[ویکی فقه] خارجة بن حذافة عدوی. خارجة بن حُذافة بن غانم بن عامر بن عبداللّه عَدَوی، از شجاعان عرب و از مسلمانان صدر اسلام می باشد.
نسب پدر وی، حذافة بن غانم، به تیرۀ عَدِیّ بن کعب می رسد. مادرش، فاطمه بنت عمرو بن بُجْرَه، نیز از همین تیره بود. اسلام خارجة خارجة بن حذافة از مسلمانانی است که پس از فتح مکه اسلام آوردند. و ابن سعد در طبقات وی را از مسلمانان نخستین یاد کرده است. شجاعت و سوارکاری خارجه در روایات تاریخی، بر شهرت خارجة بن حذافة به شجاعت و سوارکاری اشاره شده و او از دلاوران قریش خوانده شده است و رزم آوری او معادل هزار سوار به شمار آمده است. ← دلیل شهرت خارجه به شجاعت منشأ این شهرت آن بوده که در سال ۲۰، در زمان لشکرکشی سپاهیان اسلام برای فتح مصر، عمرو بن عاص از عمر تقاضای کمک کرد. عمر نیز لشکری چهار هزار نفری به یاری او فرستاد و به وی نوشت که فرمانده هر هزار نفرِ این لشکر، مردی است که خود به جای هزار نفر است، و از جمله آن فرماندهان خارجة بن حذافة بود که همراه عمرو بن عاص در این لشکرکشی شرکت کرد. فتوحات خارجة پس از آنکه عمروبن عاص فسطاط را فتح کرد، خارجة بن حذافة از طرف وی به شهرهای فَیّوم و اُشمونَین و اِخمیم و بَشَرودات و روستاهای ناحیه صعید لشکر کشید و بر آنها چیره شد. خَیس و سَخا از دیگر نواحی مصر بود که خارجة بن حذافة فتح کرد. خلافت و قضاوت خارجة از طرف عمرو بن عاص هنگامی که عمرو بن عاص در سال ۲۱ روانه فتح اسکندریه شد، خارجة بن حذافة را به عنوان جانشین خود در مصر (فسطاط) گمارد. او در مصر مقام قضا را نیز از سوی عمرو بن عاص عهده دار شد. برخی گفته اند که وی پس از فتح مصر فرمانده نگهبانان و نیروی شهربانی عمرو بن عاص گردید و پس از آن در زمان معاویه نیز همین سمت را عهده دار بود. سهم خارجة از بیت المال عمر که هم قبیله خارجة بن حذافة بود به عمرو بن عاص فرمان داد تا به خارجة بن حذافة به سبب شجاعتش، مانند اشراف عرب، از بیت المال سهم کامل دهد. خارجة بن حذافة تا پایان عمر در مصر باقی ماند. گفته شده که وی برای خود اتاقی مشرف بر اطراف ساخت که چون خبرش به عمر رسید، دستور داد آن را ویران کنند. خارجة بن حذافة در سال ۳۵، که مصر نیز دستخوش اعتراض بر ضد خلیفه عثمان گردید، همچنان هواخواه او باقی ماند. کشته شدن خارجة در سال ۴۰، در ماجرای توطئۀ خوارج برای قتل علی علیه السلام و معاویه و عمرو بن عاص، خارجة بن حذافة به اشتباه به جای عمرو بن عاص کشته شد، زیرا از قضا عمرو بن عاص در شب قبل از این حادثه به دل درد سختی مبتلا شد و هنگام صبح به خارجة بن حذافة دستور داد با مردم نماز بگزارد. مردی از خوارج صیداوی خارجة بن حذافة را عمرو بن عاص پنداشت و او را کشت. مسعودی چنین نوشته است که خارجه در زمانی به قتل رسید که قاضی مصر بود و در جایگاه عمرو بن عاص، مردم را اطعام می کرد. قاتل خارجة بن حذافة وقتی دستگیر و با عمروعاص روبه رو شد و فهمید که خارجة بن حذافة کشته است، گفت «اَرَدْتُ عَمرآ و اَرادَاللّهُ خارجةَ» و این گفتۀ وی ضرب المثل شد. قول ضعیفی حاکی از آن است که مردی که به قتل رسید، فرد دیگری همنام خارجة بن حذافة و از قبیله بنی سهم بود. ← نام قاتل خارجة نام قاتل خارجة بن حذافة را عبداللّه بن مالک صِیداوی گفته اند. یا زادُویه، که گفته شده همان عمرو بن بکر تمیمی است. به هر صورت، قاتل را گردن زدند و پیکرش را به دار آویختند. راوی بودن خارجة از خارجة بن حذافة، حدیثی از پیامبر اکرم دربارۀ فضیلت نماز وَتْر نقل شده و به این اعتبار، او از راویان و اصحاب پیامبر نیز به شمار آمده است. این حدیث را عبداللّه بن ابی مُرّه زَوفی از خارجة بن حذافة روایت کرده است. قبر خارجة قبر خارجة بن حذافة در مصر معروف بوده است. فرزندان خارجة خارجة بن حذافة چهار پسر به نامهای عبدالرحمان، اَبان، عبداللّه و عَون داشت. منابع مقاله • ابن ابی حاتم رازی، الجرح و التعدیل، حیدرآباد دکن ۱۳۷۱/ ۱۹۵۲. • ابن اثیر، اُسدالغابة، چاپ محمدابراهیم بنا و محمداحمد عاشور و محمود عبدالوهاب فاید، قاهره، ۱۳۹۰ـ۱۳۹۳/ ۱۹۷۰ـ۱۹۷۳. • ابن حجر عسقلانی، الاصابة فی تمییز الصحابة، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲ / ۱۹۹۲. • ابن خلکان، وفیات الاعیان و انباء ابناء الزمان. • ابن سعد، الطبقات الکبری (بیروت). • ابن عبد البر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲ /۱۹۹۲. • ابن عبدالحکم، فتوح مصر و اخبارها، چاپ چارلز توری، لیدن ۱۹۲۰. • ابن عبد رَبِّه، العقدالفرید، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۰۹ /۱۹۸۹. • ابن قتیبه، الامامة و السیاسة، چاپ طه محمد زینی، بیروت ۱۳۷۸ / ۱۹۶۷. • ابن کلبی، جمهرة النسب، چاپ ناجی حسن، بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۶. • محمد بن اسماعیل بخاری، التاریخ الکبیر، چاپ محمدعبدالمعیدخان، دیاربکر (ترکیه)، المکتبةالاسلامیة. • احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، چاپ محمدباقر محمودی، بیروت ۱۳۹۴ /۱۳۷۴. • احمدبن یحیی بلاذری، فتوح البلدان (لیدن). • خلیفة بن خیاط، تاریخ خلیفة بن خیاط، چاپ مصطفی نجیب فوّاز و حکمت کشلی فوّاز، بیروت ۱۴۱۵ / ۱۹۹۵. • ابو حنیفه احمد بن داود دینوری، الاخبار الطوال، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره ۱۹۶۰. • کِندی، ولاة مصر، چاپ حسین نصّار، بیروت ۱۳۷۹/۱۹۵۹. • مسعودی، مروج الذهب (بیروت). • یاقوت حموی، المبدأ و المآل. • یعقوبی، تاریخ یعقوبی.
نسب پدر وی، حذافة بن غانم، به تیرۀ عَدِیّ بن کعب می رسد. مادرش، فاطمه بنت عمرو بن بُجْرَه، نیز از همین تیره بود. اسلام خارجة خارجة بن حذافة از مسلمانانی است که پس از فتح مکه اسلام آوردند. و ابن سعد در طبقات وی را از مسلمانان نخستین یاد کرده است. شجاعت و سوارکاری خارجه در روایات تاریخی، بر شهرت خارجة بن حذافة به شجاعت و سوارکاری اشاره شده و او از دلاوران قریش خوانده شده است و رزم آوری او معادل هزار سوار به شمار آمده است. ← دلیل شهرت خارجه به شجاعت منشأ این شهرت آن بوده که در سال ۲۰، در زمان لشکرکشی سپاهیان اسلام برای فتح مصر، عمرو بن عاص از عمر تقاضای کمک کرد. عمر نیز لشکری چهار هزار نفری به یاری او فرستاد و به وی نوشت که فرمانده هر هزار نفرِ این لشکر، مردی است که خود به جای هزار نفر است، و از جمله آن فرماندهان خارجة بن حذافة بود که همراه عمرو بن عاص در این لشکرکشی شرکت کرد. فتوحات خارجة پس از آنکه عمروبن عاص فسطاط را فتح کرد، خارجة بن حذافة از طرف وی به شهرهای فَیّوم و اُشمونَین و اِخمیم و بَشَرودات و روستاهای ناحیه صعید لشکر کشید و بر آنها چیره شد. خَیس و سَخا از دیگر نواحی مصر بود که خارجة بن حذافة فتح کرد. خلافت و قضاوت خارجة از طرف عمرو بن عاص هنگامی که عمرو بن عاص در سال ۲۱ روانه فتح اسکندریه شد، خارجة بن حذافة را به عنوان جانشین خود در مصر (فسطاط) گمارد. او در مصر مقام قضا را نیز از سوی عمرو بن عاص عهده دار شد. برخی گفته اند که وی پس از فتح مصر فرمانده نگهبانان و نیروی شهربانی عمرو بن عاص گردید و پس از آن در زمان معاویه نیز همین سمت را عهده دار بود. سهم خارجة از بیت المال عمر که هم قبیله خارجة بن حذافة بود به عمرو بن عاص فرمان داد تا به خارجة بن حذافة به سبب شجاعتش، مانند اشراف عرب، از بیت المال سهم کامل دهد. خارجة بن حذافة تا پایان عمر در مصر باقی ماند. گفته شده که وی برای خود اتاقی مشرف بر اطراف ساخت که چون خبرش به عمر رسید، دستور داد آن را ویران کنند. خارجة بن حذافة در سال ۳۵، که مصر نیز دستخوش اعتراض بر ضد خلیفه عثمان گردید، همچنان هواخواه او باقی ماند. کشته شدن خارجة در سال ۴۰، در ماجرای توطئۀ خوارج برای قتل علی علیه السلام و معاویه و عمرو بن عاص، خارجة بن حذافة به اشتباه به جای عمرو بن عاص کشته شد، زیرا از قضا عمرو بن عاص در شب قبل از این حادثه به دل درد سختی مبتلا شد و هنگام صبح به خارجة بن حذافة دستور داد با مردم نماز بگزارد. مردی از خوارج صیداوی خارجة بن حذافة را عمرو بن عاص پنداشت و او را کشت. مسعودی چنین نوشته است که خارجه در زمانی به قتل رسید که قاضی مصر بود و در جایگاه عمرو بن عاص، مردم را اطعام می کرد. قاتل خارجة بن حذافة وقتی دستگیر و با عمروعاص روبه رو شد و فهمید که خارجة بن حذافة کشته است، گفت «اَرَدْتُ عَمرآ و اَرادَاللّهُ خارجةَ» و این گفتۀ وی ضرب المثل شد. قول ضعیفی حاکی از آن است که مردی که به قتل رسید، فرد دیگری همنام خارجة بن حذافة و از قبیله بنی سهم بود. ← نام قاتل خارجة نام قاتل خارجة بن حذافة را عبداللّه بن مالک صِیداوی گفته اند. یا زادُویه، که گفته شده همان عمرو بن بکر تمیمی است. به هر صورت، قاتل را گردن زدند و پیکرش را به دار آویختند. راوی بودن خارجة از خارجة بن حذافة، حدیثی از پیامبر اکرم دربارۀ فضیلت نماز وَتْر نقل شده و به این اعتبار، او از راویان و اصحاب پیامبر نیز به شمار آمده است. این حدیث را عبداللّه بن ابی مُرّه زَوفی از خارجة بن حذافة روایت کرده است. قبر خارجة قبر خارجة بن حذافة در مصر معروف بوده است. فرزندان خارجة خارجة بن حذافة چهار پسر به نامهای عبدالرحمان، اَبان، عبداللّه و عَون داشت. منابع مقاله • ابن ابی حاتم رازی، الجرح و التعدیل، حیدرآباد دکن ۱۳۷۱/ ۱۹۵۲. • ابن اثیر، اُسدالغابة، چاپ محمدابراهیم بنا و محمداحمد عاشور و محمود عبدالوهاب فاید، قاهره، ۱۳۹۰ـ۱۳۹۳/ ۱۹۷۰ـ۱۹۷۳. • ابن حجر عسقلانی، الاصابة فی تمییز الصحابة، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲ / ۱۹۹۲. • ابن خلکان، وفیات الاعیان و انباء ابناء الزمان. • ابن سعد، الطبقات الکبری (بیروت). • ابن عبد البر، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چاپ علی محمد بجاوی، بیروت ۱۴۱۲ /۱۹۹۲. • ابن عبدالحکم، فتوح مصر و اخبارها، چاپ چارلز توری، لیدن ۱۹۲۰. • ابن عبد رَبِّه، العقدالفرید، چاپ علی شیری، بیروت ۱۴۰۹ /۱۹۸۹. • ابن قتیبه، الامامة و السیاسة، چاپ طه محمد زینی، بیروت ۱۳۷۸ / ۱۹۶۷. • ابن کلبی، جمهرة النسب، چاپ ناجی حسن، بیروت ۱۴۰۷/۱۹۸۶. • محمد بن اسماعیل بخاری، التاریخ الکبیر، چاپ محمدعبدالمعیدخان، دیاربکر (ترکیه)، المکتبةالاسلامیة. • احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، چاپ محمدباقر محمودی، بیروت ۱۳۹۴ /۱۳۷۴. • احمدبن یحیی بلاذری، فتوح البلدان (لیدن). • خلیفة بن خیاط، تاریخ خلیفة بن خیاط، چاپ مصطفی نجیب فوّاز و حکمت کشلی فوّاز، بیروت ۱۴۱۵ / ۱۹۹۵. • ابو حنیفه احمد بن داود دینوری، الاخبار الطوال، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره ۱۹۶۰. • کِندی، ولاة مصر، چاپ حسین نصّار، بیروت ۱۳۷۹/۱۹۵۹. • مسعودی، مروج الذهب (بیروت). • یاقوت حموی، المبدأ و المآل. • یعقوبی، تاریخ یعقوبی.
[ویکی فقه] خارجة بن حُذافة بن غانم بن عامر بن عبداللّه عَدَوی، از شجاعان عرب و از مسلمانان صدر اسلام می باشد.
نسب پدر وی، حذافة بن غانم، به تیرۀ عَدِیّ بن کعب می رسد.
مادرش، فاطمه بنت عمرو بن بُجْرَه، نیز از همین تیره بود.
اسلام خارجة
خارجة بن حذافة از مسلمانانی است که پس از فتح مکه اسلام آوردند. و ابن سعد در طبقات وی را از مسلمانان نخستین یاد کرده است.
شجاعت و سوارکاری خارجه
در روایات تاریخی، بر شهرت خارجة بن حذافة به شجاعت و سوارکاری اشاره شده و او از دلاوران قریش خوانده شده است و رزم آوری او معادل هزار سوار به شمار آمده است.
← دلیل شهرت خارجه به شجاعت
...
نسب پدر وی، حذافة بن غانم، به تیرۀ عَدِیّ بن کعب می رسد.
مادرش، فاطمه بنت عمرو بن بُجْرَه، نیز از همین تیره بود.
اسلام خارجة
خارجة بن حذافة از مسلمانانی است که پس از فتح مکه اسلام آوردند. و ابن سعد در طبقات وی را از مسلمانان نخستین یاد کرده است.
شجاعت و سوارکاری خارجه
در روایات تاریخی، بر شهرت خارجة بن حذافة به شجاعت و سوارکاری اشاره شده و او از دلاوران قریش خوانده شده است و رزم آوری او معادل هزار سوار به شمار آمده است.
← دلیل شهرت خارجه به شجاعت
...
wikifeqh: خارجة_بن_حذافة_عدوی