حماسه حسینی

حماسهٔ حسینی نام مجموعه کتاب دوجلدی ( و سابقاً سه جلدی ) است از مرتضی مطهری، مشتمل بر کلیهٔ سخنرانی ها و یادداشت های او پیرامون واقعهٔ کربلا و تحریفات تاریخی صورت گرفته در نقل آن.
بنابر مقدمهٔ خود کتاب ( چاپ سی ام ) ، به قلم «شورای نظارت بر نشر آثار استاد شهید مطهری» مجموعهٔ مزبور پس از درگذشت آقای مطهری به چاپ رسید. در مجموعهٔ سه جلدی، جلدهای اول و دوم شامل سخنرانی های آقای مطهری و جلد سوم شامل یادداشت های او دربارهٔ واقعهٔ کربلا بوده است. جلد اول مجموعهٔ دو جلدی شامل سخنرانی ها و جلد دوم شامل یادداشت های آقای مطهری است.
این کتاب به چندین زبان ترجمه شده و تا کنون بیش از ۵۰ بار در ایران تجدید چاپ شده است.
مطهری در متن کتاب درباره ی علت این نام گذاری نوشته است: «کلمه ی حماسه به معنای شدت و صلابت است و نیز به معنای شجاعت و حمیت. چنان که در ادبیات فارسی و عربی شعر و نثر حماسی داریم، حادثه و شخصیت حماسی نیز هست. شخصیت حسین بن علی علیه السلام صبغه ی حماسی دارد و باید با وجود و سرگذشت او یک احساس حماسی داشته باشیم، نه یک احساس تراژدی و مصیبت، رثا و نفله شدن. شخصیت های حماسی جنبه ی نژادی و قومی دارند؛ یعنی مخصوص یک قوم و نژاد معین و یک آب و خاکند، اما در مورد امام حسین علیه السلام چنین نیست. او یک شخصیت حماسی است، اما حماسه ی انسانیت و بشریت، نه حماسه ی قومیت. سخن، عمل و روح امام حسین علیه السلام هیجان و حماسه ی مافوق حماسه هاست و علت شناخته نشدن ایشان نیز همین است. شخصیت امام از نظر شدت حماسی بودن و علو و ارتفاع جنبه ی انسانی بی نظیر است و ما این حماسه را نشناخته ایم. . » از این رو «کلید شخصیت امام حسین علیه السلام حماسه است و عظمت و شور و صلابت و شدت و ایستادگی و حق پرستی. کلمات و اشعاری هم که از آن حضرت نقل شده، حاکی از همین روحیه حماسه و صلابت، خداپرستی و حماسه ی الهی و انسانی است. » [ ۱] [ ۲]
مرتضی مطهری در بخش تحریفات لفظی واقعه عاشورا، به شدت از محدث نوری و کتاب او در زمینه تحریفات عاشورا، یعنی لؤلؤ و مرجان متأثر است. ایشان مصادیق تحریفات لفظی را بیشتر از این کتاب نقل کرده و صراحت و شجاعت محدث نوری را تحسین می کند. [ ۳] در تحریفات عاشورا صفحه ۱۷۰ به بعد آمده است، تحریفات لفظی است یا معنوی. تحریفات لفظی شامل داستان شیر و فضّه، داستان عروسی قاسم، داستان فاطمه صغری، داستان دختر یهودی، حضور لیلا در کربلا و هشتصد هزار نفر بودن لشکر عمر سعد و … اما تحریفات معنوی: نخستین تحریف این بود که این حادثه را یک حادثهٔ استثنایی و ناشی از یک دستور محرمانه و خصوصی دانستند. امام حسین فدای گناهان امت شد! او کشته شد تا گناهان امت بخشیده شود. بدون شک این یک فکر مسیحی است که در میان ما نیز رایج شده است. حس استوره سازی و قهرمان سازی خیالی که در بشر وجود دارد؛ و از همه مهمتر فلسفهٔ تذکر و گریه کردن بر امام حسین که توصیه شده این جریان یک مصیبت باشد جلد اول این کتاب شامل ۳۶۵ صفحه است که شامل ۱۴ جلسه از سخنرانی های استاد حول حادثه عاشوراست که در سه بخش شامل تحریفات و حماسه حسین و تبلیغ در اسلام می باشد که به ترتیب شامل: ۱. معنی تحریف و انواع ان ۲. عوامل تحریف ۳. تحریفات معنوی کربلا ۴. وظیفه ما دربرابر تحریف هاست ۵. دو چهره کربلا ۶. نهضت حسینی حماسه ای مقدس ۷. نهضت حسینی عامل شخصیت اسلامی ۸. مفهوم تبلیغ ۹. وسایل پیام رسانی۱۰. روش تبلیغ ۱۱. روشهای تبلیغ نهضت ۱۲. نقش زن در ساخت حماسهٔ حسینی ۱۳. کربلا تجسم عملی اسلام ۱۴. شرایط مبلغ و تأثیر تبلیغ ائمه در اسارت که از تعدادی از سخنرانی های وی در ایام محرم الحرام است.

حَماسۀ حسینی
کتابی تحلیلی و تاریخی به فارسی، نوشتۀ مرتضی مطهری (۱۲۹۸ـ ۱۳۵۸). این کتاب سه جلدی دربر گیرندۀ کلیۀ سخنرانی ها و یادداشت های مولّف پیرامون حادثۀ کربلاست که عمده آن ها از ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۶ در حسینیه ارشاد، مسجد جامع نارمک و چند مسجد دیگر تهران ایراد شده است. یکی از جذاب ترین مضامین حماسۀ حسینی، انتقادهای پر شور و در عین حال محققانه از تحریف هایی است که عمدۀ آن ها از ناحیۀ برخی اهل منبر و مقتل نویسان در بیان جزئیات واقعه کربلا ایجاد شده است. از موضوعات قابل توجه دیگر کتاب، مجموعه ای از تعلیقات انتقادی بر کتاب حسین وارث آدم نوشتۀ علی شریعتی و شهید جاوید اثر صالحی نجف آبادی است.