�ریشه شناسی علمیِ زبان شناسی تاریخی� ( همان چیزی که حسن دوست و منابع غربی ارائه می دهند ) و دیگری �تبیین های مردمی و هویتی� که بیشتر در فضای اجتماعی/قومیتی رواج دارد. بیایید دقیق و مستند بررسی کنیم.
... [مشاهده متن کامل]
- - -
۱. روایت حسن دوست ( منبع رسمی زبان شناسی )
دکتر محمد حسن دوست در فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی نوشته است که واژهٔ حوله / how. le/ در فارسی و عربی از اروپایی ها ( به ویژه از فرانسوی touaille و انگلیسی towel ) گرفته شده است.
این واژهٔ اروپایی خود از آلمانی کهن twahila آمده و آن هم از فعل twahan به معنی �شستن� مشتق است.
📌 در منابع اروپایی هم همین مسیر ذکر شده است:
OED ( Oxford English Dictionary ) ،
Skeat’s Etymological Dictionary,
Etymological Dictionary of English ( EDEL ) .
بنابراین بر اساس داده های زبان شناسی تاریخی، مسیر چنین است:
> Proto - Germanic twahaną �شستن� → Old High German twahila ( چیز برای شستن/خشک کردن ) → Old French touaille → Middle English towaille / towel → انگلیسی towel → عربی و فارسی حوله.
- - -
۲. روایت �اصیل ترکی بودن�
دوستان ترک زبان بعضاً استدلال می کنند که �حوله� ( یا به قولشان هولی ) ریشه در ترکی دارد:
�هو/هاو� = پرز،
� - لی� = پسوند دارا بودن.
پس �هولی� = چیزی که پرز دارد → دستمال، حوله.
این تحلیل از دیدگاه زبان شناسی مردمی ( folk etymology ) جذاب است، اما مشکلش اینجاست:
در متون ترکی قدیم ( اورخون، اویغوری، دده قورقود و غیره ) هولی به معنی حوله یا دستمال دیده نمی شود.
در لغت نامه های معتبر ترکی مثل دیوان لغات الترک محمود کاشغری ( قرن ۱۱ ) ، یا لغت نامه های عثمانی، چنین واژه ای ثبت نشده است.
ورود این واژه به فارسی و عربی دقیقاً با دورهٔ تماس با اروپاییان ( قرون ۱۸–۱۹ میلادی ) هم زمان است، یعنی خیلی متأخر.
- - -
۳. نقد علمی روایت �هولی ترکی�
۱. قدمت واژه: اگر ریشه ترکی بود، باید در متون پیش از قرن ۱۸ به کار می رفت. اما �حوله� در فارسی متأخر و عربی نو ظاهر می شود.
۲. مسیر وام گیری مستند: اسناد اروپایی مسیر towel → touaille → twahila را ثبت کرده اند، اما برای ترکی چنین سندی وجود ندارد.
۳. شواهد متنی: در ترکی قدیم واژه هایی مثل bezi ( پارچه ) ، �evre ( دستمال ) ، yaglık ( دستمال/رو سری ) استفاده می شد، نه �هولی�.
۴. تحلیل ساختاری: گرچه � - لی� پسوند شناخته شده ترکی است، اما همیشه شباهت ظاهری کافی نیست. خیلی وقت ها کلمات قرضی تصادفاً با الگوهای صرفی زبان میزبان سازگار می شوند و باعث سوءتفاهم می شوند ( مثل فارسی �موتور� که بعضی فکر می کنند از �مو� �تور� است! ) .
- - -
۴. جمع بندی
✅ از نظر زبان شناسی تاریخی و شواهد متنی، واژه �حوله� از طریق اروپایی ( فرانسوی/انگلیسی ← آلمانی کهن ← ژرمنی باستان ) به عربی و سپس فارسی وارد شده است.
❌ ادعای �ترکی بودن� صرفاً یک تطبیق ظاهری است ( هو لی ) که سند تاریخی و متنی ندارد و بیشتر به بازسازی هویتی مردمی شبیه است تا ریشه شناسی علمی.
- - -
حوله = روپاک / رومال / آبچین
منبع. عکس فرهنگ ریشه شناختی زبان فارسی دکتر محمد حسن دوست
تخته تاباق، اصطلاح رایج در تورکی است. حروف ( ح، ع، ث، ص، ض، ذ، ط، ظ ( حروف مخصوص زبان عربی است . و در هیچ زبان دیگری وجود ندارد. ولی در زمانهای قدیم کلمات تورکی را با این حروف می نوشتند. مثلا طهران، اطو،
... [مشاهده متن کامل] اطاق، طاق، اصلان ( شیر بیشه در تورکی ) ، صابون، حوله، صدا. . . . . . . تاباق هم مثل بقیه کلمه طاباق و طبق نوشته شده است.
اِوچین
خُشکن
آبچین
نمگیر
واژه حوله عربی است به فارسی می شود بَشگیر
واژه که تمام لغت نامه عربی هست
واژه ی حوله در عربی از ریشه ی واژه ی حلیه عربی هست
واژه حلیه
معادل ابجد 53
تعداد حروف 4
تلفظ helye
ترکیب ( اسم ) [عربی: حلیَة] ‹حلیت› [قدیمی]
... [مشاهده متن کامل]
مختصات ( حِ یِ ) [ ع . حلیة ] ( اِ. )
منبع
فرهنگ فارسی عمید
فرهنگ فارسی معین
فرهنگ فارسی هوشیار
واژگان مترادف و متضاد
هوله لغت اصیل تورکی هست وازدو کلمه هُو ویا هاو به معنی پُرز و لی که درستش درتورکی ( هولی ) است به هرپارچه ویارشته رشته که پرزداشته باشه میگن هولی
شاید همان گونه که دانشنامه عمومی گفته از ریشه آلمانی - آرایی باشد! چون من به انگلیسی گشتم برای ریشه واژه Hole ( هول ) یا سوراخ در انگلیسی و این پاسخ را پیدا کردم:
From Middle English hole, hol, from Old English hol ( “orifice, hollow place, cavity” ) , from Proto - West Germanic *hol, from Proto - Germanic *hulą ( “hollow space, cavity” ) , noun derivative of Proto - Germanic *hulaz ( “hollow” ) , which is of uncertain ultimate origin. Related to hollow.
... [مشاهده متن کامل]
hulą هولا یا همان هوله خوانده می شود! دانشنامه عمومی هم چنین گفته درباره حوله/هوله:
در زبان آلمانی نیز واژه ای به شکل " Hole " داریم که به معمای گرفتن است و احتمال دارد اشاره به آب گیری از هر چیزی باشد و از راهی وارد زبان پارسی شده باشد.
فرهنگ عمومی:
حوله، بَشگیر یا آب چین
واژه حوله واژه ایست پارسی_ترکی؛ ساخته شده از دو بخش خواب ( یا خو ) به همراه پسوند ترکی لی که روی هم رفته معنای خوابدار را می دهد که اشاره به پرزهای روی حوله است. ولی چون در زبان ترکی استانبولی واک �خ� نداریم به جای خولی به آن حولی یا هولی می گفتند. در بازگشت این واژه به پارسی به ریخت حوله یا هوله درآمد.
... [مشاهده متن کامل] دهخدا وعمید هردو از قجریه وترک زبان بودند وخیلی اشتباه دارند اونا حتا معنی شیر و خانه وخوسیدن را نمیدانند دلیل نداره هرچی اونا گفتن رو بپذیریم مثلا خوسیدن یعنی در house ماندن واستراحت کردن ولی اونا فقط به خواب اشتاره میکنند ولی ریشه را نمیدانند
... [مشاهده متن کامل]
یا خوک از hookبمعنی قلاب است که دندان قلاب مانند دارد ولی اونانمیدانند یا یوق از yokeبمعنی درگردن کسی چوب وبند انداختنه ولی چون yoke را ندیدن میگن ترکیه
البته میدانید حوله های اولیه از پیچاندن وتابیدن پنبه و کنف ساخته میشد وبه حوله اولیهcorled یا تابیده میگفتند بعد که خواستند نوع بهتری بسازند سروته بافه را از یکطرف گذاشتند وعملا پرز بلند ساخته شد وبه آن Towle گفتند همین شباهت نشان میده حوله نال شهرنشینان بوده نه کوچ نشینان که ترک بودند
حوله کلمه ای است ترکی و اصل آن �خاولی� ( پُرزدار ) �خاو �یا �خو� در ترکی به معنی پُرز است. خاولی یعنی چیزی که پُرز دارد. الان هم ترکها میگن فرشین خابی یا خاوی هانکی یانادیر ( پُرز فرش به کدام سمت است )
... [مشاهده متن کامل] این را به این خاطر بررسی می کنند که موقع جارو کشیدن راحت تر باشند و پرزهای فرش به سمت بیرونی اتاق یعنی در اتاق باشد. به مرور خ تبدیل به ح شده و تبدیل الف به واو هم در ترکی معمول است و در آخر تبدیل به حولی و از ترکی به فارسی رفته و حوله شده است.
آبچین
تن پوش
رومال. . . . . .
سلام
حوله یعنی
Towel
تاویل
رومال
حوله کلمه ای است تورکی از هوله رجوع کنید به لغات نامه دهخدا
مشاهده ادامه پیشنهادها (١٠ از ١٨)
