حوضه آبریز مرزی شرق یکی از حوضه های باز ایران است که در تقسیم بندی حوضه های آبریز ایران، حوضهٔ اصلی به شمار می رود. مساحت این حوضه، ۱۰۳٬۱۶۹ کیلومتر مربع است و در نوار مرزی شرق ایران، از کوه های جام در خراسان رضوی تا کوه های بم پشت و حامنت در سیستان و بلوچستان امتداد می یابد. حوضه آبریز مرزی شرق به ۳ زیرحوضه تقسیم شده است.
... [مشاهده متن کامل]
حوضهٔ مرزی شرق در نوار مرزی شرق ایران گسترده شده است و بخش هایی از استان های خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان را دربرمی گیرد. این حوضه، از چند چالهٔ بستهٔ مجزا تشکیل شده است. شمالی ترین چاله، نمکزار خواف است که رود کال شور قائن مهم ترین رود منتهی به آن است. پایین تر از آن، دق پترگان در نزدیکی حاجی آباد در مرز ایران و افغانستان قرار دارد و در جنوب آن، دق تندی قرار گرفته است.
در میانهٔ حوضه، هامون هیرمند به ارتفاع ۴۶۰ متر از سطح دریا در نزدیکی زابل قرار دارد و بزرگترین دریاچهٔ آب شیرین فلات مرکزی ایران است. اصلی ترین رود تغذیه کنندهٔ آن، هیرمند است که بخش عمدهٔ آن در خاک افغانستان جریان دارد. در زمان پرآبی، هامون هیرمند به هامون صابری ( در مرز ایران و افغانستان ) و هامون پوزک ( در خاک افغانستان ) متصل می شود و آب اضافی آن، از طریق رود شیله به شوره زار گودزره در افغانستان که پایین ترین بخش حوضه است، منتقل می شود.
هامون ماشکل، دیگر چالهٔ مهم حوضه مرزی شرق است که در خاک پاکستان قرار دارد و رودهای ناحیهٔ مرکزی سیستان و بلوچستان را زهکشی می کند.
کوه های کم ارتفاع در شمال، غرب و جنوب این حوضه، آن را از حوضه های مجاور جدا می کند.
برپایهٔ دستور العمل تقسیم بندی حوضه های ایران، حوضهٔ آبریز مرزی شرق به زیرحوضه های زیر تقسیم می شود:
... [مشاهده متن کامل]
حوضهٔ مرزی شرق در نوار مرزی شرق ایران گسترده شده است و بخش هایی از استان های خراسان رضوی، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان را دربرمی گیرد. این حوضه، از چند چالهٔ بستهٔ مجزا تشکیل شده است. شمالی ترین چاله، نمکزار خواف است که رود کال شور قائن مهم ترین رود منتهی به آن است. پایین تر از آن، دق پترگان در نزدیکی حاجی آباد در مرز ایران و افغانستان قرار دارد و در جنوب آن، دق تندی قرار گرفته است.
در میانهٔ حوضه، هامون هیرمند به ارتفاع ۴۶۰ متر از سطح دریا در نزدیکی زابل قرار دارد و بزرگترین دریاچهٔ آب شیرین فلات مرکزی ایران است. اصلی ترین رود تغذیه کنندهٔ آن، هیرمند است که بخش عمدهٔ آن در خاک افغانستان جریان دارد. در زمان پرآبی، هامون هیرمند به هامون صابری ( در مرز ایران و افغانستان ) و هامون پوزک ( در خاک افغانستان ) متصل می شود و آب اضافی آن، از طریق رود شیله به شوره زار گودزره در افغانستان که پایین ترین بخش حوضه است، منتقل می شود.
هامون ماشکل، دیگر چالهٔ مهم حوضه مرزی شرق است که در خاک پاکستان قرار دارد و رودهای ناحیهٔ مرکزی سیستان و بلوچستان را زهکشی می کند.
کوه های کم ارتفاع در شمال، غرب و جنوب این حوضه، آن را از حوضه های مجاور جدا می کند.
برپایهٔ دستور العمل تقسیم بندی حوضه های ایران، حوضهٔ آبریز مرزی شرق به زیرحوضه های زیر تقسیم می شود: