حمام خان

دانشنامه عمومی

حمام خان (یزد). حمام خان معروف به گرمخانه نور حمامی است بنا شده توسط محمد تقی خان بافقی حاکم یزد به سال ۱۲۱۲ ( ه. ق ) درمیدان خان و در کنار مجموعه خان یزد واقع می باشد.
این حمام در زمینی به مساحت ۱۱۷۰ متر مربع و با زیر بنای ۹۰۰ متر مریع بنا گردیده که شامل بخشهای مختلفی از جمله گاوروتون، شاه نشین، خزینه می باشد. امروزه از این بنا به عنوان چایخانه و رستوران سنتی استفاده می گردد.
سال ۱۲۱۲ ه. ق، در بازار یزد، کنار بازارهای کاشی گری و تبریزیان، حمامی بنا شد که آن را “گرمخانه نور” می نامیدند. اکنون هم با نام “حمام خان” در بین مردم شهرت دارد. این حمام که در ضلع جنوب غربی “میدان خان” قرار دارد. سال ۱۲۲۴ ه. ق، این بنای زیبا که هنوز پابرجا و سالم بود را مرمت کردند که در این اقدام، در فضای شاه نشینش، نقاشی هایی نیز ترسیم شد.
در ساخت حمام های سنتی معمولا از الگوهایی یکسان استفاده شده است. در ساخت حمام خان هم مانند سایر حمام ها به دلیل کارکردشان و میزان رطوبت موجود در آن ها، از مصالح مرغوب استفاده شده است. در طراحی تمام سقف های بنای حمام خان، از طاقِ تویزه ای ( طاق نوعی سقف قوسی شکل است و به دندانه های قوسی شکل داخل طاق که سنگینی سقف را به دیوار منتقل می کند تویزه گفته می شود ) استفاده شده است که نمونه آن، در قسمت سربینه حمام ( با چهار ستون و یک سقف ) مشاهده می شود. همچنین قرارگیری بنا در عمق زمین، هم باعث کاهش تبادل حرارتی بین فضای داخلی و بیرون می شد و هم با تقویت دیوارهای جانبی، ساختمان را در برابر زلزله و رانش ایمن می کرد.
“حمام خان” که با شماره ثبت ۲۴۰۶ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است، در سال ۱۳۷۳ ه. ش به رستوران و چایخانه تغیر کاربری داد.
عکس حمام خان (یزد)عکس حمام خان (یزد)عکس حمام خان (یزد)عکس حمام خان (یزد)
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

حمّام خان
حمّام خان
واقع در یزد: این حمّام براساس کتیبۀ سردر آن، مورخ ۱۲۱۳ق، از آثار ابتدای قرن ۱۳ق برشمرده می شود، و از دو حمّام بزرگ و کوچک تشکیل شده است. حمّام بزرگ، فضاهای سربینه، گرمخانه، و چال حوض را دربر می گیرد. بخش میانیِ فضای سربینه، دو طاق رسمی بندی بر فراز یکدیگر دارد. دو شاه نشینِ این فضا نیز طاق های رسمی بندی دارند. فضای گرمخانه، بخشی در میانه با طاقی مدور بر پایۀ ستون های سنگی، را دربر می گیرد. فضای چال حوض در کنار گرمخانه واقع است و استخری در میانه دارد. حمّام کوچک نیز، قسمت های سربینه و گرمخانه را شامل می شود. در کنار این دو حمّام، فضای گاورو برای تأمین آب مصرفی حمّام ها قرار دارد، و بر بام حمّام، خانۀ حمّام دار واقع است. این بنا در دهۀ اخیر مرمت و به چای خانۀ سنّتی تبدیل شده است.

پیشنهاد کاربران

بپرس