حمورابی

حمورابی ( به اکدی ( برگرفته از اموری ) : Ammurāpi ) ششمین شاه بابل از سال ۱۷۹۲ تا ۱۷۵۰ پیش از میلاد ( ۴۲ سال ) بود. او پس از کناره گیری پدر خود، امپراتور بابل شد و در طی این مدت بابل را تا میان رودان گسترش داد و در طول سلطنت خود، ایلام و دولت شهرهای لارسا، اشنونا و ماری را تسخیر کرد. [ ۱]
معروفترین بازماندهٔ او، قانون حمورابی است که بر روی یک سنگ ثبت شده است. این سنگ نوشته بر روی یک قرص سنگ ایستاده با بیش از ۸ پای بلند ( ۲٫۴ متر ) حک شده و در سال ۱۹۰۱ در شوش، ایران پیدا شد. حمورابی به دلیل روشنفکری اش برای نوشتن این قوانین، زمانی که مردم در قتل و غارت بودند، در سراسر جهان شهرت بسیاری دارد.
حمورابی از امپراتورهای سلسلهٔ بابل بود که پس از کناره گیری پدرش در سال ۱۷۹۲ پیش از میلاد، امپراتور بابل شد. [ ۲] بابل یکی از کشورهای باستانی میان رودان ( بین النهرین ) بود که برای کنترل زمین های حاصلخیز کشاورزی نبرد به راه می انداخت. [ ۳] اگرچه فرهنگ همزیستی چندانی در میان رودان وجود نداشت، اما مردم بابل به دلیل فرهنگ خوبشان در خاورمیانه شهرت زیادی داشتند. امپراتورهای پیش از حمورابی، به تحکیم قدرت خود در میان رودان می پرداختند و در زمان سلطنت خود، شهرهای بورسیپا، سیپار و کیش را فتح کردند؛ بنابراین حمورابی پس از به دست آوردن تاج و تخت، خود را امپراتوری کوچک در برابر امپراتوران قبلی بابل می دانست. کشورهای همسایهٔ بابل در اوایل سلطنت حمورابی از شرق ایلام، از شمال شمشی آباد، [ ۴] اشنونا نیز کنترل بالای رودخانه دجله و لارسا نیز کنترل دلتای رودخانه را بر عهده داشت. [ ۵]
چند دههٔ اول سلطنت حمورابی صلح آمیز گذشت. حمورابی با استفاده از قدرت های خود یک سری اقدامات عمومی انجام داد؛ از جمله دیواره های شهر را برای مقاصد دفاعی و گسترش معبدها تشدید کرد. [ ۶] ۱۸۰۱ سال پیش از میلاد، پادشاهی قدرتمند ایلام که مسیرهای تجاری مهم در سراسر کوه های زاگرس را بسته بود، به میان رودان حمله کرد. [ ۷] سرانجام متحدان دشت میان رودان از ایلام شکست خوردند، پادشاهی اشنونا تخریب شد و تعدادی از دولت شهرها از بین رفتند. [ ۸] ایلام در جهت تحکیم موقعیت خود، سعی کرد که جنگی بین بابل و پادشاهی لارسا به راه بیندازد. [ ۹] ایلام که از متحد شدن این دو کشور می ترسید، به حمورابی کمک های نظامی کرد. پس از شکست خوردن لارسا در این نبرد، حمورابی به یکی از قدرت های بزرگ تبدیل شد و کنترل تمامی پایین دشت میانرودان را در سال ۱۷۶۳ پیش از میلاد بر عهده گرفت. [ ۱۰]

حَمورابی (بابِل ح ۱۷۵۰پ م)(Hammurabi)
حَمورابی
(یا: هامورابی) ششمین و معروف ترین فرمانروای نخستین سلسلۀ (عموری) بابل (حدود ۱۷۹۲ـ۱۷۵۰پ م). شهرت او به سبب قوانین بازمانده از وی است، که زمانی کهن ترین قانون نوشتۀ جهان شمرده می شد. در جوانی جانشین پدرش سین موبالیت شد. در همان سال ریم سین، حاکم لارسا، که بر جنوب بابل حکم می راند، ایسین را فتح کرد و با قلمرو حمورابی همسایه و بعدها رقیب سرسخت او شد. حمورابی اقدامات سنتی پادشاهان بین النهرین را ادامه داد: ساختن و مرمت معابد، حصار گرد شهرها، حفر نهرهای آبیاری و جنگ با رقیبان و دشمنان. وسعت قلمرو حمورابی و سپاه بزرگش او را یکی از قدرت های عمدۀ بین النهرین کرد. در ۱۷۸۷پ م شهرهای اوروک و الیسین را گرفت و در ۱۷۸۴پ م متوجه شمال غربی و شرق شد، اما چندان توفیق نیافت. سال های ۱۷۷۶ تا ۱۷۶۸پ م صرف تحکیم چندین شهر شد. در ۱۷۶۰ لارسا را به تصرّف درآورد. نبرد با نیروهای غرب بابل در ۱۷۶۲پ م از سر گرفته شد. سومین لشکرکشی او به شرق، نابودی اشنونا را به همراه داشت (۱۷۵۷ـ۱۷۵۵پ م). دو سال آخر عمر حمورابی به تحکیم استحکامات شهرها گذشت. حمورابی در جزئیات کار کشورداری شخصاً نظارت داشت و می کوشید فرمانروایی عادل باشد، اما نتوانست دستگاه حکومتی پایداری به وجود آورد و قلمرو گسترده اش کمی پس از مرگ او روبه افول و زوال رفت.