حی بن یقظان
فرهنگ فارسی
دانشنامه اسلامی
[ویکی فقه] حی بن یقظان، عنوان مشترک داستان عرفانی ابن سینا و قصه فلسفی ابن طفیل است که هر دو به عربی اند.
بنابه گفته کوربن درباره رساله سومی به همین نام که به ابن سینا منسوب است، سخنان و تردیدهایی مطرح شده است که همگی از اشتباه ابن خلدون در انتساب رساله ابن طفی ل به ابن سینا ناشی شده اند. حی بن یقظان به فارسی یعنی زنده پسر بیدار. حی و یقظان هر دو صفت اند و در این عبارت، اضافه بنوت برقرار است. پس بنابر قاعده زبان فارسی که نام پسر به پدر اضافه می شود، می توان آن را زنده بیدار ترجمه کرد. اگرچه ابن طفیل در تألیف این رساله از جهاتی تحت تأثیر ابن سینا و رساله او به همین نام است، اثر او تفاوتهای عمده ای با اثر ابن سینا دارد، نظیر این که در این دو رساله شخصیت حی بن یقظان متفاوت است. ازاینرو، این مقاله در سه بخش عرضه می شود: ۱) حی بن یقظان، نوشته ابن سینا؛ ۲) حی بن یقظان، نوشته ابن طفیل؛ ۳) مقایسه دو رساله با یکدیگر. حی بن یقظان نوشته ابن سینا اگرچه در آغاز رساله نام مؤلف ذکر نشده، اما تاکنون هیچ تردیدی درباره انتساب این رساله به ابن سینا اظهار نشده است. چنانکه از عبارات آغاز رساله برمی آید، ابن سینا بنابه درخواست دوستانش، به توضیح و بیان قصه حی بن یقظان مبادرت کرده است. او این رساله را هنگام حبس در قلعه فردجان ، از قرای همدان ، نگاشته است. زبان رساله چندان ساده نیست، زیرا در قالب خاصی به نگارش درآمده است. به نظر کوربن حی بن یقظان در قالب رمز و تمثیل نگاشته شده نه مجاز و استعاره . به گفته پورنامداریان ، رساله هایی چون حی بن یقظان ابن سینا و رساله های نظیر آن از وی، سهروردی و دیگران، مانند رسالةالطیر سلامان و ابسال ، عقل سرخ و قصةالغربة الغریبة ، از جمله داستانهای رمزی به شمار می روند. آنها حکایت واقعه های روحانی اند که در سطح جهانی فوقِ احساس تجربه شده و در قالب داستانی به نگارش درآمده اند. به همین سبب نباید آن ها را با تمثیل اشتباه کرد. درواقع، عنوان داستان رمزی، هم به صورت ظاهر و هم به نوع تجربه و موضوعِ مطرح شده اشاره دارد. در عین حال، این آثار را غالباً از آثار تمثیلی دانسته اند.
بنابه گفته کوربن درباره رساله سومی به همین نام که به ابن سینا منسوب است، سخنان و تردیدهایی مطرح شده است که همگی از اشتباه ابن خلدون در انتساب رساله ابن طفی ل به ابن سینا ناشی شده اند. حی بن یقظان به فارسی یعنی زنده پسر بیدار. حی و یقظان هر دو صفت اند و در این عبارت، اضافه بنوت برقرار است. پس بنابر قاعده زبان فارسی که نام پسر به پدر اضافه می شود، می توان آن را زنده بیدار ترجمه کرد. اگرچه ابن طفیل در تألیف این رساله از جهاتی تحت تأثیر ابن سینا و رساله او به همین نام است، اثر او تفاوتهای عمده ای با اثر ابن سینا دارد، نظیر این که در این دو رساله شخصیت حی بن یقظان متفاوت است. ازاینرو، این مقاله در سه بخش عرضه می شود: ۱) حی بن یقظان، نوشته ابن سینا؛ ۲) حی بن یقظان، نوشته ابن طفیل؛ ۳) مقایسه دو رساله با یکدیگر. حی بن یقظان نوشته ابن سینا اگرچه در آغاز رساله نام مؤلف ذکر نشده، اما تاکنون هیچ تردیدی درباره انتساب این رساله به ابن سینا اظهار نشده است. چنانکه از عبارات آغاز رساله برمی آید، ابن سینا بنابه درخواست دوستانش، به توضیح و بیان قصه حی بن یقظان مبادرت کرده است. او این رساله را هنگام حبس در قلعه فردجان ، از قرای همدان ، نگاشته است. زبان رساله چندان ساده نیست، زیرا در قالب خاصی به نگارش درآمده است. به نظر کوربن حی بن یقظان در قالب رمز و تمثیل نگاشته شده نه مجاز و استعاره . به گفته پورنامداریان ، رساله هایی چون حی بن یقظان ابن سینا و رساله های نظیر آن از وی، سهروردی و دیگران، مانند رسالةالطیر سلامان و ابسال ، عقل سرخ و قصةالغربة الغریبة ، از جمله داستانهای رمزی به شمار می روند. آنها حکایت واقعه های روحانی اند که در سطح جهانی فوقِ احساس تجربه شده و در قالب داستانی به نگارش درآمده اند. به همین سبب نباید آن ها را با تمثیل اشتباه کرد. درواقع، عنوان داستان رمزی، هم به صورت ظاهر و هم به نوع تجربه و موضوعِ مطرح شده اشاره دارد. در عین حال، این آثار را غالباً از آثار تمثیلی دانسته اند.
[ویکی نور] حی بن یقظان و سلامان و أبسال(أسال)، اثر ابن طفیل، محمد بن عبدالملک |بوبکر محمد بن عبدالملک بن محمد بن محمد قبسی، رساله ای است که معمولا آن را رمان فلسفی به شمار می آورند؛ هرچند نویسنده بر آن بوده تا درباره موضوعی بحث کند که برتر از فلسفه است و با عقل و استدلال منطقی، فراچنگ نمی آید .
نویسنده، کتاب را در پاسخ به درخواست یکی از دوستانش نوشته است تا اسرار حکمت مشرقی را که ابن سینا مطرح کرده، برایش بیان کند .
کتاب به زبان عربی است و ترجمه های متعدد آن به زبان های مختلف، به ویژه به لاتین، از قرن هشتم / چهاردهم به بعد، گواه جایگاه و اهمیت کتاب می باشد.
کتاب با مقدمه محقق آغاز و مطالب در سه قسم تنظیم شده است.
اثر حاضر، یگانه اثر فلسفی در دست از ابن طفیل می باشد که در قالب داستان، به نگارش درآمده و مهم ترین اثری است که بازگوکننده اندیشه های اوست .
نویسنده، کتاب را در پاسخ به درخواست یکی از دوستانش نوشته است تا اسرار حکمت مشرقی را که ابن سینا مطرح کرده، برایش بیان کند .
کتاب به زبان عربی است و ترجمه های متعدد آن به زبان های مختلف، به ویژه به لاتین، از قرن هشتم / چهاردهم به بعد، گواه جایگاه و اهمیت کتاب می باشد.
کتاب با مقدمه محقق آغاز و مطالب در سه قسم تنظیم شده است.
اثر حاضر، یگانه اثر فلسفی در دست از ابن طفیل می باشد که در قالب داستان، به نگارش درآمده و مهم ترین اثری است که بازگوکننده اندیشه های اوست .
wikinoor: حی_بن_یقظان
[ویکی شیعه] حی بن یقظان (کتاب). حی بن یقظان، عنوانی مشترک که بر داستان عرفانی ابن سینا و قصه فلسفی ابن طفیل گفته می شود. داستان رساله ابن سینا، حکایت رمزی سیر و سلوک نفس انسان به کمک حی بن یقظان است که به قصد یافتن پدرش(یقظان)، از بیت المقدس رهسپار سفری دور و دراز می شود. شیوه نگارش این رساله در بین آثار ابن سینا و فلاسفه دیگر بی سابقه است.
حی بن یقظان به معنای "زنده، پسر بیدار" است. بنابر قواعد زبان فارسی که نام پسر را به پدر اضافه می کنند، این ترکیب را می توان به صورت "زنده بیدار" ترجمه کرد.
نویسنده این کتاب، ابن سینا، بزرگترین فیلسوف مسلمان است. گرچه در آغاز رساله نام مولف ذکر نشده است، اما تاکنون تردیدی درباره انتساب آن به ابن سینا اظهار نشده است. او این رساله را هنگام حبس در قلعه فردجان، از قریه های همدان، نگاشته است.
حی بن یقظان به معنای "زنده، پسر بیدار" است. بنابر قواعد زبان فارسی که نام پسر را به پدر اضافه می کنند، این ترکیب را می توان به صورت "زنده بیدار" ترجمه کرد.
نویسنده این کتاب، ابن سینا، بزرگترین فیلسوف مسلمان است. گرچه در آغاز رساله نام مولف ذکر نشده است، اما تاکنون تردیدی درباره انتساب آن به ابن سینا اظهار نشده است. او این رساله را هنگام حبس در قلعه فردجان، از قریه های همدان، نگاشته است.
wikishia: حی_بن_یقظان_(کتاب)
دانشنامه آزاد فارسی
حَیِّ بْنِ یَقْظان
داستانی رمزی و آکنده از رموز فلسفی و عرفانی، نوشتۀ ابن طفیل اندلسی. مؤلف پیش از ورود به داستان به پاره ای از مبانی فلسفیِ فارابی، ابن سینا و غزالی خرده گرفته است. داستان از آن جا شروع می شود که خواهر پادشاهی در پنهان با مردی ازدواج می کند و در پی بار گرفتن و وضع حمل، فرزند خود را در تابوتی می نهد و به دریا می افکند. آب طفل را به جزیره ای می برد که در آن جا آهویی بچه مرده متکفل تربیت و شیردادن وی می شود؛ از این قسمت به بعد سیر معرفت شناسی انسان به صورت بدیعی شرح داده می شود؛ طفل درپی شناخت جهان محسوس با تنبه بر قوای خود به ادراک معانی کلی و طبیعی نائل می شود و از آن جا به شناخت ماوراء مادّه سوق می یابد و مثلاً به وجود روح و وجود غایی پی می برد. در این مرحله «ابسال»، فرزانه ای از جزیرۀ مسکون همسایه به آن جزیره آمده و «حی»، یعنی همان طفل را که چونان فرزند طبیعت بازنموده می شود، با مفاهیم الهی آشنا می کند که درپی آن، «حی» به ارزش نبی و مقام او نائل می شود. بخش های انتهایی داستان که با مطالب سلوکی و عرفانی همراه است گویای اصل توافق شرع و عقل است که خمیرمایۀ فکر ابن طفیل است. این اثر را بدیع الزمان فروزانفر با نام زندۀ بیدار به فارسی ترجمه کرده است.
داستانی رمزی و آکنده از رموز فلسفی و عرفانی، نوشتۀ ابن طفیل اندلسی. مؤلف پیش از ورود به داستان به پاره ای از مبانی فلسفیِ فارابی، ابن سینا و غزالی خرده گرفته است. داستان از آن جا شروع می شود که خواهر پادشاهی در پنهان با مردی ازدواج می کند و در پی بار گرفتن و وضع حمل، فرزند خود را در تابوتی می نهد و به دریا می افکند. آب طفل را به جزیره ای می برد که در آن جا آهویی بچه مرده متکفل تربیت و شیردادن وی می شود؛ از این قسمت به بعد سیر معرفت شناسی انسان به صورت بدیعی شرح داده می شود؛ طفل درپی شناخت جهان محسوس با تنبه بر قوای خود به ادراک معانی کلی و طبیعی نائل می شود و از آن جا به شناخت ماوراء مادّه سوق می یابد و مثلاً به وجود روح و وجود غایی پی می برد. در این مرحله «ابسال»، فرزانه ای از جزیرۀ مسکون همسایه به آن جزیره آمده و «حی»، یعنی همان طفل را که چونان فرزند طبیعت بازنموده می شود، با مفاهیم الهی آشنا می کند که درپی آن، «حی» به ارزش نبی و مقام او نائل می شود. بخش های انتهایی داستان که با مطالب سلوکی و عرفانی همراه است گویای اصل توافق شرع و عقل است که خمیرمایۀ فکر ابن طفیل است. این اثر را بدیع الزمان فروزانفر با نام زندۀ بیدار به فارسی ترجمه کرده است.
wikijoo: حی_بن_یقظان
پیشنهاد کاربران
کتابی به زبان عربی از ابوعلی سینا که از آثار تمثیلی و عرفانی اوست. این کتاب را شاگرد وی ابوعبید جوزجانی به فارسی ترجمه کرد.