[ویکی فقه] حفظ وضع مشهور یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و یکی از سفارش های مربوط به مجیب است.
یکی از توصیه ها و سفارش ها برای مجیب در صناعت جدل این است که مجیب باید متکفل حفظ و نصرت هر وضعی نشود، همچنان که سائل نیز نباید متکفل هدم هر وضعی شود، بلکه مجیب باید نصرت مشهور و صادق کند و سائل، ابطال اضداد آن. صرف نظر از این توصیه برای مجیب به لحاظ شهرت و شناعت وضعی که حفظ آن را برعهده دارد سه حالت متصور است و در هر حالتی توصیه ای به او شده است. این توصیه ها بر این اساس، مبتنی است که معمولاً مشهور از مشهورات استنتاج می شود و غیر مشهور از غیر مشهورات، ازاین رو کسی که مثلاً حافظ وضع مشهور است نباید از پذیرش مقدمه مشهوری که سائل استفاده می کند دلهره ای داشته باشد، زیرا بعید است که این مقدمه مشهور، منتج امر شنیع و غیر مشهور، یعنی خلاف وضع مجیب باشد، اما باید در پذیرش مقدمه غیر مشهور و شنیع احتیاط کند، زیرا مقدمات غیر مشهور می توانند منتج امر شنیع و غیر مشهور، یعنی خلاف وضع مجیب باشند؛ بنابراین: ۱. مجیبی که حفظ وضع مشهور می کند، لازم نیست از پذیرش مشهورات اقامه شده از طرف سائل امتناع کند. ۲. مجیبی که حفظ وضع غیرمشهور بلکه شنیع می کند، بهتر است که تسلیم مشهورات نشود. ۳. مجیبی که حفظ وضعی می کند که نه مشهور است و نه شنیع، بهتر است تسلیم مشهور و شنیع شود و تسلیم غیر مشهور و غیر شنیع نشود.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.
۱. ↑ خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۵۱۴.
...
یکی از توصیه ها و سفارش ها برای مجیب در صناعت جدل این است که مجیب باید متکفل حفظ و نصرت هر وضعی نشود، همچنان که سائل نیز نباید متکفل هدم هر وضعی شود، بلکه مجیب باید نصرت مشهور و صادق کند و سائل، ابطال اضداد آن. صرف نظر از این توصیه برای مجیب به لحاظ شهرت و شناعت وضعی که حفظ آن را برعهده دارد سه حالت متصور است و در هر حالتی توصیه ای به او شده است. این توصیه ها بر این اساس، مبتنی است که معمولاً مشهور از مشهورات استنتاج می شود و غیر مشهور از غیر مشهورات، ازاین رو کسی که مثلاً حافظ وضع مشهور است نباید از پذیرش مقدمه مشهوری که سائل استفاده می کند دلهره ای داشته باشد، زیرا بعید است که این مقدمه مشهور، منتج امر شنیع و غیر مشهور، یعنی خلاف وضع مجیب باشد، اما باید در پذیرش مقدمه غیر مشهور و شنیع احتیاط کند، زیرا مقدمات غیر مشهور می توانند منتج امر شنیع و غیر مشهور، یعنی خلاف وضع مجیب باشند؛ بنابراین: ۱. مجیبی که حفظ وضع مشهور می کند، لازم نیست از پذیرش مشهورات اقامه شده از طرف سائل امتناع کند. ۲. مجیبی که حفظ وضع غیرمشهور بلکه شنیع می کند، بهتر است که تسلیم مشهورات نشود. ۳. مجیبی که حفظ وضعی می کند که نه مشهور است و نه شنیع، بهتر است تسلیم مشهور و شنیع شود و تسلیم غیر مشهور و غیر شنیع نشود.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • حلی، حسن بن یوسف، الجوهر النضید.
۱. ↑ خواجه نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد، اساس الاقتباس، ص۵۱۴.
...
wikifeqh: حفظ_وضع_مشهور