حکمت علی اصغر

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] علی اصغر حکمت، سیاست مدار، شاعر، نویسنده و مترجم معاصر ایرانی در 23 رمضان 1310 در شیراز متولد شد.
علی اصغر حکمت پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی و متوسطه در شیراز برای ادامه تحصیل به تهران آمد و در کنار آموختن علوم جدید در مدرسه آمریکایی، به آموختن علوم اسلامی نظیر فقه و اصول در مدارس اسلامی پرداخت. معروف است که آیت الله میرزا طاهر تنکابنی نیز از اساتید وی بوده است. حکمت همچنین از مشاهیر فرهنگ و ادب فارسی بود که آثار بسیار گران بهایی به خصوص در زمینه های ادبی، تاریخی و فرهنگی از خود برجای گذاشته است. در عرصه سیاست نیز از حکمت به عنوان یکی از مؤسسین حزب رادیکال یاد شده است.
حکمت در سال 1297ش، وارد خدمات فرهنگی شد و با نشر مقالات تحقیقی و تدریس زبان انگلیسی در مدارس متوسطه، کسب شهرت نمود و وارد فعالیت های سیاسی شد و با کمک عده ای از دوستان و همفکران خود به رهبری علی اکبر داور، حزب رادیکال را بنیان گذاری کردند. حکمت تا سال 1309 در وزارت معارف خدمت می کرد. در این سال به تشکیلات جدید داور در دادگستری وارد شد و پس از چندی برای مطالعه در امور قضایی و ثبتی به اروپا اعزام شد. وی در اروپا وارد دانشکده حقوق و ادبیات شد و در هر دو رشته مدرک لیسانس گرفت. مأموریت دیگر حکمت در اروپا مطالعه در امر آموزش و پرورش و دانشگاه بود.
او در شهریور 1312 به تهران احضار شد و در کابینه ذکاء الملک فروغی، ابتدا کفیل و بعد وزیر معارف و رئیس دانشگاه شد. در کابینه جم نیز وزیر فرهنگ بود. دوران پنج ساله وزارت فرهنگی علی اصغر حکمت را باید دوران تحول فرهنگی در این وزارتخانه نام نهاد.
تأسیس دانشگاه تهران، تأسیس دانشسراهای مقدماتی در سراسر کشور، برگزاری جشن هزاره فردوسی، تأسیس فرهنگستان ایران، ایجاد پیش آهنگی و تغییر برنامه های مدارس به اصول آموزشی کشورهای خارج، ایجاد تحول در زبان و ادبیات پارسی، توجه به آثار باستانی و تشکیل موزه ایران باستان، تربیت کادر آموزشی و انتشار نشریات و توجه به امر ورزش در مدارس، توسعه و تکمیل مدارس ابتدایی و متوسطه از جمله کارهای او بود.
حکمت پس از معافیت از وزارت فرهنگ در اسفند 1317 در ترمیم کابینه محمود جم به وزارت کشور منصوب شد. در کابینه دکتر متین دفتری نیز همان سمت را عهده دار بود. در خرداد 1319 بار دیگر از خدمت معاف شد و به کار تحقیق و مطالعه پرداخت.

دانشنامه آزاد فارسی

حکمت، علی اصغر (شیراز ۱۲۷۲ـ تهران ۱۳۵۹ش)
حکمت، علی اصغر
حکمت، علی اصغر
حکمت، علی اصغر
حکمت، علی اصغر
دولتمرد، مصحّح، پژوهشگر و مترجم ایرانی. فرزند احمدعلی خان حشمت الممالک بود و مقدمات علوم را در مدرسۀ منصوریۀ شیراز آموخت. در ۱۲۹۴ش به تهران رفت و در مدرسۀ امریکایی درس خواند. در ۱۲۹۷ش به استخدام وزارت معارف درآمد. در کابینۀ محمدعلی فروغی به کفالت وزارت معارف برگزیده شد (۱۳۱۲ش). سال بعد به پاس خدمات وی، به وزارت معارف ارتقا یافت. در سمت های دیگر، نظیر وزیر کشور (۱۳۱۷ش)، وزیر دادگستری (۱۳۲۲ش) و سفیر نیز خدمت کرد. عضو فرهنگستان سوریه، مصر و ایران بود. انگلیسی، عربی و فرانسه می دانست و نشان های زیادی از چندین کشور داشت. در دورۀ وزارت او ابنیۀ بسیاری ساخته شد، از آن جمله می توان به تأسیس دانشگاه تهران، موزۀ ایران باستان، کتابخانۀ ملی، موزۀ مردم شناسی، دانشسرای مقدماتی، دبستان، دبیرستان و ورزشگاه اشاره کرد. همچنین با علی اکبر دهخدا برای تألیف لغت نامه قرارداد بست و از نسخ خطی نایاب نیز در کتابخانه های خارج میکروفیلم تهیه کرد. مسئول مجلۀ تعلیم و تربیت در سه سال اول نشر آن بود. از آثارش: فیتز جرالد و جامی، به انگلیسی (۱۳۴۶ش)؛ سید علی همدانی، به فرانسه (۱۹۵۲)؛ ترجمۀ جلد سوم تاریخ ادبیات ایران ادوارد براون با نام از سعدی تا جامی (۱۳۴۰ش)؛ تصحیح ترجمۀ مجالس النّفایس علیشیر نوایی (۱۳۲۳ش)؛ تصحیح کشف الاسرار میبدی در ۱۰ جلد (۱۳۳۱ـ۱۳۳۹ش)؛ جامی (۱۳۲۲ش)؛ دوستداران وطن (شیراز، ۱۳۲۸ش)؛ امثال قرآن (۱۳۳۲ش)؛ پارسی نغز (۱۳۳۰ش)؛ نقش پارسی بر احجار هند (کلکته، ۱۳۲۵ش؛ ۱۳۳۷ش)؛ سرزمین هند (۱۳۳۷ش)؛ ایرانشهر ۲ مجلد (۱۳۴۲ش)؛ تاریخ جامع ادیان (۱۳۴۴ش)؛ سخن حکمت که اشعار اوست (۱۳۵۱ش)؛ فلسفۀ نشو و ارتقا (۱۳۵۳ش)؛ گلزار حکمت (۱۳۵۶ش).

پیشنهاد کاربران

بپرس