حیدرخان عمواوغلی تاریوردی ( زاده ۱۲۵۹ خورشیدی در سلماس – درگذشته ۵ آبان ۱۳۰۰ در گیلان ) مشهور به حیدرخان عمواوغلی انقلابی ایرانی و از فعالان مؤثر جنبش مشروطه ایران و از رهبران حزب کمونیست ایران بود. پس از به توپ بستن مجلس حیدرخان عمواوغلی عده ای داوطلب فدایی را برای مبارزه با محمدعلی شاه و یاری مجاهدین تبریز روانه نمود و خود نیز به تبریز آمد.
... [مشاهده متن کامل]
حیدرخان عمواوغلی در بسیاری از رویدادهای انقلابی مشروطیت دست داشت:
• ترور امین السلطان، صدراعظم مظفرالدین شاه،
• بمب انداختن درخانه علاءالدوله
• سوءقصد به محمدعلی شاه
• کشتن شجاع نظام مرندی با بمب دست ساز.
• تأسیس حزب کمونیست ایران. حیدرخان عمواوغلی طی اولین کنگره خلق های شرق در ۱۸ شهریور ۱۲۹۹ ریاست کمیته مرکزی حزب کمونیست جدید را بر عهده داشت.
حیدرخان پس از فتح تهران به فعالیت انقلابی خود ادامه داد. از جمله به کمک چهار تن از مجاهدان عبدالله بهبهانی را جلو چشم خویشانش ترور کردند. تا این که محل زندگی او شناسایی شد. به دستور یپرم خان او را تبعید کردند. حیدرخان به روسیه و از آن جا به فرانسه و سوئیس رفت و به همکاران لنین پیوست.
با شروع جنبش جنگل با آنان تماس گرفت و در اردیبهشت ۱۳۰۰ ه. ش، پس از مذاکرات طولانی، امضای توافق بر سر همکاری جدید با میرزا کوچک خان را امکان پذیر ساخت. پس از اختلافات و کشمکش هایی که در جنبش جنگل پیش آمد، حیدر خان در یکی از روستاهای گیلان محاصره و توسط میرزا کوچک خان و افرادش به قتل رسید. تاریخ کشته شدن وی را ۵ آبان ۱۳۰۰ مقارن با ۱۸ اکتبر ۱۹۲۱ ذکر نموده اند.
حیدرخان عمواوغلی مشهور به حیدر برقی ( حیدر بمبیست ) که نام اصلیش حیدر تاری ویردیوف افشار اورموی ( خداداد ) بود. نام والدین وی علی اکبر افشار و زهرا خانم ذکر شده است.
در کتاب شرح رجال ایران آمده است: «وی فرزند میرزا علی اکبر ارومیه ای بود، معلوم نیست از ارومیه به قفقاز رفته یا از سلماس به هر جهت، جد حیدرخان یعنی پدر میرزاعلی اکبر معروف به حاجی ملاعلی تاری ویردیوف بود، و در شهر ارمنی نشین الکساندروپل که یکی از ولایتهای صنفی ارمنستان بوده و بعدها در زمان تصرف امپراطوری عثمانی گمری و سرانجام در زمان حکومت اشتراکی شوروی به نام لنیناکال موسوم گشت، ساکن بوده است. »
... [مشاهده متن کامل]
حیدرخان عمواوغلی در بسیاری از رویدادهای انقلابی مشروطیت دست داشت:
• ترور امین السلطان، صدراعظم مظفرالدین شاه،
• بمب انداختن درخانه علاءالدوله
• سوءقصد به محمدعلی شاه
• کشتن شجاع نظام مرندی با بمب دست ساز.
• تأسیس حزب کمونیست ایران. حیدرخان عمواوغلی طی اولین کنگره خلق های شرق در ۱۸ شهریور ۱۲۹۹ ریاست کمیته مرکزی حزب کمونیست جدید را بر عهده داشت.
حیدرخان پس از فتح تهران به فعالیت انقلابی خود ادامه داد. از جمله به کمک چهار تن از مجاهدان عبدالله بهبهانی را جلو چشم خویشانش ترور کردند. تا این که محل زندگی او شناسایی شد. به دستور یپرم خان او را تبعید کردند. حیدرخان به روسیه و از آن جا به فرانسه و سوئیس رفت و به همکاران لنین پیوست.
با شروع جنبش جنگل با آنان تماس گرفت و در اردیبهشت ۱۳۰۰ ه. ش، پس از مذاکرات طولانی، امضای توافق بر سر همکاری جدید با میرزا کوچک خان را امکان پذیر ساخت. پس از اختلافات و کشمکش هایی که در جنبش جنگل پیش آمد، حیدر خان در یکی از روستاهای گیلان محاصره و توسط میرزا کوچک خان و افرادش به قتل رسید. تاریخ کشته شدن وی را ۵ آبان ۱۳۰۰ مقارن با ۱۸ اکتبر ۱۹۲۱ ذکر نموده اند.
حیدرخان عمواوغلی مشهور به حیدر برقی ( حیدر بمبیست ) که نام اصلیش حیدر تاری ویردیوف افشار اورموی ( خداداد ) بود. نام والدین وی علی اکبر افشار و زهرا خانم ذکر شده است.
در کتاب شرح رجال ایران آمده است: «وی فرزند میرزا علی اکبر ارومیه ای بود، معلوم نیست از ارومیه به قفقاز رفته یا از سلماس به هر جهت، جد حیدرخان یعنی پدر میرزاعلی اکبر معروف به حاجی ملاعلی تاری ویردیوف بود، و در شهر ارمنی نشین الکساندروپل که یکی از ولایتهای صنفی ارمنستان بوده و بعدها در زمان تصرف امپراطوری عثمانی گمری و سرانجام در زمان حکومت اشتراکی شوروی به نام لنیناکال موسوم گشت، ساکن بوده است. »
