان داغستانی انجامید. میرزا محمدرحیم دو پسر داشت به نام های میرزا عبدالباقی طبیب اصفهانی و میرزا عبدالوهاب. میرزا عبدالباقی زمانی طبیب باشی نادر شاه ( درگذشته ۱۱۷۴ قمری ) بود. در سال ۱۱۵۸ قمری منصب کلانتری اصفهان به میرزا عبدالباقی منتقل شد و او پس از مدتی به میل و رغبت آن را به برادر کوچک خود میرزا عبدالوهاب ( درگذشته ۱۱۸۴ قمری ) واگذاشت. عبدالوهاب جز یک دختر فرزندی نداشت که او نیز با میرزا محمدرحیم پسر میرزا میرزا عبدالباقی ازدواج کرد. از این ازدواج عبدالوهاب نشاط زاده شد که شاعر معروف مکتب بازگشت است. نشاط نیز چندی منصب موروثی کلانتری را برعهده داشت که پس از کوتاه زمانی آن را به حاج میرزا محمدعلی برادرش سپرد و رهسپار تهران شد. او سپس به دربار فتحعلی شاه قاجار وارد شد و در شمار نزدیکان شاه درآمد و چندین سال وزیر امور خارجه ایران بود. نشاط پسری داشت به نام میرزا عبدالکریم که از فضل و ادب بهره مند بود. او شش سال پس از درگذشت نشاط از دنیا رفت. از او پسری ماند که چون پس از درگذشت پدرش متولد شد، نام پدر عبدالکریم را بر او نهادند. میرزا عبدالکریم ( دوم ) از شعرای معروف عهد خود بود و از فضل و ادب و حسن خط و ترسل بهره داشت. میرزا عبدالکریم دو خواهر داشت که یکی همسر شاهزاده سیف الله میرزا پسر فتحعلی شاه و دیگری همسر احمدخان سرتیپ کرمانی بود. یکی از نوادگان نشاط با شمس الضحی یگانه دختر صفی علیشاه ازدواج کرد. شمس الحضی مادر علی نشاط بود.