حضرت خیزران سلام الله علیها

[ویکی اهل البیت] مادر امام جواد علیه السلام خیزران سلام الله علیها نام داشت، او را با نام های دیگری مانند: ریحانه، سبیکه، مِرّیسیّة نیز می خوانند. این بانو در عصر خود از برترین بانوان بود، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در مورد این بانوی بافضیلت و قهرمان پرور، و فرزندش امام جواد علیه السلام چنین پیش گویی کرد: «بابی ابن خیرة الاماء النّوبیة الطیبة؛ پدرم به فدای پسر برترین کنیزان، که از اهالی نوبه و پاک سرشت است».
خیزران از اهالی نوبه (یکی از نقاط آفریقا، نزدیک مصر) از طایفه ماریه قبطیه بود. این بانوی بزرگ، از بانوان ارجمند و از خاندان ماریه قبطیه، همسر پیغمبر صلی الله علیه و آله بوده است.
یزید بن سلیط یکی از شاگردان امام کاظم علیه السلام در راهی بین مدینه و مکه با امام کاظم علیه السلام ملاقات کرد و از نایب او پرسید، امام کاظم علیه السلام پس از شرحی فرمود: «مرا امسال دستگیر می کنند و امر امامت با پسرم علی بن موسی الرضا علیه السلام است».
«فبشره انه سیولد له غلام امین، مأمون، مبارک، سیعلمک انک قد لقیتنی، فاخبره عند ذلک؛ ان التجاریة التی یکون منها هذا الغلام جاریة من اهل بیت ماریة جاریة رسول الله صلی الله علیه و آله ام ابراهیم، فان قدرت ان تبلغها منی السلام فافعل؛ به پسرم (حضرت رضا) مژده بده که بزودی دارای پسری امین، مورد اعتماد و مبارک (یعنی امام جواد علیه السلام) خواهد شد و او به تو خبر می دهد که مرا در این جا ملاقات کرده ای، در آن هنگام به او خبر بده که مادر آن پسر امام جواد علیه السلام کنیزی از خاندان ماریه قبطیه همسر رسول خدا صلی الله علیه و آله مادر ابراهیم پسر رسول خدا صلی الله علیه و آله است، و اگر توانستی سلام مرا به (خیزران) برسان».
یک روز امام رضا علیه السلام به اصحاب خود فرمود: من دارای فرزندی (امام جواد) شده ام که شبیه حضرت موسی بن عمران علیه السلام، شکافنده دریاها است، و مادرش در قداست و پاکی، شبیه حضرت مریم سلام الله علیها است. «قد خلقت طاهرة مطهرة؛ مادر این پسر (یعنی خیزران) پاک و پاکیزه آفریده شده است» قبر مطهره آن بانو در مشربه ام ابراهیم در مدینه منوره است.